خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

خاتم (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۱

۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[خاتم در قرآن]] - [[خاتم در حدیث]]| پرسش مرتبط  = }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 «خاتم»، بر وزن حاتم، به گفته ارباب لغت، چیزی است که به وسیله آن پایان داده می‌شود<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۲، ص۱۶۴.</ref>. طریحی درباره این واژه گفته است:
 {{عربی|الخاتم بفتح التاء، و کسرها أشهر کما نص علیه البعض: واحد الخواتیم، و هو حلقة ذات فص من غیرها، فإن لم یکن لها نص فهی فتحة - بالفاء و التاء و الخاء المعجمة - کقصبة. و محمد خاتم النبیین یجوز فیه فتح التاء و کسرها}}<ref>طریحی، مجمع البحرین، ج۶، ص۵۴.</ref>.
@@ خط ۱۱: / خط ۱۱: @@
 در کتاب التحقیق، بعد از بررسی جامع منابع لغوی و اقوال بزرگان لغت [[عرب]] آمده است: «تحقیق این است که این ماده، ریشه واحدی دارد و آن در مقابل آغاز است؛ یعنی کامل شدن چیزی و به آخر و انتها رسیدن»<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القران الکریم، ج۳، ص۲۰، ماده ختم.</ref>. اگر می‌بینیم یکی از معانی خاتم، [[انگشتر]] است، آن نیز به این دلیل است که نقش مهرها را در قدیم معمولاً روی انگشتر‌هایشان حک می‌کردند و به وسیله انگشتر، [[نامه‌ها]] را مهر می‌کردند.
-[[خاتمیت]]، در اصطلاح، خاتمه یافتن ارسال [[نبی]] از طرف [[خداوند]] است. اینکه [[پیامبر اسلام]]{{صل}} را [[خاتم النبیین]] می‌گویند، به همین معناست؛ چون بعد از پیامبر اسلام{{صل}} دیگر [[پیامبری]] به [[رسالت]] [[مبعوث]] نخواهد شد؛ به عبارت دیگر، در مفهوم [[خاتمیت]] دو معنا نهفته است: یک معنای سلبی: یعنی این [[پیامبر]] [[آخرین پیامبر]] است و بعد از آن پیامبری نخواهد آمد؛ دیگر معنای ایجابی، یعنی این [[دین]]، دین [[جاودانی]] است<ref>صدر، موجبر فی اصول الدین، ص۲۶۷.</ref>.
+[[خاتمیت]]، در اصطلاح، خاتمه یافتن ارسال [[نبی]] از طرف [[خداوند]] است. اینکه [[پیامبر اسلام]] {{صل}} را [[خاتم النبیین]] می‌گویند، به همین معناست؛ چون بعد از پیامبر اسلام {{صل}} دیگر [[پیامبری]] به [[رسالت]] [[مبعوث]] نخواهد شد؛ به عبارت دیگر، در مفهوم [[خاتمیت]] دو معنا نهفته است: یک معنای سلبی: یعنی این [[پیامبر]] [[آخرین پیامبر]] است و بعد از آن پیامبری نخواهد آمد؛ دیگر معنای ایجابی، یعنی این [[دین]]، دین [[جاودانی]] است<ref>صدر، موجبر فی اصول الدین، ص۲۶۷.</ref>.
-در [[قرآن مجید]]، در موارد متعددی، ماده خاتمیت به معنای پایان دادن و مهر نهادن آمده است؛مانند:
+در [[قرآن مجید]]، در موارد متعددی، ماده خاتمیت به معنای پایان دادن و مهر نهادن آمده است؛ مانند:
 #{{متن قرآن|الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ}}<ref>«امروز بر دهان‌هایشان مهر می‌نهیم و از آنچه انجام می‌دادند دست‌هایشان با ما سخن می‌گویند» سوره یس، آیه ۶۵.</ref>.
 #{{متن قرآن|خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«خداوند بر دل‌ها و بر شنوایی آنان مهر نهاده و بر بینایی‌های آنها پرده‌ای است و عذابی سترگ خواهند داشت» سوره بقره، آیه ۷.</ref>.
-یکی از [[حوادث سال ششم هجری]] این بود که به پیامبر{{صل}} عرض کردند: [[پادشاهان]] نامه‌های بدون مهر را نمی‌خوانند<ref>قمی، سفینة البحار، ج۱، ص۳۸۶.</ref>. ایشان دستور داد انگشتری برایش ساختند که روی آن {{متن قرآن|مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ}}<ref>«محمد، پیامبر خداوند است» سوره فتح، آیه ۲۹.</ref> حک شده بود. از آن پس [[حضرت]] نامه‌های خود را با آن مهر می‌کرد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۵۸.</ref>.
+یکی از [[حوادث سال ششم هجری]] این بود که به پیامبر {{صل}} عرض کردند: [[پادشاهان]] نامه‌های بدون مهر را نمی‌خوانند<ref>قمی، سفینة البحار، ج۱، ص۳۸۶.</ref>. ایشان دستور داد انگشتری برایش ساختند که روی آن {{متن قرآن|مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ}}<ref>«محمد، پیامبر خداوند است» سوره فتح، آیه ۲۹.</ref> حک شده بود. از آن پس [[حضرت]] نامه‌های خود را با آن مهر می‌کرد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۵۸.</ref>.
 با این بیان، به خوبی روشن می‌شود که خاتم، گرچه امروزه به [[انگشتر]] تزئینی نیز اطلاق می‌شود، ریشه اصلی آن از ختم، به معنای پایان، گرفته شده است و به انگشتر‌هایی می‌گفتند که با آن [[نامه‌ها]] را مهر می‌کردند.<ref>[[حسن علی محمودی|محمودی، حسن علی]]، [[شیعه و خاتمیت (مقاله)| مقاله «شیعه و خاتمیت»]]، [[موسوعه رد شبهات ج۱۳ (کتاب)|موسوعه رد شبهات]]، ج۱۳، ص ۴۵.</ref>