ابن‌ ابی‌‌عقیل عمانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

حسن بن علی بن ابی‌عقیل عمانی نخستین کسی بود که رهبری و مرجعیت دینی در دوران غیبت طولانی امام مهدیS را به دست گرفت. سید محمد مهدی بحر العلوم درباره شخصیت بزرگ علمی او می‌نویسد: «او نخستین کسی است که فقه را دسته‌بندی و تهذیب کرد و در راه استنباط‍‌ احکام شرعی از ادله تفصیلی آن، دست به تلاش و اجتهاد زد و در آغاز غیبت کبری، راه را برای تحقیق و تفحص از اصول و فروع و گسترش بخشیدن به آن و بنیاد پایه‌های آن گشود... علما و بزرگان فقه و فقاهت، به‌ویژه دو شخصیت گرانقدر علم و فقه، علامه حلی و محقق حلی و علمای پس از آن دو بزرگوار، به فرمایشات مرحوم »عمانی« و فتواهای او و ثبت و نقل آنها سخت بها می‌دادند»[۱]. فقیه بزرگوار مرحوم «عمانی» از نظر علما و فقهای بزرگ، مقام و منزلت بسیار والایی دارد و دانشمندان پیشین، همچون مرحوم مفید و طوسی او را ستوده‌اند. او در موضوع امامت، کتابی به نام «الکر و الفر» نگاشت و در فقه، کتابی تحت عنوان «المتمسک بحبل آل الرسول» به رشته تحریر درآورد[۲]. تاریخ ولادت آن فقیه بزرگ در دست نیست، اما به نظر می‌رسد، سال‌هایی پیش از مرحوم مفید زیسته و رحلت کرده است،؛ چراکه او از نظر زمان، پیش از «ابن جنید» بوده و می‌دانیم که «ابن جنید» از اساتید مرحوم مفید بوده است[۳]. به‌هرحال، رهبری فکری و مرجعیت دینی، شکل خاص خویش را گرفت و حلقه‌های درسی در بغداد تشکیل شد و سال‌ها سپری شد و «ستاره مفید» در بغداد درخشیدن آغاز کرد و حوزه علمیه را پی ریخت[۴][۵].

منابع

پانویس

  1. فوائد الرجالیه، معروف به رجال بحر العلوم، ج ۱، ص۲۲۰.
  2. قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص۳۵۳.
  3. رجال بحر العلوم، ج ۲، ص۲۲۰.
  4. قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص۳۵۴.
  5. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۰۷.