دوستی در راه خدا در حدیث

احادیث مرتبط

پیامبر اکرم (ص) روزی به یکی از یاران خود فرمودند: "ای بنده خدا! در راه خدا دوستی کن و در راه او بغض بورز و در راه او دشمنی کن، چراکه تنها از این راه به ولایت الهی دست یافته می‌‌شود؛ و هیچکس هرچند بسیار نماز خواند و روزه گیرد، طعم ایمان را نخواهد چشید مگر اینکه دوستی و دشمنی اش در راه خدا باشد. امروزه بیشتر دوستی‌های مردم در راه دنیا است، بر سر دنیادوستی می‌‌کنند و بر سر آن دشمنی می‌ورزند؛ و این آنان را از خداوند بی‌نیاز نمی‌سازد"^[۱].
امام صادق (ع) فرمودند: "هیچ یک از شما به حقیقت ایمان دست نمی‌یابد، مگر آنکه دورترین افراد نسبت به خود را در راه خدا دوست بدارد، و نزدیک ترین افراد نسبت به خود را در راه خدا مبغوض دارد"^[۲].
امام سجاد (ع) فرمودند: "چون خداوند در قیامت تمامی مردم روزگاران مختلف را جمع فرماید، ندا دهنده‌ای فریاد کند: کجایند آنان که در راه خدا به یکدیگر محبّت می‌ورزیدند؟!. در این حال، گردن‌های برخی از مردم افراشته می‌‌شود. پس به آنان گفته می‌‌شود: بدون حساب به بهشت روید!. در این حال فرشتگان آنان را دریافته می‌‌پرسند: به کجا می‌روید؟ پاسخ می‌‌دهند: بدون حساب به بهشت می‌‌رویم! فرشتگان باز می‌‌پرسند: شما کدامین گروه از مردمید؟ می‌‌گویند: ما کسانی هستیم که در راه خدا به یکدیگر محبّت می‌ورزیدیم! می‌‌پرسند: در آن دنیا چگونه عمل می‌‌کردید؟ می‌‌گویند: در راه خدا دوستی می‌‌نمودیم و در راه او دشمنی می‌‌کردیم. فرشتگان می‌گویند: بهشت بدون حساب، سزای خوبی برای عمل شماست!"^[۳].
امام باقر (ع) فرمودند: "وقتی خواستی دریابی که آیا نیکی در توخانه گزیده است یا نه؟ به قلب خود بنگر، اگر قلبت عابدان را دوست و گناهکاران را دشمن می‌داشت، بدان که انسانی نیکو هستی، و خداوند تو را دوست می‌دارد؛ امّا اگر عبادت‌پیشگان را دشمن و گناهکاران را دوست می‌داشتی، بدان که انسان نیکوئی نیستی و خداوند نیز تو را دشمن می‌‌دارد. انسان در گروه آنکس است که دوستش می‌دارد"^[۴]؛
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "محبّت مؤمن به مؤمنی دیگر در راه خدا، از برترین شاخه‌های ایمان است. بدانید که هرکس در راه خدا دوست بدارد و در راه خدا دشمنی ورزد و در راه او ببخشد و در راه او از بخشش باز ایستد، خود در شمار برگزیدگان حضرت حق است"^[۵]؛
امام صادق (ع) فرمودند: "دو مسلمان با هم برخورد می‌‌کنند، در این میان آنکس برتر است که آن دیگری را بیشتر دوست داشته باشد"^[۶]
امام صادق (ع) فرمودند: "هرکس بخاطر دین دوستی نکند و بخاطر دین دشمنی نورزد، خود دین ندارد"^[۷]^[۸].

منابع

مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی ج۱

پانویس

↑ « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ ذَاتَ يَوْمٍ يَا عَبْدَ اللَّهِ أَحْبِبْ فِي اللَّهِ وَ أَبْغِضْ فِي اللَّهِ وَ وَالِ فِي اللَّهِ وَ عَادِ فِي اللَّهِ فَإِنَّهُ لَا تَنَالُ وَلَايَةَ اللَّهِ إِلَّا بِذَلِكَ وَ لَا يَجِدُ رَجُلٌ طَعْمَ الْإِيمَانِ وَ إِنْ كَثُرَتْ صَلَاتُهُ وَ صِيَامُهُ حَتَّى يَكُونَ كَذَلِكَ وَ قَدْ صَارَتْ مُوَاخَاةُ النَّاسِ يَوْمَكُمْ هَذَا أَكْثَرَهَا فِي الدُّنْيَا عَلَيْهَا يَتَوَادُّونَ وَ عَلَيْهَا يَتَبَاغَضُونَ وَ ذَلِكَ لَا يُغْنِي عَنْهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً»؛ بحار الأنوار، ج ۶۹، ص ۲۳۶.
↑ « قَالَ الصَّادِقُ (ع): لَا يَبْلُغُ أَحَدُكُمْ حَقِيقَةَ الْإِيمَانِ حَتَّى يُحِبَّ أَبْعَدَ الْخَلْقِ مِنْهُ فِي اللَّهِ وَ يُبْغِضَ أَقْرَبَ الْخَلْقِ مِنْهُ فِي اللَّهِ»؛ بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۲۵۲.
↑ « عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (ع) قَالَ: إِذَا جَمَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ قَامَ مُنَادٍ فَنَادَى يُسْمِعُ النَّاسَ فَيَقُولُ أَيْنَ الْمُتَحَابُّونَ فِي اللَّهِ قَالَ فَيَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ فَيُقَالُ لَهُمُ اذْهَبُوا إِلَى الْجَنَّةِ بِغَيْرِ حِسَابٍ قَالَ فَتَلَقَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ فَيَقُولُونَ إِلَى أَيْنَ فَيَقُولُونَ إِلَى الْجَنَّةِ بِغَيْرِ حِسَابٍ قَالَ فَيَقُولُونَ فَأَيُّ ضَرْبٍ أَنْتُمْ مِنَ النَّاسِ فَيَقُولُونَ نَحْنُ الْمُتَحَابُّونَ فِي اللَّهِ قَالَ فَيَقُولُونَ وَ أَيَّ شَيْءٍ كَانَتْ أَعْمَالُكُمْ قَالُوا كُنَّا نُحِبُّ فِي اللَّهِ وَ نُبْغِضُ فِي اللَّهِ قَالَ فَيَقُولُونَ نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ»؛ اصول کافی، ج ۲ ص ۱۲۶.
↑ « عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْلَمَ أَنَّ فِيكَ خَيْراً، فَانْظُرْ إِلى قَلْبِكَ، فَإِنْ كَانَ يُحِبُّ أَهْلَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ يُبْغِضُ أَهْلَ مَعْصِيَتِهِ، فَفِيكَ خَيْرٌ وَ اللَّهُ يُحِبُّكَ؛ وَ إِنْ كَانَ يُبْغِضُ أَهْلَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ يُحِبُّ أَهْلَ مَعْصِيَتِهِ، فَلَيْسَ فِيكَ خَيْرٌ وَ اللَّهُ يُبْغِضُكَ، وَ الْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ»؛ اصول کافی، ج ۲ ص ۱۲۶.
↑ « عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): وُدُّ الْمُؤْمِنِ لِلْمُؤْمِنِ فِي اللَّهِ مِنْ أَعْظَمِ شُعَبِ الْإِيمَانِ أَلَا وَ مَنْ أَحَبَّ فِي اللَّهِ وَ أَبْغَضَ فِي اللَّهِ وَ أَعْطَى فِي اللَّهِ وَ مَنَعَ فِي اللَّهِ فَهُوَ مِنْ أَصْفِيَاءِ اللَّهِ»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۵.
↑ « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِنَّ الْمُسْلِمَيْنِ يَلْتَقِيَانِ فَأَفْضَلُهُمَا أَشَدُّهُمَا حُبّاً لِصَاحِبِهِ»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۵.
↑ « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: كُلُّ مَنْ لَمْ يُحِبَّ عَلَى الدِّينِ وَ لَمْ يُبْغِضْ عَلَى الدِّينِ فَلَا دِينَ لَهُ»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۱۲۷.
↑ مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۱، ص ۲۳۳-۲۳۶.

[1] « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ ذَاتَ يَوْمٍ يَا عَبْدَ اللَّهِ أَحْبِبْ فِي اللَّهِ وَ أَبْغِضْ فِي اللَّهِ وَ وَالِ فِي اللَّهِ وَ عَادِ فِي اللَّهِ فَإِنَّهُ لَا تَنَالُ وَلَايَةَ اللَّهِ إِلَّا بِذَلِكَ وَ لَا يَجِدُ رَجُلٌ طَعْمَ الْإِيمَانِ وَ إِنْ كَثُرَتْ صَلَاتُهُ وَ صِيَامُهُ حَتَّى يَكُونَ كَذَلِكَ وَ قَدْ صَارَتْ مُوَاخَاةُ النَّاسِ يَوْمَكُمْ هَذَا أَكْثَرَهَا فِي الدُّنْيَا عَلَيْهَا يَتَوَادُّونَ وَ عَلَيْهَا يَتَبَاغَضُونَ وَ ذَلِكَ لَا يُغْنِي عَنْهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً»؛ بحار الأنوار، ج ۶۹، ص ۲۳۶.

[2] « قَالَ الصَّادِقُ (ع): لَا يَبْلُغُ أَحَدُكُمْ حَقِيقَةَ الْإِيمَانِ حَتَّى يُحِبَّ أَبْعَدَ الْخَلْقِ مِنْهُ فِي اللَّهِ وَ يُبْغِضَ أَقْرَبَ الْخَلْقِ مِنْهُ فِي اللَّهِ»؛ بحار الأنوار، ج ۷۸، ص ۲۵۲.

[3] « عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (ع) قَالَ: إِذَا جَمَعَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ قَامَ مُنَادٍ فَنَادَى يُسْمِعُ النَّاسَ فَيَقُولُ أَيْنَ الْمُتَحَابُّونَ فِي اللَّهِ قَالَ فَيَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ فَيُقَالُ لَهُمُ اذْهَبُوا إِلَى الْجَنَّةِ بِغَيْرِ حِسَابٍ قَالَ فَتَلَقَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ فَيَقُولُونَ إِلَى أَيْنَ فَيَقُولُونَ إِلَى الْجَنَّةِ بِغَيْرِ حِسَابٍ قَالَ فَيَقُولُونَ فَأَيُّ ضَرْبٍ أَنْتُمْ مِنَ النَّاسِ فَيَقُولُونَ نَحْنُ الْمُتَحَابُّونَ فِي اللَّهِ قَالَ فَيَقُولُونَ وَ أَيَّ شَيْءٍ كَانَتْ أَعْمَالُكُمْ قَالُوا كُنَّا نُحِبُّ فِي اللَّهِ وَ نُبْغِضُ فِي اللَّهِ قَالَ فَيَقُولُونَ نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ»؛ اصول کافی، ج ۲ ص ۱۲۶.

[4] « عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْلَمَ أَنَّ فِيكَ خَيْراً، فَانْظُرْ إِلى قَلْبِكَ، فَإِنْ كَانَ يُحِبُّ أَهْلَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ يُبْغِضُ أَهْلَ مَعْصِيَتِهِ، فَفِيكَ خَيْرٌ وَ اللَّهُ يُحِبُّكَ؛ وَ إِنْ كَانَ يُبْغِضُ أَهْلَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ يُحِبُّ أَهْلَ مَعْصِيَتِهِ، فَلَيْسَ فِيكَ خَيْرٌ وَ اللَّهُ يُبْغِضُكَ، وَ الْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ»؛ اصول کافی، ج ۲ ص ۱۲۶.

[5] « عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): وُدُّ الْمُؤْمِنِ لِلْمُؤْمِنِ فِي اللَّهِ مِنْ أَعْظَمِ شُعَبِ الْإِيمَانِ أَلَا وَ مَنْ أَحَبَّ فِي اللَّهِ وَ أَبْغَضَ فِي اللَّهِ وَ أَعْطَى فِي اللَّهِ وَ مَنَعَ فِي اللَّهِ فَهُوَ مِنْ أَصْفِيَاءِ اللَّهِ»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۵.

[6] « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِنَّ الْمُسْلِمَيْنِ يَلْتَقِيَانِ فَأَفْضَلُهُمَا أَشَدُّهُمَا حُبّاً لِصَاحِبِهِ»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۵.

[7] « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: كُلُّ مَنْ لَمْ يُحِبَّ عَلَى الدِّينِ وَ لَمْ يُبْغِضْ عَلَى الدِّينِ فَلَا دِينَ لَهُ»؛ اصول کافی، ج ۲، ص ۱۲۷.

[8] مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۱، ص ۲۳۳-۲۳۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]