پژوهشی در رویکرد جامعیت مطلق قرآن (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
پژوهشی در رویکرد جامعیت مطلق قرآن
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهعلی غضنفری
موضوعجامعیت قرآن
مذهبشیعه
منتشر شده دردوفصلنامه پژوهش‌نامه تفسیر و زبان قرآن
وابسته بهانجمن علوم قرآن و حدیث ایران
محل نشرتهران، ایران
تاریخ نشربهار و تابستان ۱۳۹۶
شماره۱۰
شماره صفحاتاز صفحه ۱۱۳ تا ۱۲۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه تخصصی مجلات نور

تحلیلی از عصمت وحی در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی عصمت وحی و علت عصمت وحی در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی می‌پردازد. این مقاله ۱۸ صفحه‌ای به قلم علی غضنفری نگاشته شده و در دوفصلنامه پژوهش‌نامه تفسیر و زبان قرآن (شماره ۱۰، بهار و تابستان ۱۳۹۶) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: «این مقاله در پی آن است که با نقد و بررسی قرآنی و روایی، از بین رویکردهای مختلف اشتمال قرآن بر تمام نیازهای بشر را برگزیند. بی‌شک کافی‌بودن مستدلات این بخش، آراء دیگر را خدشه‌دار می‌سازد. نگارنده در این باره، آیات مربوطه را بررسی و با توجه به اِشکال ادبی و تحلیلی دو واژه «تبیان» و «کل»، در مهم‌ترین آیه مورد استناد مطلق‌گرایان، استدلال به این آیه را برای اثبات جامعیت بالجمله مورد تردید جدی قرار داده است. نویسنده کوشیده است اولاً دلائل قائلان به جامعیت مطلق را خدشه‌دار سازد؛ سپس با استفاده از آیه لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ[۲] به‌طورقطع جامعیت نسبی در رفع نیازهایی که بشر در شرایط عادی توان رسیدن به آنها را ندارد، را مستدل نماید. محقق جهت تأیید نگرش خود، از روایات بسیار و همچنین حمل مطلق آنها بر مقید، سود جسته است. در این باره روایات به دو گروه تقسیم شده‌اند و دسته‌ای که قول جامعیت کلی را پوشش می‌دهد برای بررسی بیشتر به پنج صنف جزئی‌تر تقسیم و بازبینی شده است و نویسنده در نهایت دلالت آنها بر این قول با توجه به قیود دسته بعد ناکافی دانسته است. حمل روایات مطلق بر دسته دوم یعنی احادیثى که به آنچه در قرآن نیست، اشاره دارد، این نگرش را تقویت می‌بخشد. نهایت اینکه محقق با مخدوش ساختن دلائل قائلان به جامعیت مطلق، با استفاده از آیات قرآن و تحلیل عقلی و با کمک این روایات بر مبنای خود یعنی جامعیت فی‌الجمله قرآن در رفع نیازها، پای فشرده است».[۱]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • معنای لغوی واصطلاحی جامعیت؛
  • رویکردهای مختلف درباره جامعیت قرآن:
  1. جامعیت بالجمله؛
  2. جامعیت فی‌الجمله؛
  3. عدم جامعیت؛
  • برهین جامعیت قرآن؛
  • جامعیت قرآن در قرآن؛
  • بررسی آیات جامعیت؛
  • آیه تبیان؛
  • مفهوم تبیان و میزان دلالت کل شیء؛
  • جامعیت قرآن در روایات؛
  • بررسی روایات؛
  • بحث و نتیجه‌گیری؛
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

علی غضنفری
حجت الاسلام و المسلمین علی غضنفری (متولد ۱۳۴۲ ش)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، علی‌پناه اشتهاردی و حسین مظاهری پیگیری کرد. مدیریت داخلی نشریه پیام جاویدان، قائم مقام دانشکده‌های علوم قرآنی کشور و عضویت در هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «حکومت اسلامی در نهج البلاغه»، «تفسیرالنبی»، «پژوهشی در رویکرد جامعیت مطلق قرآن»، «پیوند پایدار» و «ما و ابلیس» برخی از این آثار است.[۳]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ پایگاه تخصصی مجلات نور
  2. «(داستان) آنان را برای تو نگفته‌ایم»؛ سوره نساء، آیه۱۶۴.
  3. پایگاه اندیشوران حوزه

دریافت متن