ابواسحاق سبیعی در رجال و تراجم: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| دین = [[اسلام]] | | دین = [[اسلام]] | ||
| مذهب = عامی<ref> قاموس الرجال للشوشتری: ج۷، ص۱۵۸.</ref> | | مذهب = عامی<ref> قاموس الرجال للشوشتری: ج۷، ص۱۵۸.</ref> | ||
|| صحابی = [[امام علی]]{{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص:۶۴، ر ۲۴.</ref>، [[امام حسن]]{{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص۷۱، ر ۲.</ref>، [[امام سجاد]]{{ع}} <ref>التهذيب: ج۹، ص۳۴۸، ح ۱۲۵۱.</ref>، [[امام صادق]]{{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص۲۴۶، ر ۳۷۵.</ref> | || صحابی = [[امام علی]] {{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص:۶۴، ر ۲۴.</ref>، [[امام حسن]] {{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص۷۱، ر ۲.</ref>، [[امام سجاد]] {{ع}} <ref>التهذيب: ج۹، ص۳۴۸، ح ۱۲۵۱.</ref>، [[امام صادق]] {{ع}} <ref>الرجال الطوسی، ص۲۴۶، ر ۳۷۵.</ref> | ||
| راوی از معصوم = [[امام سجاد]]{{ع}}<ref>التهذيب جلد ۹ حديث ۱۲۵۱</ref> | | راوی از معصوم = [[امام سجاد]] {{ع}}<ref>التهذيب جلد ۹ حديث ۱۲۵۱</ref> | ||
| مشایخ = | | مشایخ = | ||
| راویان از او =[[اسرائيل بن يونس]]<ref>التهذيب جلد ۹ حديث ۱۲۵۱</ref> | | راویان از او =[[اسرائيل بن يونس]]<ref>التهذيب جلد ۹ حديث ۱۲۵۱</ref> | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
== [[ابواسحاق السبیعی]] در [[منابع شیعه]] == | == [[ابواسحاق السبیعی]] در [[منابع شیعه]] == | ||
[[شیخ طوسی]] در کتاب [[رجال]] خود در باب {{عربی|من عرف بكنيته او بقبيلته}}؛ [[ابواسحاق همدانی]] را جزء أصحاب [[امیر المؤمنین]]{{ع}} <ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۸۷ (باب من عرف بکنیته او بقبیلته).</ref> و در باب الکنی، [[ابواسحاق همدانی]] و [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[اصحاب امام حسن مجتبی]]{{ع}} شمرده است<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۹۶ (باب الکنی).</ref>. | [[شیخ طوسی]] در کتاب [[رجال]] خود در باب {{عربی|من عرف بكنيته او بقبيلته}}؛ [[ابواسحاق همدانی]] را جزء أصحاب [[امیر المؤمنین]] {{ع}} <ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۸۷ (باب من عرف بکنیته او بقبیلته).</ref> و در باب الکنی، [[ابواسحاق همدانی]] و [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[اصحاب امام حسن مجتبی]] {{ع}} شمرده است<ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۹۶ (باب الکنی).</ref>. | ||
لازم به [[یادآوری]] است، همان طور که در [[کتاب]] [[اختیار معرفة الرجال]] آمده است: [[ابواسحاق همدانی]] و [[ابواسحاق السبیعی]] نام یک نفر هستند<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص۸۳.</ref>. همچنین [[شیخ طوسی]] در باب العین، در هنگام برشمردن [[اصحاب]] [[ابی عبدالله]] [[جعفر بن محمد]]{{ع}} [[ابواسحاق همدانی]] را از [[یاران امام صادق]]{{ع}} دانسته، درباره او چنین مینویسد: [[عمرو بن عبدالله بن علی]]، [[ابواسحاق همدانی]] [[سبیعی کوفی]]، [[تابعی]]<ref>اختیار معرفة الرجال، طوسی، ج۱، ص۱۴۷.</ref>. | لازم به [[یادآوری]] است، همان طور که در [[کتاب]] [[اختیار معرفة الرجال]] آمده است: [[ابواسحاق همدانی]] و [[ابواسحاق السبیعی]] نام یک نفر هستند<ref>الاختصاص، شیخ مفید، ص۸۳.</ref>. همچنین [[شیخ طوسی]] در باب العین، در هنگام برشمردن [[اصحاب]] [[ابی عبدالله]] [[جعفر بن محمد]] {{ع}} [[ابواسحاق همدانی]] را از [[یاران امام صادق]] {{ع}} دانسته، درباره او چنین مینویسد: [[عمرو بن عبدالله بن علی]]، [[ابواسحاق همدانی]] [[سبیعی کوفی]]، [[تابعی]]<ref>اختیار معرفة الرجال، طوسی، ج۱، ص۱۴۷.</ref>. | ||
[[شیخ مفید]] نیز به [[نقل]] از [[محمد بن جعفر المؤدب]] او را از ثقات [[علی بن الحسین]]{{عم}} دانسته، میگوید: [[ابا اسحاق]] که اسمش [[عمرو بن عبدالله سبیعی]] است، چهل سال [[نماز صبح]] خود را با وضوی [[نماز]] شبش به جای آورد و هر [[شب]] یک ختم [[قرآن]] داشت و کسی عابدتر از او و در میان خاص و عام، موثقتر از او نبود <ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۲۴۸ (باب العین).</ref>. | [[شیخ مفید]] نیز به [[نقل]] از [[محمد بن جعفر المؤدب]] او را از ثقات [[علی بن الحسین]] {{عم}} دانسته، میگوید: [[ابا اسحاق]] که اسمش [[عمرو بن عبدالله سبیعی]] است، چهل سال [[نماز صبح]] خود را با وضوی [[نماز]] شبش به جای آورد و هر [[شب]] یک ختم [[قرآن]] داشت و کسی عابدتر از او و در میان خاص و عام، موثقتر از او نبود <ref>رجال الطوسی، طوسی، ص۲۴۸ (باب العین).</ref>. | ||
اما صاحب کتاب [[معجم رجال الحدیث (کتاب)|معجم رجال الحدیث]]، [[ابواسحاق]] را از علمای [[اهل سنت]] دانسته، میگوید: وی [[ثقه]] نیست<ref>معجم رجال الحدیث، خویی، ج۱۴، ص۱۲۱.</ref>؛ در حالی که [[شهرستانی]]، از [[علماء]] [[اهل سنت]]، در کتاب الملل و النحل، [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[امامیه]] و [[شیعه]] شمرده است <ref>الملل والنحل، شهرستانی، ج۱، ص۱۹۰.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|مقاله «عمرو بن عبدالله»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۴-۱۷۵.</ref>. | اما صاحب کتاب [[معجم رجال الحدیث (کتاب)|معجم رجال الحدیث]]، [[ابواسحاق]] را از علمای [[اهل سنت]] دانسته، میگوید: وی [[ثقه]] نیست<ref>معجم رجال الحدیث، خویی، ج۱۴، ص۱۲۱.</ref>؛ در حالی که [[شهرستانی]]، از [[علماء]] [[اهل سنت]]، در کتاب الملل و النحل، [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[امامیه]] و [[شیعه]] شمرده است <ref>الملل والنحل، شهرستانی، ج۱، ص۱۹۰.</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|مقاله «عمرو بن عبدالله»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۴-۱۷۵.</ref>. | ||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
[[ابواسحاق الجوزجانی]]<ref>اسم او «إبراهیم بن یعقوب بن إسحاق السعدی أبو إسحاق الجوزجانی» است. ر. ک: تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۵۹</ref>، از علمای [[اهلسنت]] در [[جرح]] و تعدیل، [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[محدثان]] بزرگ [[کوفه]] دانسته است و ضمن [[شیعه]] دانستن او میگوید: [[مذهب]] ([[تشیع]]) گروهی از [[اهل کوفه]]، همانند [[ابواسحاق السبیعی|أبی إسحاق]]، [[الأعمش]]، [[منصور]]، [[زبید]] و دیگران را نمیتوان ستود؛ [[مردم]] به سبب [[راستگو]] بودن آنها حرفشان را میپذیرند و هر جا که آنها [[حدیثی]] را به صورت مرسل [[نقل]] کرده باشند، توقف میکنند<ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>. | [[ابواسحاق الجوزجانی]]<ref>اسم او «إبراهیم بن یعقوب بن إسحاق السعدی أبو إسحاق الجوزجانی» است. ر. ک: تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۵۹</ref>، از علمای [[اهلسنت]] در [[جرح]] و تعدیل، [[ابواسحاق السبیعی]] را جزء [[محدثان]] بزرگ [[کوفه]] دانسته است و ضمن [[شیعه]] دانستن او میگوید: [[مذهب]] ([[تشیع]]) گروهی از [[اهل کوفه]]، همانند [[ابواسحاق السبیعی|أبی إسحاق]]، [[الأعمش]]، [[منصور]]، [[زبید]] و دیگران را نمیتوان ستود؛ [[مردم]] به سبب [[راستگو]] بودن آنها حرفشان را میپذیرند و هر جا که آنها [[حدیثی]] را به صورت مرسل [[نقل]] کرده باشند، توقف میکنند<ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>. | ||
[[جریر]] از [[مغیرة]] [[نقل]] میکند که [[ابواسحاق السبیعی|ابو اسحاق]] و [[اعمش]] [[حدیث]] [[اهل کوفه]] را [[فاسد]] کردهاند<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ میزان الاعتدال، ذهبی، ج۳، ص۲۷۰؛ تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>! | [[جریر]] از [[مغیرة]] [[نقل]] میکند که [[ابواسحاق السبیعی|ابو اسحاق]] و [[اعمش]] [[حدیث]] [[اهل کوفه]] را [[فاسد]] کردهاند<ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ میزان الاعتدال، ذهبی، ج۳، ص۲۷۰؛ تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۶.</ref>! | ||
[[ابن حجر]] در توضیح این سخن گفته است: یعنی للتدلیس<ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۹.</ref>؛ یعنی علت اینکه [[مغیره]] میگوید، [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] و [[اعمش]] باعث [[فاسد]] شدن [[حدیث]] [[اهل کوفه]] شدهاند، [[مدلس]] بودن آن دو است. ولی احتمال دارد، به [[عقیده]] [[ابواسحاق الجوزجانی]]، [[فاسد]] شدن [[حدیث]] [[اهل کوفه]] با حضور [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] و [[اعمش،]] به خاطر [[شیعه]] بودن آن دو باشد و نه [[مدلس]] بودن آنها؛ زیرا [[ابواسحاق الجوزجانی]] به [[مذهب]] [[شام]]، [[گرایش]] و نسبت به [[حضرت علی]]{{ع}} بسیار [[کینه]] دارد و [[دشمن]] آن [[حضرت]] است<ref>ذهبی در شرح حال وی مینویسد: {{عربی|... و قال ابن عدي، صكان شديد الميل إلى مذهب أهل دمشق فس المسل على علیّ و قال السلمی عن الدارقطنی بعد ان ذکر توثیقه، صلکن فیه انحراف عن علیّ{{ع}}، اجتمع علی بابه أصحاب الحدیث، فأخرجت جاریة له فرّوجة لتذبحها، فلم تجد من یذبحها، فقال، صسبحان اللّه!! فرّوجة لا یوجد من یذبحها، و علیّ یذبح فی ضحوة نیفا و عشرین ألف مسلم}}؛ ابن عدی میگوید، صجوزجانی در انحراف از حضرت علی{{ع}} به شدت به مذهب اهل شام گرایش داشت؛ سلمی بعد از توثیق جوزجانی به نقل از دار قطنی میگوید، صلکن جوزجانی از حضرت علی{{ع}} منحرف بود؛ یک روز عدهای از اهل حدیث به در خانه او رفتند، در حالی که جاریه وی قصد داشت جوجهای را بکشد، اما کسی نبود که آن جوجه را بکشد؛ پس جوزجانی گفت، صسبحان الله! کسی نیست که یک جوجه را ببرد، در حالی که علی بن ابی طالب از صبح تا ظهر بیست هزار مسلمان را کشت! (تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۵۹). </ref> و با [[اهل کوفه]] که به [[پیروی]] از [[اهلبیت]]{{عم}} مشهور هستند، نسبت خوبی ندارد و آنها را [[جرح]] میکند؛ [[ابن حجر]] در این باره مینویسد: زمانی که در [[عیب]] گرفتن [[ابواسحاق الجوزجانی]] نسبت به [[اهل کوفه]] دقت کنی، با جرحهای عجیبی روبهرو خواهی شد، و علت آن هم شدت [[انحراف]] و [[دشمنی]] او نسبت به [[حضرت علی]]{{ع}} و مشهور بودن [[اهل کوفه]] به [[شیعه]] بودن است<ref>{{عربی| إذا تأمل ثلب أبی إسحاق الجوزجانی لأهل الكوفه رأی العجب و ذلك لشدة انحرافه في النصب و شهرة أهلها بالتشیع}}؛ (تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۶). </ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|مقاله «عمرو بن عبدالله»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۹-۱۸۰. </ref>. | [[ابن حجر]] در توضیح این سخن گفته است: یعنی للتدلیس<ref>تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۵۹.</ref>؛ یعنی علت اینکه [[مغیره]] میگوید، [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] و [[اعمش]] باعث [[فاسد]] شدن [[حدیث]] [[اهل کوفه]] شدهاند، [[مدلس]] بودن آن دو است. ولی احتمال دارد، به [[عقیده]] [[ابواسحاق الجوزجانی]]، [[فاسد]] شدن [[حدیث]] [[اهل کوفه]] با حضور [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] و [[اعمش،]] به خاطر [[شیعه]] بودن آن دو باشد و نه [[مدلس]] بودن آنها؛ زیرا [[ابواسحاق الجوزجانی]] به [[مذهب]] [[شام]]، [[گرایش]] و نسبت به [[حضرت علی]] {{ع}} بسیار [[کینه]] دارد و [[دشمن]] آن [[حضرت]] است<ref>ذهبی در شرح حال وی مینویسد: {{عربی|... و قال ابن عدي، صكان شديد الميل إلى مذهب أهل دمشق فس المسل على علیّ و قال السلمی عن الدارقطنی بعد ان ذکر توثیقه، صلکن فیه انحراف عن علیّ {{ع}}، اجتمع علی بابه أصحاب الحدیث، فأخرجت جاریة له فرّوجة لتذبحها، فلم تجد من یذبحها، فقال، صسبحان اللّه!! فرّوجة لا یوجد من یذبحها، و علیّ یذبح فی ضحوة نیفا و عشرین ألف مسلم}}؛ ابن عدی میگوید، صجوزجانی در انحراف از حضرت علی {{ع}} به شدت به مذهب اهل شام گرایش داشت؛ سلمی بعد از توثیق جوزجانی به نقل از دار قطنی میگوید، صلکن جوزجانی از حضرت علی {{ع}} منحرف بود؛ یک روز عدهای از اهل حدیث به در خانه او رفتند، در حالی که جاریه وی قصد داشت جوجهای را بکشد، اما کسی نبود که آن جوجه را بکشد؛ پس جوزجانی گفت، صسبحان الله! کسی نیست که یک جوجه را ببرد، در حالی که علی بن ابی طالب از صبح تا ظهر بیست هزار مسلمان را کشت! (تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۵۹). </ref> و با [[اهل کوفه]] که به [[پیروی]] از [[اهلبیت]] {{عم}} مشهور هستند، نسبت خوبی ندارد و آنها را [[جرح]] میکند؛ [[ابن حجر]] در این باره مینویسد: زمانی که در [[عیب]] گرفتن [[ابواسحاق الجوزجانی]] نسبت به [[اهل کوفه]] دقت کنی، با جرحهای عجیبی روبهرو خواهی شد، و علت آن هم شدت [[انحراف]] و [[دشمنی]] او نسبت به [[حضرت علی]] {{ع}} و مشهور بودن [[اهل کوفه]] به [[شیعه]] بودن است<ref>{{عربی| إذا تأمل ثلب أبی إسحاق الجوزجانی لأهل الكوفه رأی العجب و ذلك لشدة انحرافه في النصب و شهرة أهلها بالتشیع}}؛ (تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۱۶). </ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|مقاله «عمرو بن عبدالله»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۷۹-۱۸۰. </ref>. | ||
==== [[نقل روایت]] از [[قاتلان امام حسین]]{{ع}}==== | ==== [[نقل روایت]] از [[قاتلان امام حسین]] {{ع}} ==== | ||
از [[دلایل]] [[ذم]] [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] آن است که وی از [[عمر بن سعد]]، [[قاتل]] [[امام حسین]]{{ع}} و از [[شمر بن ذی الجوشن]]، کسی که [[سر امام حسین]]{{ع}} را جدا کرد، [[حدیث]] [[نقل]] کرده است <ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ دعوة إلی سبیل المؤمنین، طارق زین العابدین، ص۱۳۸. شمر بن ذی الجوشن فرمانده چهار هزار پیاده نظام بود که با امام حسین{{ع}} به مبارزه پرداختند و سنان بن انس کسی بود که امام را به شهادت رساند. (نک: وقعه الطف، یوسفی غروی، ص۲۵۵).</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|مقاله «عمرو بن عبدالله»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۸۰. </ref>. | از [[دلایل]] [[ذم]] [[ابواسحاق السبیعی|ابواسحاق]] آن است که وی از [[عمر بن سعد]]، [[قاتل]] [[امام حسین]] {{ع}} و از [[شمر بن ذی الجوشن]]، کسی که [[سر امام حسین]] {{ع}} را جدا کرد، [[حدیث]] [[نقل]] کرده است <ref>سیر أعلام النبلاء، ذهبی، ج۵، ص۳۹۲؛ دعوة إلی سبیل المؤمنین، طارق زین العابدین، ص۱۳۸. شمر بن ذی الجوشن فرمانده چهار هزار پیاده نظام بود که با امام حسین {{ع}} به مبارزه پرداختند و سنان بن انس کسی بود که امام را به شهادت رساند. (نک: وقعه الطف، یوسفی غروی، ص۲۵۵).</ref><ref>[[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[عمرو بن عبدالله (مقاله)|مقاله «عمرو بن عبدالله»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص ۱۸۰. </ref>. | ||
== منابع رجال و تراجم شیعه == | == منابع رجال و تراجم شیعه == | ||
خط ۱۹۵: | خط ۱۹۵: | ||
| تصویر = 446100151.jpg | | تصویر = 446100151.jpg | ||
| متن کتاب = عمرو بن عبد اللّه بن عليّ | | متن کتاب = عمرو بن عبد اللّه بن عليّ | ||
أبو إسحاق، | أبو إسحاق، الهمداني، السبيعي، الكوفي | ||
قال:عدّه الشيخ في رجاله في أصحاب الصادق-عليه السّلام-قائلا: | قال:عدّه الشيخ في رجاله في أصحاب الصادق-عليه السّلام-قائلا: |