پرش به محتوا

ثابت بن صامت اشهلی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
خط ۶: خط ۶:
}}
}}
== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
وی فرزند [[صامت بن علی بن مالک]]، از [[بنو عبدأشهل]]، تیره‌ای از [[اوس]] است<ref>ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۲۹.</ref>، که در [[مدینه]] سکونت گزید<ref>طوسی، محمد بن حسن، رجال، ص۳۰.</ref>، ولی برخی او را [[برادر]] [[عبادة بن صامت بن قیس خزرجی]] دانسته‌اند <ref>ر.ک: ابن عبد البر، ج۱، ص۲۸۰.</ref>. [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۴۵.</ref> در رد این سخن شواهدی چند آورده است. مستند [[صحابی]] بودن وی، خبری است که از طریق فرزندش عبدالله بن عبدالرحمان از پدرش از جدش ثابت بن صامت [[روایت]] شده است که براساس آن، [[رسول خدا]]{{صل}} در [[مسجد]] بنو عبداشهل در گلیمی برخود پیچیده [[نماز]] خواند و  
وی فرزند [[صامت بن علی بن مالک]]، از [[بنو عبدأشهل]]، تیره‌ای از [[اوس]] است<ref>ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۲۹.</ref>، که در [[مدینه]] سکونت گزید<ref>طوسی، محمد بن حسن، رجال، ص۳۰.</ref>، ولی برخی او را [[برادر]] [[عبادة بن صامت بن قیس خزرجی]] دانسته‌اند <ref>ر. ک: ابن عبد البر، ج۱، ص۲۸۰.</ref>. [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۴۵.</ref> در رد این سخن شواهدی چند آورده است. مستند [[صحابی]] بودن وی، خبری است که از طریق فرزندش عبدالله بن عبدالرحمان از پدرش از جدش ثابت بن صامت [[روایت]] شده است که براساس آن، [[رسول خدا]] {{صل}} در [[مسجد]] بنو عبداشهل در گلیمی برخود پیچیده [[نماز]] خواند و  
(هنگام [[سجده]]) دستان خود را روی آن می‌گذاشت تا از سرمای ریگ‌ها ([[زمین]]) محفوظ باشد <ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۴، ص۱۶۵؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۴۶۹.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۳۵۰-۳۵۱.</ref> این روایت را از [[عبدالله بن عبدالرحمان بن فلان بن صامت]] نقل کرده است و به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۰۶.</ref>، وی ثابت را صحابی نمی‌داند و به [[پیروی]] از سخن [[ابن کلبی]] می‌گوید: ثابت در [[جاهلیت]] درگذشت و فرزندش عبدالرحمان بن ثابت صحابی است. از این رو، سند این روایت باید به یکی از این دو شکل باشد:
(هنگام [[سجده]]) دستان خود را روی آن می‌گذاشت تا از سرمای ریگ‌ها ([[زمین]]) محفوظ باشد <ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۴، ص۱۶۵؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۱، ص۴۶۹.</ref>. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۳۵۰-۳۵۱.</ref> این روایت را از [[عبدالله بن عبدالرحمان بن فلان بن صامت]] نقل کرده است و به گفته [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۰۶.</ref>، وی ثابت را صحابی نمی‌داند و به [[پیروی]] از سخن [[ابن کلبی]] می‌گوید: ثابت در [[جاهلیت]] درگذشت و فرزندش عبدالرحمان بن ثابت صحابی است. از این رو، سند این روایت باید به یکی از این دو شکل باشد:
#{{عربی|"عن ابن عبدالرحمن بن عبدالرحمن عن أبيه عن جده"}}؛
#{{عربی|"عن ابن عبدالرحمن بن عبدالرحمن عن أبيه عن جده"}}؛
#{{عربی|"عن عبدالرحمن بن عبدالرحمن عن أبيه عن النبي{{صل}}"}}.
#{{عربی|"عن عبدالرحمن بن عبدالرحمن عن أبيه عن النبي {{صل}}"}}.


ابن حجر<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۰۶.</ref> باصحابی دانستن [[ثابت بن صامت اوسی]] و رد سخن ابن کلبی و ابن سعد یادآور شده است که بحث یاد شده به سبب خلط [[اخبار]] ثابت بن صامت اوسی با [[ثابت بن صامت خزرجی]]، برادر [[عبادة بن صامت]] است و آن ثابتی که در جاهلیت مرده، [[پدر]] [[عبادة بن صامت خزرجی]] است<ref>ر.ک: ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۲۴۷.</ref>.
ابن حجر<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۰۶.</ref> باصحابی دانستن [[ثابت بن صامت اوسی]] و رد سخن ابن کلبی و ابن سعد یادآور شده است که بحث یاد شده به سبب خلط [[اخبار]] ثابت بن صامت اوسی با [[ثابت بن صامت خزرجی]]، برادر [[عبادة بن صامت]] است و آن ثابتی که در جاهلیت مرده، [[پدر]] [[عبادة بن صامت خزرجی]] است<ref>ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۲۴۷.</ref>.


[[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۴۵۳.</ref> نیز به صحابی بودن ثابت بن صامت اوسی تصریح کرده است. [[سند روایت]] یاد شده، گاه به شکل {{عربی|"عن عبدالرحمان عن أبیه عن جده"}} است که موجب [[پندار]] [[صحابی]] بودن [[صامت]] نیز شده است <ref>ر.ک: ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۳۷۶.</ref>. این [[روایت]] و [[راوی]] آن، [[اسماعیل بن ابی حبیبه]]، در [[فقه اهل سنت]] در باب «[[سجده]] بر [[لباس]] در سرما و [[گرما]]» مورد بحث قرار گرفته است<ref>ر.ک: ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن، ج۱، ص۳۲۹؛ ابن قدامه، ج۱، ص۵۵۸.</ref>.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ثابت بن سماک بن ثابت بن سفیان»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص: ۲۹۸.</ref>
[[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۴۵۳.</ref> نیز به صحابی بودن ثابت بن صامت اوسی تصریح کرده است. [[سند روایت]] یاد شده، گاه به شکل {{عربی|"عن عبدالرحمان عن أبیه عن جده"}} است که موجب [[پندار]] [[صحابی]] بودن [[صامت]] نیز شده است <ref>ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۳۷۶.</ref>. این [[روایت]] و [[راوی]] آن، [[اسماعیل بن ابی حبیبه]]، در [[فقه اهل سنت]] در باب «[[سجده]] بر [[لباس]] در سرما و [[گرما]]» مورد بحث قرار گرفته است<ref>ر. ک: ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن، ج۱، ص۳۲۹؛ ابن قدامه، ج۱، ص۵۵۸.</ref>.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «ثابت بن سماک بن ثابت بن سفیان»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص: ۲۹۸.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش