پرش به محتوا

تولید اقتصادی در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
خط ۷: خط ۷:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[امیرمؤمنان]] در یکی از سخنان خویش خطاب به [[محمد بن ابی بکر]] می‌فرماید: «[[پرهیزگاران]] هم [[سود]] [[دنیا]] را می‌برند هم سود [[آخرت]] را»<ref>نهج البلاغه، نامه ۲۷، ص۲۸۹.</ref>. در الگوی پرهیزگاران، مشارکت با [[اهل]] دنیا در بهره‌گیری از نعمت‌های آن و شرکت در [[تولید]] و [[تجارت]] و... وجود دارد؛ گرچه اهل دنیا (آنان که با اصالت دادن به دنیا و [[راضی شدن]] به [[زندگی]] آن از آخرت باز مانده‌اند)، در آخرت اینها [[شریک]] نیستند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که [[اشتغال]] به تولید و تجارت در بخش‌های گوناگون [[صنعت]] و [[کشاورزی]]، و مشارکت جدی در فعالیت‌های مختلف [[اجتماعی]] و پذیرش [[مسئولیت]]، با [[آخرت‌گرایی]] در الگوی [[علوی]] پرهیزگاران کاملاً سازگار است.
[[امیرمؤمنان]] در یکی از سخنان خویش خطاب به [[محمد بن ابی بکر]] می‌فرماید: «[[پرهیزگاران]] هم [[سود]] [[دنیا]] را می‌برند هم سود [[آخرت]] را»<ref>نهج البلاغه، نامه ۲۷، ص۲۸۹.</ref>. در الگوی پرهیزگاران، مشارکت با [[اهل]] دنیا در بهره‌گیری از نعمت‌های آن و شرکت در [[تولید]] و [[تجارت]] و... وجود دارد؛ گرچه اهل دنیا (آنان که با اصالت دادن به دنیا و [[راضی شدن]] به [[زندگی]] آن از آخرت باز مانده‌اند)، در آخرت اینها [[شریک]] نیستند. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت که [[اشتغال]] به تولید و تجارت در بخش‌های گوناگون [[صنعت]] و [[کشاورزی]]، و مشارکت جدی در فعالیت‌های مختلف [[اجتماعی]] و پذیرش [[مسئولیت]]، با [[آخرت‌گرایی]] در الگوی [[علوی]] پرهیزگاران کاملاً سازگار است.


[[سیره عملی]] [[حضرت]] نیز نشان می‌دهد که در عرصه تولید، [[جدیت]] فراوانی از خود نشان می‌داده؛ به طوری که درآمد حاصل از تولید یا تجارت وی، به ویژه در بخش کشاورزی، بسیار فراتر از نیازهای شخصی یا خانوادگی‌اش بوده است. [[بدیهی]] است که آن حضرت درآمد مازاد بر نیاز (البته حداقل نیازهایی که گاهی به دنبال [[ایثار]] و [[برگزیدن]] تأمین نیازهای ضرور دیگران، بر آورده نمی‌شد) را به مصارف دیگران اختصاص می‌داد. [[زراره]] از [[امام باقر]]{{ع}} نقل می‌کند که فرمود:
[[سیره عملی]] [[حضرت]] نیز نشان می‌دهد که در عرصه تولید، [[جدیت]] فراوانی از خود نشان می‌داده؛ به طوری که درآمد حاصل از تولید یا تجارت وی، به ویژه در بخش کشاورزی، بسیار فراتر از نیازهای شخصی یا خانوادگی‌اش بوده است. [[بدیهی]] است که آن حضرت درآمد مازاد بر نیاز (البته حداقل نیازهایی که گاهی به دنبال [[ایثار]] و [[برگزیدن]] تأمین نیازهای ضرور دیگران، بر آورده نمی‌شد) را به مصارف دیگران اختصاص می‌داد. [[زراره]] از [[امام باقر]] {{ع}} نقل می‌کند که فرمود:
مردی، [[امام علی]]{{ع}} را با کیسه‌ای از هسته‌های خرما دید و از او پرسید: اینها چیست؟ [[امام]] فرمود: صد هزار درخت خرما است؛ إن شاء [[الله]]. امام همه آن هسته‌ها را کاشت و یک دانه از آنها را نیز وانگذاشت<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۲۲.</ref>.
مردی، [[امام علی]] {{ع}} را با کیسه‌ای از هسته‌های خرما دید و از او پرسید: اینها چیست؟ [[امام]] فرمود: صد هزار درخت خرما است؛ إن شاء [[الله]]. امام همه آن هسته‌ها را کاشت و یک دانه از آنها را نیز وانگذاشت<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۲۲.</ref>.


این‌گونه [[ظهور]] در عرصه [[اقتصادی]]، اولاً اهتمام عملی حضرت را به کار و [[کوشش]] اقتصادی می‌رساند و ثانیاً بهره‌گیری از دنیا را برای رسیدن به آخرت باقی نشان می‌دهد. امام فرمود: «[[خداوند]]، پیشه‌ور [[امین]] و [[درست‌کار]] را [[دوست]] دارد»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۱۳.</ref>. وی با تأکید بر کار و کوشش در این دنیا، در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|وَأَنَّهُ هُوَ أَغْنَى وَأَقْنَى}}<ref>«و اوست که بی‌نیاز می‌گرداند و سرمایه می‌بخشد» سوره نجم، آیه ۴۸.</ref> فرمود: «یعنی هر [[انسانی]] را به معیشتش [[بی‌نیاز]] کرد و به کسب دستش [[خشنود]] ساخت»<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۲۲.</ref>.
این‌گونه [[ظهور]] در عرصه [[اقتصادی]]، اولاً اهتمام عملی حضرت را به کار و [[کوشش]] اقتصادی می‌رساند و ثانیاً بهره‌گیری از دنیا را برای رسیدن به آخرت باقی نشان می‌دهد. امام فرمود: «[[خداوند]]، پیشه‌ور [[امین]] و [[درست‌کار]] را [[دوست]] دارد»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۱۳.</ref>. وی با تأکید بر کار و کوشش در این دنیا، در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|وَأَنَّهُ هُوَ أَغْنَى وَأَقْنَى}}<ref>«و اوست که بی‌نیاز می‌گرداند و سرمایه می‌بخشد» سوره نجم، آیه ۴۸.</ref> فرمود: «یعنی هر [[انسانی]] را به معیشتش [[بی‌نیاز]] کرد و به کسب دستش [[خشنود]] ساخت»<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۲۲.</ref>.


[[امام علی]]{{ع}} با تأکید بر خودبسایی در [[اقتصاد]] [[خانواده]] و [[بی‌نیازی]] از دیگران می‌فرمود: در تجارت‌های گوناگون شرکت کنید که باعث [[غنا]] و بی‌نیازی شما از دیگران می‌شود»<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۴.</ref>. می‌توان [[ترغیب]] [[امام]] به کار و [[کوشش]] [[اقتصادی]] و [[اشتغال]] برای کسب روزی و درآمد را از این سخن او استفاده کرد. وی در وصیتش به [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} فرمود: «اشتغال به کار و [[تولید]] و [[حرفه]] داشتن همراه با [[عفت]]، بهتر از غنا و [[ثروتمندی]] همراه با [[فجور]] است»<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱، ص۳۰۷.</ref>. [[امیر مؤمنان]]{{ع}} در کنار انجام [[وظایف دینی]] و [[دعوت]] به [[آخرت]]، خود، در [[مدینه]] به آباد کردن [[زمین]] می‌پرداخت و [[اوقاف]] امام علی{{ع}} در [[سیره]] [[حضرت]] مشهور است و این همه، وی را الگوی مجسم جمع کننده بین [[دنیا]] و آخرت می‌نمایاند<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۲۲ و ج۱۳، ص۳۱۲.</ref>.<ref>[[عبدالامیر خادم علی‌زاده|خادم علی‌زاده، عبدالامیر]]، [[دنیا و آخرت (مقاله)| مقاله «دنیا و آخرت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۱۴۴.</ref>
[[امام علی]] {{ع}} با تأکید بر خودبسایی در [[اقتصاد]] [[خانواده]] و [[بی‌نیازی]] از دیگران می‌فرمود: در تجارت‌های گوناگون شرکت کنید که باعث [[غنا]] و بی‌نیازی شما از دیگران می‌شود»<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۴.</ref>. می‌توان [[ترغیب]] [[امام]] به کار و [[کوشش]] [[اقتصادی]] و [[اشتغال]] برای کسب روزی و درآمد را از این سخن او استفاده کرد. وی در وصیتش به [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} فرمود: «اشتغال به کار و [[تولید]] و [[حرفه]] داشتن همراه با [[عفت]]، بهتر از غنا و [[ثروتمندی]] همراه با [[فجور]] است»<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱، ص۳۰۷.</ref>. [[امیر مؤمنان]] {{ع}} در کنار انجام [[وظایف دینی]] و [[دعوت]] به [[آخرت]]، خود، در [[مدینه]] به آباد کردن [[زمین]] می‌پرداخت و [[اوقاف]] امام علی {{ع}} در [[سیره]] [[حضرت]] مشهور است و این همه، وی را الگوی مجسم جمع کننده بین [[دنیا]] و آخرت می‌نمایاند<ref>وسائل الشیعه، ج۱۲، ص۲۲ و ج۱۳، ص۳۱۲.</ref>.<ref>[[عبدالامیر خادم علی‌زاده|خادم علی‌زاده، عبدالامیر]]، [[دنیا و آخرت (مقاله)| مقاله «دنیا و آخرت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۱۴۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش