مصداق آیه محبت چه کسی است؟ (پرسش)
| مصداق آیه محبت چه کسی است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل بالاتر | آیه محبت |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
مصداق آیه محبت چه کسی است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.
پاسخ نخست
آقای دکتر محمد ساعدی در کتاب «آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار» در این‌باره گفته است:
«اختصاص این آیه به امیرمؤمنان علی (ع) و پیروان ایشان - جدای از شأن نزول آیه و مباحث مربوط به آن - در مقام انطباق و بیان مصداق نیز امری مسلم و اجتناب ناپذیر است. بدین صورت که خداوند در آیه شریفه افراد مورد نظر را از طریق ذکر صفات آنان معرفی کرده است. همچنین در این زمینه اخبار و روایات متواتری از طریق فریقین نقل شده که در معنا و مضمون با آیه شریفه همسو و هماهنگ است و گواهی‌های مهم رسول خدا (ص) در حق علی (ع) مبنی بر برخورداری وی از این صفات را در می‌گیرد. این اخبار و روایات متواتر و منقول دلیلی است بر صحت شأن نزول یاد شده.
صفات مذکور در آیه شریفه، که عامل بسیاری مهمی برای شناخت بهتر مصداق آیه، عبارت‌اند از:
- ﴿يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ﴾؛
- ﴿أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ﴾؛
- ﴿يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ﴾.
بررسی صفات یاد شده از چند جهت حائز اهمیت است: اولاً: این صفات و شاخصه‌ها از مهم‌ترین عوامل و مؤلفه‌های مطرح هستند و نیز مؤثر در شناخت مصداق آیه «محبت» قلمداد می‌شوند. ثانیاً: در مقام تفسیر و تبیین اجمال آیه شریفه و تعیین مصداق واقعی آن نقش روایات تفسیری ناظر بر صفات مذبور فوق‌العاده حائز اهمیت است. و در واقع از آنجا که این دسته از روایات از حیث معنی و مضمون و همچنین بیان صفات افراد، تشابه و نزدیکی فراوانی با آیه شریفه دارند؛ لذا در شناخت مصداق آیه شریفه و صفات مذکور در آن بسیار راهگشا و مؤثر هستند.
در باب کیفیت استناد به این روایات منقول و مطرح در باب مصداق آیه شریفه باید گفت: در تأیید تفسیر ارائه شده از سوی مذهب امامیه و انطباق این آیه بر امیرمؤمنان علی (ع)، علاوه بر قرائن و شواهد انکارناپذیر، روایات متواتر و معتبر غیرقابل تردیدی نیز در منابع مشهور و معروف فریقین آمده است. این دسته از روایات - مانند «حدیث رایه» و «حدیث طیر» و ده‌ها حدیث مشابه دیگر - عمدتاً مبتنی بر دلالت آنها در تبیین صفات مطرح در آیه شریفه بوده، شامل گواهی‌های رسول خدا (ص) در حق علی (ع) مبنی بر انطباق صفات یاد شده بر ایشان هستند.»[۱]