دارالهدنه: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[دارالهدنه در قرآن]] - [[دارالهدنه در حدیث]] - [[دارالهدنه در فقه اسلامی]] - [[دارالهدنه در فقه سیاسی]]| پرسش مرتبط  = دارالهدنه (پرسش)}}

[[هدنه]] در لغت، به معنای ترک [[جنگ]] است و در اصطلاح، به قراردادی گفته می‌شد که میان [[دارالاسلام]] و [[دارالکفر]]، برای مدت معینی، جهت برقراری [[آتش بس]] و یا اجتناب از [[جنگ]] منعقد می‌گردید. پیشنهاد [[قرارداد]] یاد شده که به “مهادنه” نیز معروف است، ممکن بود بنابر درخواست [[کافران]] یا دولت اسلامی باشد. شرط اصلی در [[مهادنه]]، وجود [[مصلحت]] برای [[مسلمین]] است؛ یعنی [[فقهای اسلام]] [[پذیرش]] [[قرارداد]] [[هدنه]] را موکول به [[مصلحت]] نموده‌اند، برخلاف [[عقد]] [[ذمه]]، که قبول آن در هر حال بر [[دولت اسلامی]] الزامی است<ref>جواهرالکلام، ج۲۱، ص۲۹۴؛ جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج۳، ص۴۶۷.</ref>. احراز [[مصلحت]] می‌تواند به گونه‌های زیر باشد:

# [[قرارداد]] [[هدنه]] زمینه را برای [[گرایش]] [[کافران]] به [[اسلام]] فراهم آورد؛

در [[قرارداد]] [[مهادنه]]، تفاوتی میان گروه‌ها و ملت‌های غیر [[مسلمان]] از [[اهل کتاب]] و غیر آن نبوده<ref>شرح السیر الکبیر، ج۳، ص۲۲۸ و ج۴، ص۱۲۳؛ بدایة المجتهد ونهایة المقتصد، ج۱، ص۳۸۸-۳۸۷.</ref> و به مقتضای این [[قرارداد]]، افراد از [[امنیت]] جانی و [[مالی]] برخوردار و هنگام ورود به [[اسلام]] از تعرّض مصون هستند؛ چنانکه “ابوسفیان” پس از [[معاهده]] [[حدیبیه]]، وارد [[مدینه]] شد و آسیبی به او نرسید<ref>شرح السیر الکبیر، ج۳، ص۲۲۸ و ج۴، ص۱۲۳؛ بدایة المجتهد ونهایة المقتصد، ج۱، ص۳۸۸-۳۸۷.</ref>. [[دولت اسلامی]] به هیچ بهانه‌ای نمی‌تواند [[قرارداد]] [[هدنه]] را نقض کند، جز آنکه قصد [[خیانت]] مهادنین ثابت شود<ref>{{متن قرآن|وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِيَانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلَى سَوَاءٍ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْخَائِنِينَ}} «و اگر از گروهی بیم خیانتی (در پیمان) داری به گونه برابر (پیمانشان را) به سوی آنها بیفکن که خداوند خیانتکاران را دوست نمی‌دارد» سوره انفال، آیه ۵۸.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۰۴.</ref>.