پناهگاه

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

منظور داشتن جایی برای اتکا بوده که حضرت در بعد مادی و معنوی از آن استفاده کرده است، جایی که خدا در حیات مادی از دوران کودکی سرپناه او شده و یا در فشارها و سختی‌ها به آن روی آورده است. مانند: ﴿وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ[۱]. این که مسیحیت در دوران نخست سختی‌ها به غارها و دیرهای دور از دسترس روی آورد و قرآن در این باره می‌گوید: ﴿وَرَهْبَانِيَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا كَتَبْنَاهَا عَلَيْهِمْ إِلَّا ابْتِغَاءَ رِضْوَانِ اللَّهِ[۲] به این خاطر بود که در اثر فشارها ملجایی داشته باشد. و پیامبر در دوران مکه با هجرت به شعب ابی‌طالب و غار ثور وحرا چنین عمل می‌کرد.

  1. ﴿أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَى[۳]
  2. ﴿إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَى وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ[۴].

نکات

در دو آیه فوق:

  1. خداوند پناهگاه محمد (ص) در دوران کودکی و خردسالی ذکر گردیده است.
  2. غار ثور پناهگاه محمد (ص) و ابی بکر هنگام هجرت از مکه به مدینه مطر ح شده است[۵].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.
  2. «سپس پیامبران خود را در پی آنان آوردیم و (نیز) عیسی پسر مریم را و به او انجیل دادیم و در دل پیروان او مهر و بخشایشی نهادیم و ما رها کردن این جهان را که از خود درآوردند بر آنان مقرّر نداشتیم جز آنکه برای رسیدن به خشنودی خداوند چنین کردند امّا آن را چنان» سوره حدید، آیه ۲۷.
  3. «آیا یتیمت نیافت و در پناه گرفت؟» سوره ضحی، آیه ۶.
  4. «اگر او را یاری ندهید بی‌گمان خداوند یاریش کرده است هنگامی که کافران او را که یکی از دو نفر بود (از مکّه) بیرون راندند، آنگاه که آن دو در غار بودند همان هنگام که به همراهش می‌گفت: مهراس که خداوند با ماست و خداوند آرامش خود را بر او فرو فرستاد و وی را با» سوره توبه، آیه ۴۰.
  5. سعیدیان‌فر و ایازی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱، ص ۲۵۱.