عتو در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
عتو در لغت و اصطلاح به چه معناست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ فقه سیاسی
مدخل اصلیعتو در لغت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

عتو در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فقه سیاسی است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید کاظم سیدباقری

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید کاظم سیدباقری در کتاب «عدالت سیاسی در قرآن کریم» در این‌باره گفته‌ است:

«در عَتَا، يَعْتُو، عُتُوا و عِتيّاً معنای استکبار، خودبزرگ‌بینی و تجاوز از حد وجود دارد[۱]. در “عتو”، سرپیچی از طاعت است؛ لذا خداوند فرمود: ﴿وَعَتَوْا عُتُوًّا كَبِيرًا[۲]

و در جایی دیگر فرمود: ﴿فَعَتَوْا عَنْ أَمْرِ رَبِّهِمْ[۳]؛ بنابراین عُتُوّ و برخی مشتقات آنکه در قرآن کریم به کار رفته، در اصل ماده آن، تجاوز و گذر از حد و مرز در بدی و فساد است. به دیگر معنا، مبالغه و افراط در راه فساد است. اصرار بر استکبار و جباریت و سرپیچی و ورود به فساد و راهبری آن، همه از موضوع‌های ناپسندی است که در “عتو” مطرح است، هرچند به طور مستقیم این واژه به آن معانی نیست[۴] و البته در حوزه سیاسی- اجتماعی، وجه شدید و کامل آن وجود دارد که پایمالی حقوق دیگران در عرصه سیاسی، امری فراگیرتر از دیگر عرصه‌هاست»[۵]

منبع‌شناسی جامع فقه سیاسی

پانویس

  1. ابن منظور، لسان العرب، ج۱۵، ص۲۸؛ شبیه این مضمون: ر.ک: خلیل بن احمد الفراهیدی کتاب العین، ج۲، ص۲۲۶.
  2. «و سرکشی بزرگی ورزیدند» سوره فرقان، آیه ۲۱.
  3. «و از فرمان پروردگارشان سرپیچیدند» سوره ذاریات، آیه ۴۴.
  4. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۳۳.
  5. سیدباقری، سید کاظم، عدالت سیاسی در قرآن کریم، ص ۵۸.