حارث بن عتیک بن قیس انصاری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

از بنوزید بن معاویه، از تیره‌های اوس است و انتساب «معاوی» وی نیز از همین روست[۱]. ابن عبدالبر برای وی مدخل مستقلی قرار نداده، اما در شرح حال برادرش جبر بن عتیک به نقل از علی بن مدینی او و برادرش حارث را صحابی معرفی می‌کند[۲]. ابن اثیر[۳]، جد او را حارث نوشته است و به نقل از عدوی می‌گوید: در جنگ احد و غزوات پس از آن شرکت داشت و پسرش عتیک نیز او را همراهی می‌کرد. ابن حجر[۴]، شرح حال او را در قسم اول الاصابه (صحابه) آورده، می‌گوید: ابن سعد به نقل از واقدی او را در شمار بدریان آورده است هرچند ابن عماره - نسب شناس انصار - حارث بن قیس بن هیشه (نه حارث بن عتیک) را بدری دانسته است. آنچه ابن سعد در طبقات[۵]، ذکر کرده مربوط به «حارث بن قیس» عموی «حارث بن عتیک» است نه خود حارث. بنابراین در طبقات ابن سعد برخلاف آنچه ابن حجر آورده مطلبی درباره حارث بن عتیک یافت نمی‌شود و در کتاب‌های دیگر سیره، مانند السیرة النبویة ابن هشام و المغازی واقدی از او یادی نیست. اطلاعات موجود در کتاب‌های تاریخی مربوط به عموی وی حارث بن قیس و برادر او جبر بن عتیک است که از خود وی شناخته شده‌تر است و نسل خاندان عتیک تنها به واسطه وی ادامه یافت[۶]، عتیک فرزند حارث بن عتیک از جمله راویان حدیث است که کتاب‌های تراجم از او یاد کرده‌اند[۷].[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. سمعانی، الأنساب، ج۱۲، ص۳۳۱.
  2. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۲۹۴.
  3. ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۲۳.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۷۸.
  5. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۴۶۸.
  6. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۳۵۷.
  7. بنگرید: بخاری، التاریخ الکبیر، ج۷، ص۹۰؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۱۹، ص۳۳۳.
  8. داداش نژاد، منصور، مقاله «حارث بن عتیک بن قیس انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۷۸-۴۷۹.