پرش به محتوا

براء بن مالک بن نضر انصاری در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' صحابه نگاران ' به ' صحابه‌نگاران '
جز (جایگزینی متن - ' صحابه نگاران ' به ' صحابه‌نگاران ')
خط ۲۶: خط ۲۶:
وی صدایی بسیار [[زیبا]] داشت و از این رو او و انجشه، حُدّی‌خوان [[رسول خدا]]{{صل}} هنگام [[سفر]] و [[غزوات]] بودند؛ البته براء برای شترانی که مردان سوار آنان بودند و انجشه برای شترانی که [[زنان]] سوار آنان بودند حدی می‌خواندند<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۳، ص۲۵۴؛ ابونعیم، ج۱، ص۳۸۰ و ۳۸۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۱؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۱۲.</ref>. براساس گزارشی، براء [[بیمار]] شد و در بستر [[بیماری]] اشعار [[عرب]] را با آواز می‌خواند. انس چون بر او وارد شد و آوازخوانی او را شنید، به او گفت: ای [[برادر]]، پس از [[اسلام]] و [[نزول قرآن]] چنین می‌کنی؟! براء گفت: ای برادر، [[شعر]]، [[دیوان]] عرب است<ref>ابن عساکر، ج۸، ص۹۸.</ref>. گزارش دیگری می‌گوید: که براء پاسخ داد: ای برادر، از اینکه در بستر [[بیماری]] بمیرم می‌ترسم، در حالی که بیش از صد نفر از [[مشرکان]] را در [[جنگ‌ها]] کشته‌ام و در کشتن بسیاری از آنان دیگر [[مسلمانان]] را کمک کرده‌ام<ref>ابن سعد، ج۷، ص۱۷؛ طبرانی، ج۲، ص۲۶؛ ابن ابی شیبه، ج۴، ص۵۷۵؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۳۸۰.</ref>. حدی خوانی کسانی چون براء و انجشه، موضوعی در [[فقه شیعه]] و [[اهل سنت]] برای خود باز کرده و [[فقها]] در این باره [[گفتگو]] کرده‌اند<ref>ر.ک؛ طوسی، المبسوط، ج۸، ص۲۲۴؛ شهید ثانی، مسالک، ج۱۴، ص۱۸۰ و ۱۸۱؛ کرکی، جامع المقاصد، ج۴، ص۲۳؛ ابن عبدربه، ج۶، ص۸۶؛ ابن قدامه، المغنی، ج۱۲، ص۴۳.</ref>.
وی صدایی بسیار [[زیبا]] داشت و از این رو او و انجشه، حُدّی‌خوان [[رسول خدا]]{{صل}} هنگام [[سفر]] و [[غزوات]] بودند؛ البته براء برای شترانی که مردان سوار آنان بودند و انجشه برای شترانی که [[زنان]] سوار آنان بودند حدی می‌خواندند<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۳، ص۲۵۴؛ ابونعیم، ج۱، ص۳۸۰ و ۳۸۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۱؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۱۲.</ref>. براساس گزارشی، براء [[بیمار]] شد و در بستر [[بیماری]] اشعار [[عرب]] را با آواز می‌خواند. انس چون بر او وارد شد و آوازخوانی او را شنید، به او گفت: ای [[برادر]]، پس از [[اسلام]] و [[نزول قرآن]] چنین می‌کنی؟! براء گفت: ای برادر، [[شعر]]، [[دیوان]] عرب است<ref>ابن عساکر، ج۸، ص۹۸.</ref>. گزارش دیگری می‌گوید: که براء پاسخ داد: ای برادر، از اینکه در بستر [[بیماری]] بمیرم می‌ترسم، در حالی که بیش از صد نفر از [[مشرکان]] را در [[جنگ‌ها]] کشته‌ام و در کشتن بسیاری از آنان دیگر [[مسلمانان]] را کمک کرده‌ام<ref>ابن سعد، ج۷، ص۱۷؛ طبرانی، ج۲، ص۲۶؛ ابن ابی شیبه، ج۴، ص۵۷۵؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۳۸۰.</ref>. حدی خوانی کسانی چون براء و انجشه، موضوعی در [[فقه شیعه]] و [[اهل سنت]] برای خود باز کرده و [[فقها]] در این باره [[گفتگو]] کرده‌اند<ref>ر.ک؛ طوسی، المبسوط، ج۸، ص۲۲۴؛ شهید ثانی، مسالک، ج۱۴، ص۱۸۰ و ۱۸۱؛ کرکی، جامع المقاصد، ج۴، ص۲۳؛ ابن عبدربه، ج۶، ص۸۶؛ ابن قدامه، المغنی، ج۱۲، ص۴۳.</ref>.


