مطر بن ناجیه ریاحی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

در کتاب «اشتقاق»، مطر بن ناجیه، مسئول نیروی انتظامی علی(ع) معرفی شده است[۱]. این مطلب فقط در همین اثر آمده است. وی مطر بن ناجیة بن ذروة بن حطّان حصان بن قیس بن اوس بن حمیری ریاحی یربوعی[۲]، از قبیلۀ معقل بن قیس ریاحی بود. آنچه در شرح حال مَطَر دیده می‌شود حضور مطر در زمان حجاج بن یوسف است که حاکم وی را برکنار کرد و او قصر کوفه را به تصرف درآورد و از ابن‌اشعث استقبال کرد[۳]. از تاریخ نامۀ طبری برمی‌آید که وی در زمان حَجّاج، مسئول شرطه بوده که از قیام استقبال کرده است[۴].

تمیمی می‌نویسد: وقتی مطر‌ بن‌ ناجیه بر کوفه مسلط شد کمیل‌ بن‌ زیاد نخعی که خانه‌نشین بود به مسجد آمد و سخنرانی کرد. او که خطیبی شریف بود مردم را بر ضد شامیان تحریض کرد و به انتقاد از خاندان مروان و حجاج پرداخت. به همین جهت پس از سرکوبی قیام ابن‌اشعث توسط حجاج، کمیل دستگیر و به جرم محبت علی کشته شد[۵].

احتمال دیگری هم وجود دارد که چون بعد از نام مطر، معقل[۶] یکی از فرماندهان انتظامی حضرت بوده، نام معقل از نسخۀ اشتقاق افتاده است و پنداشته شده که مطر بن ناجیه این سِمت را داشته است! زیرا نام معقل را در معرفی این قبیله نیاورده و در شرح حالِ «مستورد»، نام «معقل بن قیس» به عنوان مسئول انتظامی علی یاد شده است[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. ابندرید، الاشتقاق، ص۲۲۲.
  2. ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۲۷؛ ابن کلبی، جمهرة النسب، ص۲۱۵.
  3. نویری، نهایة الأرب، ج۲۱، ص۱۴۵؛ الأعلام، ج۷، ص۲۵۰.
  4. طبری، تاریخ نامۀ طبری، ج۴، ص۷۹۹.
  5. تمیمی، المحن، چ دارالغرب، ص۱۸۴-۱۸۵.
  6. ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۲۲۸: حر بن یزید بن ریاحی نیز با آن دو هم قبیله بود.
  7. ابن درید، الإشتقاق، ص۲۲۲.
  8. ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج4، ص 529.