فرقان در معارف دعا و زیارات

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

فرقان، از ریشه فرق به معنای جداکننده و فرق گذرانده است و بیشتر به منظور فارق میان حق باطل به کار می‌رود. قران کریم می‌فرماید: ﴿إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا[۱]. (روشن‌بینی خاصی که در پرتو آن حق را از باطل خواهید شناخت). قرآن کریم فارق و جداکننده حق از باطل است: ﴿تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ[۲].

امام سجاد (ع) نیز قرآن را با وصف فرقان خوانده است: «وَ فُرْقَاناً فَرَقْتَ‏ بِهِ‏ بَيْنَ‏ حَلَالِكَ‏ وَ حَرَامِكَ»[۳]؛ (قرآن) فرقانی است که بدو حلالت را و حرامت را از هم جدا کرده‌ای.

آن حضرت خدا را به بزرگی شأن و جداکنندگی حقّ از باطل ستوده است: «سُبْحَانَكَ! مَا أَجَلَّ شَأْنَكَ‏... وَ أَصْدَعَ بِالْحَقِّ فُرْقَانَكَ»[۴]؛ «بار خدایا منزهی تو، شگفتا چه بزرگ است شأن و منزلت تو... و چه نیکو حق و باطل از یکدیگر جدا ساخته‌ای»[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. «ای مؤمنان! اگر از خداوند پروا کنید در شما نیروی شناخت درستی از نادرستی می‌نهد» سوره انفال، آیه ۲۹.
  2. «بزرگوار است آن (خداوند) که فرقان را بر بنده خویش فرو فرستاد تا جهانیان را بیم‌دهنده باشد» سوره فرقان، آیه ۱.
  3. دعای ۴۲.
  4. دعای ۴۷.
  5. صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم، قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  6. شیرزاد، امیر، مقاله «فرقان»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۴۹.