[[براء بن مالک]] در [[بیعت رضوان]]<ref>ذهبی، ج۱، ص۱۹۵.</ref> و [[حجة الوداع]] حضور داشت <ref>مجلسی، ج۷۶، ص۲۵۹ و ج۸۹، ص۱۹۳. در منابع دیگر یافت نشد، اما تعابیر عام صحابه نگاران که «شهد المشاهد» (ر.ک: ابن سعد، ج۷، ص۱۶؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱،ص۳۸۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۱۳) بر این حضور دلالت دارد.</ref> و از گزارشی که در این باره نقل شده، بر می‌آید که وی در [[غدیر خم]] نیز بوده است<ref>البته به دلیل انصاری بودن وی، این امر طبیعی است که پس از انجام مناسک حج، به همراه پیامبر و دیگر انصار و مهاجران به مدینه بازگشته و در غدیر حاضر بوده باشد.</ref>. بنابراین، براء [[شاهد]] [[ماجرای غدیر خم]] و [[ابلاغ]] [[امامت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} از طرف [[رسول خدا]]{{صل}} به [[خلافت]] بوده، ولی [[حدیث غدیر]] از او نقل نشده است.
[[براء بن مالک]] در [[بیعت رضوان]]<ref>ذهبی، ج۱، ص۱۹۵.</ref> و [[حجة الوداع]] حضور داشت <ref>مجلسی، ج۷۶، ص۲۵۹ و ج۸۹، ص۱۹۳. در منابع دیگر یافت نشد، اما تعابیر عام [[صحابه‌نگاران]] که «شهد المشاهد» (ر.ک: ابن سعد، ج۷، ص۱۶؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱،ص۳۸۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۱۳) بر این حضور دلالت دارد.</ref> و از گزارشی که در این باره نقل شده، بر می‌آید که وی در [[غدیر خم]] نیز بوده است<ref>البته به دلیل انصاری بودن وی، این امر طبیعی است که پس از انجام مناسک حج، به همراه پیامبر و دیگر انصار و مهاجران به مدینه بازگشته و در غدیر حاضر بوده باشد.</ref>. بنابراین، براء [[شاهد]] [[ماجرای غدیر خم]] و [[ابلاغ]] [[امامت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} از طرف [[رسول خدا]]{{صل}} به [[خلافت]] بوده، ولی [[حدیث غدیر]] از او نقل نشده است.


پس از رسول خدا{{صل}} و تشکیل [[سقیفه]]، براء بن مالک به [[اعتقاد]] همه [[علمای شیعه]]، از جمله پانزده نفری بود که به امیرمؤمنان{{ع}} بازگشت و به [[ولایت]] آن [[حضرت]] اعتقاد داشت<ref>طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۳؛ حسن بن زین الدین، ص۹۲؛ سیدعلی بروجردی، ج۲، ص۱۲۷؛ اردبیلی، ج۱، ص۱۱۶؛ تفرشی، ج۱، ص۲۶۵؛ خوبی، ج۱، ص۲۴۱ و ج۱۲، ص۱۱۷. این افراد را از سابقین نام برده‌اند که به ولایت امیر مؤمنان{{ع}} معتقد بودند و با ابوبکر بیعت نکردند.</ref>. بنا بر [[روایت]] [[طبری]] [[شیعی]]<ref>طبری، ص۴۱۱.</ref> وی به همراه [[ابوذر]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[سلمان]] و چند نفر دیگر برای [[جهاد]] اعلام [[آمادگی]] کردند، ولی [[امیر مؤمنان]]{{ع}} با یادآوری [[وصیت پیامبر]] به او، از این کار صرف نظر کرد. در [[حق]] این افراد آمده است: {{متن حدیث|أَنَّهُمْ اَلَّذِينَ مَضَوْا عَلَى مِنْهَاجِ نَبِيِّهِمْ عَلَيهِ وَ آلِهِ السَّلامُ وَ لَمْ يُغَيِّرُوا وَ لَمْ يُبَدِّلُوا}}؛ اینان کسانی هستند که به راه پیامبرشان [[پایدار]] ماندند و تغیر و تبدلی در آنان روی نداد»<ref>صدوق، ج۱، ص۱۳۴؛ خویی، ج۴، ص۱۸۸.</ref>. با توجه به این سابقه، [[علمای شیعه]] با عباراتی بلند [[براء بن مالک]] را ستوده و از نظر [[روایی]] او را توثیق کرده‌اند <ref>ر.ک؛ طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۴.</ref>. بنابراین، حضور او در [[فتوحات]] در [[زمان]] [[خلافت]] [[شیخین]]، دلیلی بر [[اعتقاد]] براء به آنان نبوده است؛ چنان که [[مامقانی]] <ref>مامقانی، ج۱، ص۱۶۲.</ref> در پاسخ به این [[پرسش]] که اگر براء از جمله بازگشتگان به [[امیرمؤمنان]]{{ع}} بوده، پس کشته شدن او در [[فتح]] شوشتر چگونه قابل توجیه است، گوید: [[جنگ‌ها]] و فتوحات به [[اذن]] و امضای امیرمؤمنان{{ع}} بوده و هر کس در این جنگ‌ها کشته شده، [[شهید]] محسوب می‌شود. همچنین [[علما]] و [[فقهای شیعه]] این نکته را در مبحث خراجیات و مواردی دیگر توضیح داده‌اند<ref>ر.ک:کرکی، الخراجیات، ص۶۷؛ اصفهانی، ج۳، ص۴۱؛ محقق بحرانی، ج۱۸، ص۳۰۷؛ میرزای قمی، ج۲، ص۱۲۷.</ref>.
پس از رسول خدا{{صل}} و تشکیل [[سقیفه]]، براء بن مالک به [[اعتقاد]] همه [[علمای شیعه]]، از جمله پانزده نفری بود که به امیرمؤمنان{{ع}} بازگشت و به [[ولایت]] آن [[حضرت]] اعتقاد داشت<ref>طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۳؛ حسن بن زین الدین، ص۹۲؛ سیدعلی بروجردی، ج۲، ص۱۲۷؛ اردبیلی، ج۱، ص۱۱۶؛ تفرشی، ج۱، ص۲۶۵؛ خوبی، ج۱، ص۲۴۱ و ج۱۲، ص۱۱۷. این افراد را از سابقین نام برده‌اند که به ولایت امیر مؤمنان{{ع}} معتقد بودند و با ابوبکر بیعت نکردند.</ref>. بنا بر [[روایت]] [[طبری]] [[شیعی]]<ref>طبری، ص۴۱۱.</ref> وی به همراه [[ابوذر]]، [[مقداد]]، [[عمار]]، [[سلمان]] و چند نفر دیگر برای [[جهاد]] اعلام [[آمادگی]] کردند، ولی [[امیر مؤمنان]]{{ع}} با یادآوری [[وصیت پیامبر]] به او، از این کار صرف نظر کرد. در [[حق]] این افراد آمده است: {{متن حدیث|أَنَّهُمْ اَلَّذِينَ مَضَوْا عَلَى مِنْهَاجِ نَبِيِّهِمْ عَلَيهِ وَ آلِهِ السَّلامُ وَ لَمْ يُغَيِّرُوا وَ لَمْ يُبَدِّلُوا}}؛ اینان کسانی هستند که به راه پیامبرشان [[پایدار]] ماندند و تغیر و تبدلی در آنان روی نداد»<ref>صدوق، ج۱، ص۱۳۴؛ خویی، ج۴، ص۱۸۸.</ref>. با توجه به این سابقه، [[علمای شیعه]] با عباراتی بلند [[براء بن مالک]] را ستوده و از نظر [[روایی]] او را توثیق کرده‌اند <ref>ر.ک؛ طوسی، اختیار، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۴.</ref>. بنابراین، حضور او در [[فتوحات]] در [[زمان]] [[خلافت]] [[شیخین]]، دلیلی بر [[اعتقاد]] براء به آنان نبوده است؛ چنان که [[مامقانی]] <ref>مامقانی، ج۱، ص۱۶۲.</ref> در پاسخ به این [[پرسش]] که اگر براء از جمله بازگشتگان به [[امیرمؤمنان]]{{ع}} بوده، پس کشته شدن او در [[فتح]] شوشتر چگونه قابل توجیه است، گوید: [[جنگ‌ها]] و فتوحات به [[اذن]] و امضای امیرمؤمنان{{ع}} بوده و هر کس در این جنگ‌ها کشته شده، [[شهید]] محسوب می‌شود. همچنین [[علما]] و [[فقهای شیعه]] این نکته را در مبحث خراجیات و مواردی دیگر توضیح داده‌اند<ref>ر.ک:کرکی، الخراجیات، ص۶۷؛ اصفهانی، ج۳، ص۴۱؛ محقق بحرانی، ج۱۸، ص۳۰۷؛ میرزای قمی، ج۲، ص۱۲۷.</ref>.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش