پرش به محتوا

احمد بن ابی‌عبدالله برقی در رجال و تراجم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
[[احمد بن ابی عبدالله برقی]]<ref>ر.ک: الرجال (إبن غضائری)، ص۱۲۲، ش۲۰۷.</ref> هشت بار در سند [[روایات]] [[تفسیر کنز الدقائق]]<ref>ر.ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۳، ص۵۷ و ۲۰۴، ج۵، ص۶۲ و ۴۲۲؛ ج۷، ص۴۰۸ و ۵۰۴؛ ج۸، ص۴۵۳؛ ج۹، ص۲۹۰.</ref>، و به نقل از کتب [[علل الشرائع]]، [[معانی الأخبار]]، [[کمال الدین]]، [[خصال]]، [[الکافی]] و [[امالی شیخ طوسی]] واقع شده است؛ از جمله: {{متن حدیث|عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ بُنْدَارَ وَ غَيْرُهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} فَقَالَ لَهُ هَلْ لَكَ مِنْ زَوْجَةٍ فَقَالَ لَا. فَقَالَ أَبِي{{ع}}: وَ مَا أُحِبُّ أَنَّ لِيَ الدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا وَ أَنِّي بِتُ لَيْلَةً وَ لَيْسَتْ لِي زَوْجَةٌ ثُمَّ قَالَ الرَّكْعَتَانِ يُصَلِّيهِمَا رَجُلٌ مُتَزَوِّجٌ أَفْضَلُ مِنْ رَجُلٍ أَعْزَبَ يَقُومُ لَيْلَهُ وَ يَصُومُ نَهَارَهُ ثُمَّ أَعْطَاهُ أَبِي سَبْعَةَ دَنَانِيرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ تَزَوَّجْ بِهَذِهِ. ثُمَّ قَالَ أَبِي قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} اتَّخِذُوا الْأَهْلَ فَإِنَّهُ أَرْزَقُ لَكُمْ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۹، ص۲۹۰ - ۲۹۱، به نقل از: الکافی، ج۵، ص۳۲۹، ح۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۵۴-۵۵.</ref>
[[احمد بن ابی عبدالله برقی]]<ref>ر. ک: الرجال (إبن غضائری)، ص۱۲۲، ش۲۰۷.</ref> هشت بار در سند [[روایات]] [[تفسیر کنز الدقائق]]<ref>ر. ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۳، ص۵۷ و ۲۰۴، ج۵، ص۶۲ و ۴۲۲؛ ج۷، ص۴۰۸ و ۵۰۴؛ ج۸، ص۴۵۳؛ ج۹، ص۲۹۰.</ref>، و به نقل از کتب [[علل الشرائع]]، [[معانی الأخبار]]، [[کمال الدین]]، [[خصال]]، [[الکافی]] و [[امالی شیخ طوسی]] واقع شده است؛ از جمله: {{متن حدیث|عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ بُنْدَارَ وَ غَيْرُهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيِّ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} فَقَالَ لَهُ هَلْ لَكَ مِنْ زَوْجَةٍ فَقَالَ لَا. فَقَالَ أَبِي{{ع}}: وَ مَا أُحِبُّ أَنَّ لِيَ الدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا وَ أَنِّي بِتُ لَيْلَةً وَ لَيْسَتْ لِي زَوْجَةٌ ثُمَّ قَالَ الرَّكْعَتَانِ يُصَلِّيهِمَا رَجُلٌ مُتَزَوِّجٌ أَفْضَلُ مِنْ رَجُلٍ أَعْزَبَ يَقُومُ لَيْلَهُ وَ يَصُومُ نَهَارَهُ ثُمَّ أَعْطَاهُ أَبِي سَبْعَةَ دَنَانِيرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ تَزَوَّجْ بِهَذِهِ. ثُمَّ قَالَ أَبِي قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} اتَّخِذُوا الْأَهْلَ فَإِنَّهُ أَرْزَقُ لَكُمْ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۹، ص۲۹۰ - ۲۹۱، به نقل از: الکافی، ج۵، ص۳۲۹، ح۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۵۴-۵۵.</ref>


== احمد برقی ==
== احمد برقی ==
خط ۱۳: خط ۱۳:
{{متن حدیث|وَ عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ الْبَرْقِيِّ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ عَنِ الرِّضَا{{ع}} قَالَ قُلْتُ فَإِنْ لَمْ يَحْضُرِ الْمَسَاكِينُ وَ هُوَ يَحْصُدُ كَيْفَ يَصْنَعُ قَالَ لَيْسَ عَلَيْهِ شَيْءٌ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۴، ص۴۶۱، به نقل از: تفسیر القمی، ج۱، ص۲۱۸.</ref>.
{{متن حدیث|وَ عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ الْبَرْقِيِّ عَنْ سَعْدِ بْنِ سَعْدٍ عَنِ الرِّضَا{{ع}} قَالَ قُلْتُ فَإِنْ لَمْ يَحْضُرِ الْمَسَاكِينُ وَ هُوَ يَحْصُدُ كَيْفَ يَصْنَعُ قَالَ لَيْسَ عَلَيْهِ شَيْءٌ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۴، ص۴۶۱، به نقل از: تفسیر القمی، ج۱، ص۲۱۸.</ref>.


این عنوان، مصحّف {{عربی|"احمد، عن البرقي"}} است، چنان که در [[وسائل الشیعة]] و [[بحارالأنوار]] این گونه است<ref>{{عربی|"عنه، عن أحمد، عن البرقی، عن سعد بن سعد"}}؛ وسائل الشیعة، ج۹، ص۱۹۷، ح۱۱۸۲۳؛ بحار الأنوار، ج۹۳، ص۹۴، ح۴.</ref>؛ و مراد از «احمد»، «[[احمد بن محمد بن عیسی الأشعری]]» و مراد از «البرقی»، «[[محمد بن خالد البرقی]]» است به قرینه سایر [[روایات]]؛ زیرا [[محمد بن خالد برقی]] روایات فراوانی از [[سعد بن سعد]] نقل کرده که [[راوی]] از [[محمد بن خالد]] در بسیاری از آنها، احمد بن محمد بن عیسی است<ref>ر.ک: الکافی، ج۳، ص۷۴، ح۱۷ و ۵۱۴، ح۵؛ ج۶، ص۳۹، ح۱؛ تهذیب الأحکام، ج۲، ص۱۰۹، ح۴۱۳؛ الاستبصار، ج۱، ص۳۸۰، ح۱۴۳۹، ج۲، ص۱۸۶، ح۶۲۴؛ و....</ref>، و مؤید آن طریق [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] به کتاب سعد بن سعد است<ref>{{عربی|... أحمد بن إدریس عن أحمد بن محمد بن عیسی، عن محمد بن خالد البرقی، عنه}} (أی عن سعد بن سعد)؛ رجال النجاشی، ص۱۷۹، ش۴۷۰؛ {{عربی|... عن ابن بطة عن أحمد بن محمد بن عیسی عن البرقی عن سعد}}؛ [[الفهرست]] ([[طوسی]])، ص۱۳۶، ش۳۱۹.
این عنوان، مصحّف {{عربی|"احمد، عن البرقي"}} است، چنان که در [[وسائل الشیعة]] و [[بحارالأنوار]] این گونه است<ref>{{عربی|"عنه، عن أحمد، عن البرقی، عن سعد بن سعد"}}؛ وسائل الشیعة، ج۹، ص۱۹۷، ح۱۱۸۲۳؛ بحار الأنوار، ج۹۳، ص۹۴، ح۴.</ref>؛ و مراد از «احمد»، «[[احمد بن محمد بن عیسی الأشعری]]» و مراد از «البرقی»، «[[محمد بن خالد البرقی]]» است به قرینه سایر [[روایات]]؛ زیرا [[محمد بن خالد برقی]] روایات فراوانی از [[سعد بن سعد]] نقل کرده که [[راوی]] از [[محمد بن خالد]] در بسیاری از آنها، احمد بن محمد بن عیسی است<ref>ر. ک: الکافی، ج۳، ص۷۴، ح۱۷ و ۵۱۴، ح۵؛ ج۶، ص۳۹، ح۱؛ تهذیب الأحکام، ج۲، ص۱۰۹، ح۴۱۳؛ الاستبصار، ج۱، ص۳۸۰، ح۱۴۳۹، ج۲، ص۱۸۶، ح۶۲۴؛ و....</ref>، و مؤید آن طریق [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]] به کتاب سعد بن سعد است<ref>{{عربی|... أحمد بن إدریس عن أحمد بن محمد بن عیسی، عن محمد بن خالد البرقی، عنه}} (أی عن سعد بن سعد)؛ رجال النجاشی، ص۱۷۹، ش۴۷۰؛ {{عربی|... عن ابن بطة عن أحمد بن محمد بن عیسی عن البرقی عن سعد}}؛ [[الفهرست]] ([[طوسی]])، ص۱۳۶، ش۳۱۹.
یادآوری می‌شود که در بعضی اسناد «[[احمد بن محمد بن خالد البرقی]]» بدون واسطه از سعد بن سعد روایت کرده است، ولی در این موارد نیز تصحیف واقع شده است؛ زیرا همان چند روایت در سایر [[منابع حدیثی]] تکرار شده، اما سندی که در آنها ثبت شده، بدین صورت است: «أحمد بن محمد، عن [[محمد بن خالد]]، عن [[سعد بن سعد]]»؛ از جمله:
یادآوری می‌شود که در بعضی اسناد «[[احمد بن محمد بن خالد البرقی]]» بدون واسطه از سعد بن سعد روایت کرده است، ولی در این موارد نیز تصحیف واقع شده است؛ زیرا همان چند روایت در سایر [[منابع حدیثی]] تکرار شده، اما سندی که در آنها ثبت شده، بدین صورت است: «أحمد بن محمد، عن [[محمد بن خالد]]، عن [[سعد بن سعد]]»؛ از جمله:
# [[الکافی]]، ج۶، ص۵۱، ح۱: {{عربی|محمد بن یحیی عن أحمد بن محمد بن خالد عن سعد بن سعد الأشعری...}}؛ این سند در وسائل الشیعة (ج۲۱، ص۴۸۶، ح۲۷۶۶۰) به نقل از کافی چنین است: {{عربی|عن أحمد بن محمد، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد الأشعری}}...
# [[الکافی]]، ج۶، ص۵۱، ح۱: {{عربی|محمد بن یحیی عن أحمد بن محمد بن خالد عن سعد بن سعد الأشعری...}}؛ این سند در وسائل الشیعة (ج۲۱، ص۴۸۶، ح۲۷۶۶۰) به نقل از کافی چنین است: {{عربی|عن أحمد بن محمد، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد الأشعری}}...
# [[تهذیب الأحکام]]، ج۶، ص۲۶۱، ح۶۹۳: {{عربی|أحمد بن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد عن...}}؛ این سند در الکافی (ج۵، ص۴۱۳، ح۱) چنین است: {{عربی|... أحمد بن محمد، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}.
# [[تهذیب الأحکام]]، ج۶، ص۲۶۱، ح۶۹۳: {{عربی|أحمد بن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد عن...}}؛ این سند در الکافی (ج۵، ص۴۱۳، ح۱) چنین است: {{عربی|... أحمد بن محمد، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}.
#تهذیب الأحکام، ج۷، ص۴۴۷، ح۱۷۸۸: {{عربی|عن أحمد بن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}؛ این سند در الکافی (ج۶، ص۳۹، ح۱) چنین است: {{عربی|أحمد بن محمد بن عیسی، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}.
# تهذیب الأحکام، ج۷، ص۴۴۷، ح۱۷۸۸: {{عربی|عن أحمد بن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}؛ این سند در الکافی (ج۶، ص۳۹، ح۱) چنین است: {{عربی|أحمد بن محمد بن عیسی، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}.
#تهذیب الأحکام، ج۸، ص۴۳، ح۱۳۰: {{عربی|أحمد بن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}؛ این سند در الکافی (ج۶، ص۷۴، ح۲) چنین است: {{عربی|عن أحمد بن محمد، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}.</ref>.
# تهذیب الأحکام، ج۸، ص۴۳، ح۱۳۰: {{عربی|أحمد بن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}؛ این سند در الکافی (ج۶، ص۷۴، ح۲) چنین است: {{عربی|عن أحمد بن محمد، عن محمد بن خالد، عن سعد بن سعد...}}.</ref>.


[[آیة الله]] [[سید ابوالقاسم خویی]] نیز [[روایت]] احمد البرقی از سعد بن سعد را صحیح ندانسته و دو دلیل برای آن ذکر کرده است؛ نخست آن که، روایت [[احمد برقی]] از سعد بن سعد، در [[منابع حدیثی]] یا [[کتب رجالی]]، مسلم و ثابت نگشته است. و دوم آن که، [[راوی]] کتاب سعد بن سعد، [[محمد بن خالد برقی]] است، نه پسرش احمد<ref>ر.ک: معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۶۰، ش۸۶۱؛ ج۹، ص۶۷ - ۶۸، ش۵۰۴۳؛ ج۱۹، ص۲۵، ش۱۲۰۰۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص۹۰-۹۲.</ref>
[[آیة الله]] [[سید ابوالقاسم خویی]] نیز [[روایت]] احمد البرقی از سعد بن سعد را صحیح ندانسته و دو دلیل برای آن ذکر کرده است؛ نخست آن که، روایت [[احمد برقی]] از سعد بن سعد، در [[منابع حدیثی]] یا [[کتب رجالی]]، مسلم و ثابت نگشته است. و دوم آن که، [[راوی]] کتاب سعد بن سعد، [[محمد بن خالد برقی]] است، نه پسرش احمد<ref>ر. ک: معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۶۰، ش۸۶۱؛ ج۹، ص۶۷ - ۶۸، ش۵۰۴۳؛ ج۱۹، ص۲۵، ش۱۲۰۰۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص۹۰-۹۲.</ref>


== احمد بن خالد ==
== احمد بن خالد ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش