سرالتوائب

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

عطایایی که امام برای اشخاص (به دلیل مصلحت) اختصاص می‌دهد که از آن در برخی از روایات به «سرالتوائب» تعبیر شده است[۱]. ابو الصلاح از قدمای فقهای شیعه با استفاده از همین روایات[۲] معتقد شده است که امام می‌تواند همۀ اموال باقیماندۀ غنایم را آن گونه که مصلحت می‌بیند، تصرف کند و کسی حق اعتراض نخواهد داشت. این مطلب با تمام اطلاق و ظرافتی که دارد بی‌شک در مورد امام معصوم(ع) قابل قبول است ولی تعمیم آن به دولت‌های زمان غیبت (امامت نیابی) هرچند که پیشوایان در این دولت‌ها نیز از عدالت برخوردار باشند، قابل مناقشه است، اما در محدودۀ احکام حکومتی و در چارچوب مصالح ملزمه می‌توان آن را برای امامت نیابی نیز مشروع دانست[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. وسائل الشیعه، ج۶، باب ۱ از ابواب انفال به نقل از جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۹۵.
  2. علامه حلی، مختلف الشیعه، کتاب الجهاد، به نقل از جواهر الکلام، ج۲۱، ص۱۹۶.
  3. فقه سیاسی، ج۶، ص۲۷۹.
  4. عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی ج۲، ص ۱۳۱.