پرش به محتوا

بنی‌خزاعه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷۴: خط ۷۴:
پس از [[رحلت پیامبر اکرم‌]]{{صل}}، [[خزاعیان]] هم‌پای دیگر [[قبایل]] در [[فتوحات]] [[شام]] و [[ایران]] شرکت کردند. خزاعی‌ها همچنین در فتح کرمان نیز نقش داشتند. گزارشاتی هم از حضور [[خزاعه]] در [[فتوحات]] [[فارس]] در دست است<ref>ابن‌خلدون، دیوان المبتدا و الخبر فی تاریخ العرب، ج۱، ص۵۴۸.</ref>. [[خزاعیان]] در فتوحات [[مصر]] نیز مشارکت داشتند<ref>محمد بن جریر الطبری، تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)، ج۳، ص۲۰۱.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
پس از [[رحلت پیامبر اکرم‌]]{{صل}}، [[خزاعیان]] هم‌پای دیگر [[قبایل]] در [[فتوحات]] [[شام]] و [[ایران]] شرکت کردند. خزاعی‌ها همچنین در فتح کرمان نیز نقش داشتند. گزارشاتی هم از حضور [[خزاعه]] در [[فتوحات]] [[فارس]] در دست است<ref>ابن‌خلدون، دیوان المبتدا و الخبر فی تاریخ العرب، ج۱، ص۵۴۸.</ref>. [[خزاعیان]] در فتوحات [[مصر]] نیز مشارکت داشتند<ref>محمد بن جریر الطبری، تاریخ الأمم و الملوک (تاریخ الطبری)، ج۳، ص۲۰۱.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>


== نقش‌آفرینی در ایام خلافت امام علی{{ع}} ==
=== مناسبات با امام علی{{ع}} ===
=== همراهی در جنگ‌ها===  
==== همراهی در جنگ‌ها====  
{{همچنین|جنگ‌های امام علی}}
{{همچنین|جنگ‌های امام علی}}
هنوز از خلافت علی{{ع}} دیری نپاییده بود که نخستین [[شورش]] علیه حکومتش به سردمداری [[عایشه]] و [[طلحه]] و [[زبیر]] و همراهی گروه [[ناکثین]] شکل گرفت. علی{{ع}} با آنان به مقابله برخاست و در این راه گروه‌هایی از [[قبایل کوفه]] از جمله [[قبایل]] خزاعه یاری‌گر ایشان بودند<ref>محمد حسن رجبی، کوفه و نقش آن در قرون اسلامی، ص۱۸۵.</ref>. در مقابل ناکثین [[عبدالله بن خلف خزاعی]] را به فرماندهی [[مردم مدینه]] گماشتند<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص۱۴۷.</ref>. دو طرف، با آغاز [[جنگ]] سخت جنگیدند؛ در این سوی میدان عمرو بن حمق خزاعی و همراهان پارسی او سخت جنگیدند طوری که شمشیرش [[شکست]] و نزد برادرش [[ریاح]] بازگشت<ref>ابن‌اعثم، الفتوح، ج۲، ص۴۷۸.</ref> و در آن سوی میدان هم، عبدالله بن خلف خزاعی همراه با یارانش سخت جنگید<ref>ر.ک: ابن‌اعثم، الفتوح، ج۲، ص۴۷۸ و ابن‌مسکویه، تجارب الامم فی تعاقب الهم، ج۱، ص۵۰۴.</ref> تا اینکه جنگ با کشته شدن عبدالله بن خلف و پی شدن شتر عایشه توسط [[عبدالله بن بدیل خزاعی]]، [[مالک اشتر]] و دیگر بزرگان [[سپاه علی]]{{ع}} با [[شکست]] [[ناکثین]] خاتمه یافت<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص۱۵۱.</ref>. در این [[جنگ]]، غالب سران [[قبیله خزاعه]] شرکت داشتند. از نکات حایز اهمیت در این جنگ عدم حضور چهره بزرگ [[خزاعه]] [[سلیمان بن صرد خزاعی]] است که به واسطه قرار گرفتن در شمار گروه [[قاعدین]] از حضور در این جنگ و [[یاری]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} سر باز زد و بدین جهت مورد [[سرزنش]] حضرت قرار گرفت<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۲، ص۳۲.</ref><ref>[[اصغر منتظرالقائم]] و [[زهرا حسین‌هاشمی]]، [[نقش قبیله خزاعه در تغییرات اجتماعی سیاسی و فرهنگی جهان اسلام (کتاب)|نقش قبیله خزاعه در تغییرات اجتماعی سیاسی و فرهنگی جهان اسلام]]، ص۱۴۶-۱۴۹.</ref>
هنوز از [[خلافت امام علی]]{{ع}} دیری نپاییده بود که نخستین [[شورش]] علیه حکومتش به سردمداری [[عایشه]] و [[طلحه]] و [[زبیر]] و همراهی گروه [[ناکثین]] شکل گرفت. علی{{ع}} با آنان به مقابله برخاست و در این راه گروه‌هایی از [[قبایل کوفه]] از جمله [[قبایل]] خزاعه یاری‌گر ایشان بودند<ref>محمد حسن رجبی، کوفه و نقش آن در قرون اسلامی، ص۱۸۵.</ref>. در مقابل ناکثین [[عبدالله بن خلف خزاعی]] را به فرماندهی [[مردم مدینه]] گماشتند<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص۱۴۷.</ref>. دو طرف، با آغاز [[جنگ]] سخت جنگیدند؛ در این سوی میدان عمرو بن حمق خزاعی و همراهان پارسی او سخت جنگیدند طوری که شمشیرش [[شکست]] و نزد برادرش [[ریاح]] بازگشت<ref>ابن‌اعثم، الفتوح، ج۲، ص۴۷۸.</ref> و در آن سوی میدان هم، عبدالله بن خلف خزاعی همراه با یارانش سخت جنگید<ref>ر.ک: ابن‌اعثم، الفتوح، ج۲، ص۴۷۸ و ابن‌مسکویه، تجارب الامم فی تعاقب الهم، ج۱، ص۵۰۴.</ref> تا اینکه جنگ با کشته شدن عبدالله بن خلف و پی شدن شتر عایشه توسط [[عبدالله بن بدیل خزاعی]]، [[مالک اشتر]] و دیگر بزرگان [[سپاه علی]]{{ع}} با [[شکست]] [[ناکثین]] خاتمه یافت<ref>دینوری، اخبار الطوال، ص۱۵۱.</ref>. در این [[جنگ]]، غالب سران [[قبیله خزاعه]] شرکت داشتند. از نکات حایز اهمیت در این جنگ عدم حضور چهره بزرگ [[خزاعه]] [[سلیمان بن صرد خزاعی]] است که به واسطه قرار گرفتن در شمار گروه [[قاعدین]] از حضور در این جنگ و [[یاری]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} سر باز زد و بدین جهت مورد [[سرزنش]] حضرت قرار گرفت<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۲، ص۳۲.</ref><ref>[[اصغر منتظرالقائم]] و [[زهرا حسین‌هاشمی]]، [[نقش قبیله خزاعه در تغییرات اجتماعی سیاسی و فرهنگی جهان اسلام (کتاب)|نقش قبیله خزاعه در تغییرات اجتماعی سیاسی و فرهنگی جهان اسلام]]، ص۱۴۶-۱۴۹.</ref>
   
   
در [[جنگ صفین]] نیز که در [[سال ۳۷ هجری]] به وقوع پیوست شمار زیادی از [[خزاعیان]] همراه با رهبرانشان که بسیاری از آنان از [[صحابه]] [[رسول]] خدا‌{{صل}} بودند، حضور یافتند. تا حدی که می‌توان اوج [[حمایت]] آنان از [[امام علی]]{{ع}} در [[پیکار]] [[صفین]] دانست<ref> عمر رضا کحّاله، معجم قبائل العرب، ج۱، ص۳۳۹.</ref>. آنان با رجزها و اشعاری که در میدان [[نبرد]] می‌خواندند، نقش مؤثری در [[تشویق]] عراقی‌ها به [[پایداری]] در [[جنگ]] و تشجیع آنان و نیز انتقال [[افکار]] خود داشتند. [[خزاعیان]] در این جنگ، همراه با دو [[قبیله]] [[یمنی]] دیگر یعنی [[نخع]] و [[همدان]] کاملاً پیرو برنامه‌های علی{{ع}} بودند<ref> ابراهیم بیضون، رفتارشناسی امام علی{{ع}} در آیینه تاریخ، ص۸۶.</ref>. برای همین در جریان قائله [[حکمیت]]، طرفدار ادامه جنگ بودند<ref>ر.ک: نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین،ص۵۰۷.</ref>. خزاعیان در [[پیکار]] [[نهروان]] نیز حضور داشتند<ref>ابونعیم اصفهانی، ذکر اخبار اصبهان، ج۲، ص۳۹.</ref>. [[عمرو بن حمق خزاعی]] و [[سلیمان بن صرد خزاعی]] را از بزرگان [[خزاعی]] حاضر در این جنگ گفته‌اند<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۱۱۷۳.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
در [[جنگ صفین]] نیز که در [[سال ۳۷ هجری]] به وقوع پیوست شمار زیادی از [[خزاعیان]] همراه با رهبرانشان که بسیاری از آنان از [[صحابه]] [[رسول]] خدا‌{{صل}} بودند، حضور یافتند. تا حدی که می‌توان اوج [[حمایت]] آنان از [[امام علی]]{{ع}} در [[پیکار]] [[صفین]] دانست<ref> عمر رضا کحّاله، معجم قبائل العرب، ج۱، ص۳۳۹.</ref>. آنان با رجزها و اشعاری که در میدان [[نبرد]] می‌خواندند، نقش مؤثری در [[تشویق]] عراقی‌ها به [[پایداری]] در [[جنگ]] و تشجیع آنان و نیز انتقال [[افکار]] خود داشتند. [[خزاعیان]] در این جنگ، همراه با دو [[قبیله]] [[یمنی]] دیگر یعنی [[نخع]] و [[همدان]] کاملاً پیرو برنامه‌های علی{{ع}} بودند<ref> ابراهیم بیضون، رفتارشناسی امام علی{{ع}} در آیینه تاریخ، ص۸۶.</ref>. برای همین در جریان قائله [[حکمیت]]، طرفدار ادامه جنگ بودند<ref>ر.ک: نصر بن مزاحم منقری، وقعة صفین،ص۵۰۷.</ref>. خزاعیان در [[پیکار]] [[نهروان]] نیز حضور داشتند<ref>ابونعیم اصفهانی، ذکر اخبار اصبهان، ج۲، ص۳۹.</ref>. [[عمرو بن حمق خزاعی]] و [[سلیمان بن صرد خزاعی]] را از بزرگان [[خزاعی]] حاضر در این جنگ گفته‌اند<ref> ابن‌عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۳، ص۱۱۷۳.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش