اراضی موات: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اراضی موات در قرآن]] - [[اراضی موات در حدیث]] - [[اراضی موات در فقه اسلامی]] - [[اراضی موات در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط = اراضی موات (پرسش)}} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اراضی موات در قرآن]] - [[اراضی موات در حدیث]] - [[اراضی موات در فقه اسلامی]] - [[اراضی موات در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط = اراضی موات (پرسش)}} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
اراضی موات، به زمین‌هایی گفته می‌شود که مالک خصوصی نداشته و از آنها انتفاع برده نمی‌شود<ref>شرح لمعه، ج۷، ص۱۳۳.</ref>. این [[زمین‌ها]]، شامل زمین‌های باتلاقی، نی‌زار، علفزار، جنگل و... می‌باشد، و نیز فرقی ندارد که این [[زمین‌ها]]، قبلاً دایر بوده و در اثر [[اعراض]] [[مالکیت]] بایر شده و یا این که هیچ زمان دایر نبوده باشد. در هر حال، اراضی موات را می‌توان با [[احیاء]] تملک نمود<ref>شرایع الاسلام، ج۲، ص۱۶۸؛ جامع المقاصد، ج۷، ص۱۰؛ مسالک، ج۱۲، ص۳۹۲؛ مکاسب محرمه، ج۱، ص۲۴۷-۲۴۸.</ref>. | اراضی موات، به زمین‌هایی گفته می‌شود که مالک خصوصی نداشته و از آنها انتفاع برده نمی‌شود<ref>شرح لمعه، ج۷، ص۱۳۳.</ref>. این [[زمین‌ها]]، شامل زمین‌های باتلاقی، نی‌زار، علفزار، جنگل و... می‌باشد، و نیز فرقی ندارد که این [[زمین‌ها]]، قبلاً دایر بوده و در اثر [[اعراض]] [[مالکیت]] بایر شده و یا این که هیچ زمان دایر نبوده باشد. در هر حال، اراضی موات را می‌توان با [[احیاء]] تملک نمود<ref>شرایع الاسلام، ج۲، ص۱۶۸؛ جامع المقاصد، ج۷، ص۱۰؛ مسالک، ج۱۲، ص۳۹۲؛ مکاسب محرمه، ج۱، ص۲۴۷-۲۴۸.</ref>. | ||
[[فقهای امامیه]]، (برخلاف فقهای [[اهل]] [[سنّت]]) موات را از آن [[امام]] و [[حاکم اسلامی]] دانسته و [[احیاء]] و تملک آن را متوقف به [[اذن امام]] می‌دانند<ref>شرایع الاسلام، ج۲، ص۱۶۸؛ الحاوی الکبیر، ج۷، ص۴۷۸؛ مبسوط، ج۲، ص۲۹؛ تحریر، ج۴، ص۴۸۱؛ قاطعة اللجاج، ص۲۱؛ مفتاح الکرامة، ج۴، ص۲۴۱؛ مسالک، ج۱۲، ص۳۹۲.</ref>. اراضی موات بر دو گونه است: | [[فقهای امامیه]]، (برخلاف فقهای [[اهل]] [[سنّت]]) موات را از آن [[امام]] و [[حاکم اسلامی]] دانسته و [[احیاء]] و تملک آن را متوقف به [[اذن امام]] می‌دانند<ref>شرایع الاسلام، ج۲، ص۱۶۸؛ الحاوی الکبیر، ج۷، ص۴۷۸؛ مبسوط، ج۲، ص۲۹؛ تحریر، ج۴، ص۴۸۱؛ قاطعة اللجاج، ص۲۱؛ مفتاح الکرامة، ج۴، ص۲۴۱؛ مسالک، ج۱۲، ص۳۹۲.</ref>. اراضی موات بر دو گونه است: | ||
#موات [[بالاصاله]] (موات اصلی): زمین‌هایی است که قبلاً آباد نبوده در نتیجه به [[مالکیت]] کسی در نیامده باشد و یا سابقه آبادی یا بایر بودن آنها مشخص نباشد. این [[زمین‌ها]] متعلق به [[امام]] ([[حاکم اسلامی]]) بوده و احیای آن باید با اجازۀ [[حاکم اسلامی]] انجام گیرد؛ | # موات [[بالاصاله]] (موات اصلی): زمین‌هایی است که قبلاً آباد نبوده در نتیجه به [[مالکیت]] کسی در نیامده باشد و یا سابقه آبادی یا بایر بودن آنها مشخص نباشد. این [[زمین‌ها]] متعلق به [[امام]] ([[حاکم اسلامی]]) بوده و احیای آن باید با اجازۀ [[حاکم اسلامی]] انجام گیرد؛ | ||
#موات بالعرض (موات عرضی): زمین‌هایی است که در ابتدا آباد بوده، سپس به موات تبدیل شده‌اند. این [[اراضی]] هنگامی که اثری از صاحبان آنها نباشد، از نطر [[مالکیت]] در [[اختیار]] [[حاکم]] [[اسلامی]] قرار می‌گیرد. همچنین، هرگاه مالک پیشین آن مجهول و ناشناخته باشد، با اجازه [[حاکم شرع]] می‌توان آن را [[احیاء]] نمود<ref>تحریر الوسیله، ج۲، کتاب احیاء الموات، ص۱۹۶-\۱۹۵؛ جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۱۸.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۲۸.</ref>. | # موات بالعرض (موات عرضی): زمین‌هایی است که در ابتدا آباد بوده، سپس به موات تبدیل شده‌اند. این [[اراضی]] هنگامی که اثری از صاحبان آنها نباشد، از نطر [[مالکیت]] در [[اختیار]] [[حاکم]] [[اسلامی]] قرار می‌گیرد. همچنین، هرگاه مالک پیشین آن مجهول و ناشناخته باشد، با اجازه [[حاکم شرع]] می‌توان آن را [[احیاء]] نمود<ref>تحریر الوسیله، ج۲، کتاب احیاء الموات، ص۱۹۶-\۱۹۵؛ جواهر الکلام، ج۱۶، ص۱۱۸.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۲۸.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||