خوض در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

سخن ‌گفتن و گفتگو درباره امور باطل و کذب[۱]، ژاژخایی ‌کردن و بیهوده‌گویی[۲]. در اصل به معنای غوطه‌ورشدن[۳]، میان چیزی قرار گرفتن و فرو شدن در چیزی[۴].

﴿فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ[۵]‌.

در قرآن کریم کلمه خوض و مشتقات آن غالباً با معنای منفی و مذموم به کار رفته است؛ یعنی غالباً به معنای سخن ‌گفتن عادی نیست؛ بلکه به معنای پریشان‌گویی و باطل‌اندیشی و نظایر آن است[۶].

خداوند در قرآن کریم به‌طور ویژه از خوض در آیات الهی و همنشینی پیامبر اکرم (ص) در جلساتی که خوض در آیات الهی می‌کنند، نهی کرده است[۷].

﴿وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ[۸].[۹]

منابع

پانویس

  1. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۷، ص۱۴۷.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۱.
  3. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۰۲.
  4. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۲۹.
  5. «پس آنان را واگذار تا یاوه گویند و به بازی پردازند تا آن روز را که به آنان وعده می‌دهند ببینند» سوره زخرف، آیه ۸۳.
  6. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۱۹۸.
  7. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۱۳۹-۱۴۰.
  8. «و چون کسانی را بنگری که در آیات ما به یاوه‌گویی می‌پردازند روی از آنان بگردان تا در گفت‌وگویی جز آن درآیند و اگر شیطان تو را به فراموشی افکند پس از یادآوری با گروه ستمگران منشین» سوره انعام، آیه ۶۸.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۶۵-۲۶۶.