آیه ولایت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←شأن نزول آیه ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
# اگرچه عبارت {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} همۀ [[مؤمنان]] را شامل مى‌شود، ولى مقصود از آن بعضى از مؤمنان است، زيرا اولاً، براى آنان صفت ويژه‌اى ([[اقامۀ نماز]] و دادن زكات در حال ركوع) بيان شده است. ثانيا، جملۀ {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} بر كلمۀ «رسوله» و آن هم بر كلمۀ «[[اللّه]]» عطف شده است و مفاد آيه اين است كه [[خدا]] و رسولش و مؤمنانى كه توصيف شده‌اند ولى‌اند، و جامعۀ مؤمنان، «مولّى عليه» هستند. نسبت اين دو، از قبيل نسبت ميان ولايت‌مدار و ولايت‌پذير است، نه از باب تفاعل كه ولايت دوجانبه باشد، در حالى‌كه ولايت به معناى [[محبت]] و [[نصرت]] دوجانبه بوده و عموميت دارد<ref>الذخيره في علم الكلام، ص۴۳۹؛ تقريب المعارف، ص۱۲۸.</ref>.<ref>سبحانی، جعفر، دانشنامه کلام اسلامی، ص۱۰۲- ۱۰۴.</ref> | # اگرچه عبارت {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} همۀ [[مؤمنان]] را شامل مى‌شود، ولى مقصود از آن بعضى از مؤمنان است، زيرا اولاً، براى آنان صفت ويژه‌اى ([[اقامۀ نماز]] و دادن زكات در حال ركوع) بيان شده است. ثانيا، جملۀ {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} بر كلمۀ «رسوله» و آن هم بر كلمۀ «[[اللّه]]» عطف شده است و مفاد آيه اين است كه [[خدا]] و رسولش و مؤمنانى كه توصيف شده‌اند ولى‌اند، و جامعۀ مؤمنان، «مولّى عليه» هستند. نسبت اين دو، از قبيل نسبت ميان ولايت‌مدار و ولايت‌پذير است، نه از باب تفاعل كه ولايت دوجانبه باشد، در حالى‌كه ولايت به معناى [[محبت]] و [[نصرت]] دوجانبه بوده و عموميت دارد<ref>الذخيره في علم الكلام، ص۴۳۹؛ تقريب المعارف، ص۱۲۸.</ref>.<ref>سبحانی، جعفر، دانشنامه کلام اسلامی، ص۱۰۲- ۱۰۴.</ref> | ||
== | == شأن نزول == | ||
{{اصلی|شأن نزول آیه ولایت}} | |||
یکی از مقدمات استدلال [[شیعه]] به این آیه بر امامت و ولایت [[امام امیرالمؤمنین]] علی{{ع}} [[نزول آیه]] در شأن آن حضرت است. گرچه در شأن نزول آیه، [[روایات]] مختلفی وارد شده است، ولی آنچه در [[منابع شیعه]] پذیرفته شده و مشروح‌تر از بقیه روایات نقل گردیده، [[روایت]] «[[عبایه ربعی]]» است که در این [[روایت]] [[ابوذر غفاری]] جریان انگشتر دادن امیرالمومنین {{ع}} به سائل را و هم چنین جملاتی را که رسول خدا{{صل}} در مورد این جریان فرمود را نقل می کند که یکی از جملات این است که: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ وَ أَنَا مُحَمَّدٌ نَبِيُّكَ وَ صَفِيُّكَ. اللَّهُمَّ فَاشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ يَسِّرْ لِي أَمْرِي وَ اجْعَلْ لِي وَزِيراً مِنْ أَهْلِي عَلِيّاً اشْدُدْ بِهِ ظَهْرِي}} «بار خدایا! من محمد [[پیامبر]] و [[برگزیده]] تو هستم. بار خدایا! پس به من [[شرح صدر]] [[مرحمت]] فرما. کارم را آسان گردان، و برای من وزیری از خاندانم، یعنی علی را فراهم کن و به وسیله او پشتم را [[استوار]] کن». | یکی از مقدمات استدلال [[شیعه]] به این آیه بر امامت و ولایت [[امام امیرالمؤمنین]] علی{{ع}} [[نزول آیه]] در شأن آن حضرت است. گرچه در شأن نزول آیه، [[روایات]] مختلفی وارد شده است، ولی آنچه در [[منابع شیعه]] پذیرفته شده و مشروح‌تر از بقیه روایات نقل گردیده، [[روایت]] «[[عبایه ربعی]]» است که در این [[روایت]] [[ابوذر غفاری]] جریان انگشتر دادن امیرالمومنین {{ع}} به سائل را و هم چنین جملاتی را که رسول خدا{{صل}} در مورد این جریان فرمود را نقل می کند که یکی از جملات این است که: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ وَ أَنَا مُحَمَّدٌ نَبِيُّكَ وَ صَفِيُّكَ. اللَّهُمَّ فَاشْرَحْ لِي صَدْرِي وَ يَسِّرْ لِي أَمْرِي وَ اجْعَلْ لِي وَزِيراً مِنْ أَهْلِي عَلِيّاً اشْدُدْ بِهِ ظَهْرِي}} «بار خدایا! من محمد [[پیامبر]] و [[برگزیده]] تو هستم. بار خدایا! پس به من [[شرح صدر]] [[مرحمت]] فرما. کارم را آسان گردان، و برای من وزیری از خاندانم، یعنی علی را فراهم کن و به وسیله او پشتم را [[استوار]] کن». | ||