قاسطین در فقه سیاسی

مقدمه

قاسطین در لغت، به معنای ستم‌کاران و بازگرداندگان از حق است^[۱] و در اصطلاح، لقب آن دسته از اهل صفین بود که در صف لشکر معاویه بوده‌اند.

قاسطین در برابر ناکثین و مارقین بکار رفته و این القاب را پیامبر (ص) در روایتی خطاب به علی (ع) نام برد و فرمود: "تو -علی- پس از من با قاسطین، ناکثین و مارقین جنگ خواهی کرد"^[۲]. با پیروزی علی (ع) بر ناکثین و تعیین حاکمان ایالات، معاویه که موقعیت خود را در خطر دید، به بهانۀ خونخواهی عثمان، به سوی عراق لشکرکشی کرد و لشکر عراق در صحرای صفین، مقابل لشکر شام قرار گرفت که سرانجام با حیلۀ عمرو بن عاص، علی (ع) وادار به پذیرش حکمیت شد^[۳].^[۴]