پرش به محتوا

شجاعت در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۵: خط ۵:
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}
==مقدمه==
== مقدمه ==
[[دلاوری]] و [[بی‌باکی]] برای [[مقابله با دشمن]] و [[نهراسیدن]] از [[خطرها]] و اقدام‌های دشوار یکی از [[بهترین]] [[ملکات اخلاقی]] است که در [[حسین بن علی]]{{ع}} و [[یاران]] شهیدش و [[اسیران]] آزادی‌بخش جلوه‌گر بود. ریشۀ [[روح]] حماسی در میدان‌های [[نبرد]]، خصلت‌های [[فرد]] و زمینه‌های [[تربیتی]] اوست. [[وراثت]] [[خانوادگی]] نیز در [[شجاع]] بودن افراد مؤثّر است.
[[دلاوری]] و [[بی‌باکی]] برای [[مقابله با دشمن]] و [[نهراسیدن]] از [[خطرها]] و اقدام‌های دشوار یکی از [[بهترین]] [[ملکات اخلاقی]] است که در [[حسین بن علی]] {{ع}} و [[یاران]] شهیدش و [[اسیران]] آزادی‌بخش جلوه‌گر بود. ریشۀ [[روح]] حماسی در میدان‌های [[نبرد]]، خصلت‌های [[فرد]] و زمینه‌های [[تربیتی]] اوست. [[وراثت]] [[خانوادگی]] نیز در [[شجاع]] بودن افراد مؤثّر است.


[[قیام کربلا]] از نخستین مراحلش تا پایان آن، صحنه‌های بروز [[شجاعت]] بود. قاطعیّتی که [[امام حسین]]{{ع}} در ابراز [[مخالفت]] با [[یزید]] و [[امتناع]] از [[بیعت]] داشت، [[تصمیم]] به حرکت به سوی [[کوفه]] و [[مبارزه]] با [[یزیدیان]]، [[متزلزل]] نشدن [[روحیه]] از شنیدن [[اخبار]] و اوضاع داخل [[کوفه]]، اعلام [[آمادگی]] برای نثار [[خون]] در [[راه]] [[احیای دین]]، [[نهراسیدن]] از انبوه سپاهی که آن [[حضرت]] را در [[کربلا]] محاصره کردند، [[قیام]] [[افتخار]] آفرین [[مسلم بن عقیل]] در [[کوفه]]، رسوا ساختن [[امویان]] توسّط [[قیس بن مسهر]] در حضور [[والی کوفه]] و عامّۀ [[مردم]]، رزم آوری‌های سلحشورانه و بی نظیر [[امام حسین]]{{ع}} و سربازان و خاندانش، [[جنگ]] نمایان [[عباس]] و [[علی اکبر]] و [[قاسم]] و یکایک [[اولاد علی]] و [[فرزندان]] [[عقیل]]، خطبه‌های [[زینب]] و سجّاد{{ع}} در [[کوفه]] و [[شام]] و...
[[قیام کربلا]] از نخستین مراحلش تا پایان آن، صحنه‌های بروز [[شجاعت]] بود. قاطعیّتی که [[امام حسین]] {{ع}} در ابراز [[مخالفت]] با [[یزید]] و [[امتناع]] از [[بیعت]] داشت، [[تصمیم]] به حرکت به سوی [[کوفه]] و [[مبارزه]] با [[یزیدیان]]، [[متزلزل]] نشدن [[روحیه]] از شنیدن [[اخبار]] و اوضاع داخل [[کوفه]]، اعلام [[آمادگی]] برای نثار [[خون]] در [[راه]] [[احیای دین]]، [[نهراسیدن]] از انبوه سپاهی که آن [[حضرت]] را در [[کربلا]] محاصره کردند، [[قیام]] [[افتخار]] آفرین [[مسلم بن عقیل]] در [[کوفه]]، رسوا ساختن [[امویان]] توسّط [[قیس بن مسهر]] در حضور [[والی کوفه]] و عامّۀ [[مردم]]، رزم آوری‌های سلحشورانه و بی نظیر [[امام حسین]] {{ع}} و سربازان و خاندانش، [[جنگ]] نمایان [[عباس]] و [[علی اکبر]] و [[قاسم]] و یکایک [[اولاد علی]] و [[فرزندان]] [[عقیل]]، خطبه‌های [[زینب]] و سجّاد {{ع}} در [[کوفه]] و [[شام]] و...


صدها صحنۀ حماسی، همه جلوه‌هایی از [[شجاعت]] است که از الفبای "[[فرهنگ عاشورا]]" ست. [[خاندان پیامبر]] در [[شجاعت]] و [[قوّت]] [[قلب]] و [[دلیری]] نمونه بودند و آنچه در دلشان نبود، [[هراس]] از [[دشمن]] بود. میدان‌های [[جنگ]] در زمان [[رسول خدا]] و پس از او در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]]، نشان‌دهندۀ [[شجاعت]] [[آل علی]] است.
صدها صحنۀ حماسی، همه جلوه‌هایی از [[شجاعت]] است که از الفبای "[[فرهنگ عاشورا]]" ست. [[خاندان پیامبر]] در [[شجاعت]] و [[قوّت]] [[قلب]] و [[دلیری]] نمونه بودند و آنچه در دلشان نبود، [[هراس]] از [[دشمن]] بود. میدان‌های [[جنگ]] در زمان [[رسول خدا]] و پس از او در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]]، نشان‌دهندۀ [[شجاعت]] [[آل علی]] است.


[[امام سجاد]]{{ع}} در خطبۀ خویش در کاخ [[یزید]]، [[شجاعت]] را از جمله خصلت‌های برجسته‌ای بر شمرد که [[خداوند]] به آن [[دودمان]] بخشیده است: {{متن حدیث|أُعْطِينَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ السَّمَاحَةَ وَ الْفَصَاحَةَ وَ الشَّجَاعَةَ}}<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۳۸ و ۱۷۴.</ref>. این [[شجاعت]]، هم در گفتار و زبان‌آوری بود، هم در مواجهه با [[خصم]] و [[نبرد]] با [[دشمن]] و یک تنه به دریای [[سپاه]] تاختن و هم در [[تحمّل]] [[مصائب]] و [[شداید]] و خود را نباختن و [[خواری]] نپذیرفتن. [[شجاعت]] [[حسین]] و یارانش را [[دوست]] و [[دشمن]] ستوده‌اند. [[دستور]] [[عمر سعد]] برای حملۀ عمومی و سنگباران کردن مبارزان جبهۀ [[امام]]، نشان [[دلاوری]] آنان و بزدلی [[سپاه کوفه]] بود. [[حمید بن مسلم]] که [[راوی]] صحنه‌های کربلاست می‌گوید: به [[خدا]] [[سوگند]] هیچ محاصره شده‌ای در انبوه [[مردم]] را که [[فرزندان]] و [[خاندان]] و یارانش کشته شده باشد، همچون [[حسین بن علی]] ندیده‌ام که [[قوی]] [[دل]] و [[استوار]] و [[شجاع]] باشد. مردان [[دشمن]] او را محاصره می‌کردند، او با [[شمشیر]] بر آنان حمله می‌آورد و همه از [[چپ و راست]] می‌گریختند. [[شمر]] چون چنین دید، به نیروهای سواره [[دستور]] داد تا به [[پشتیبانی]] نیروهای پیاده شتابند و [[امام]] را از هر طرف تیر [[باران]] کنند: {{عربی|فَوَ اللَّهِ مَا رَأَيْتُ مَكْثُوراً قَطُّ قَدْ قُتِلَ وُلْدُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ وَ أَصْحَابُهُ أَرْبَطَ جَأْشاً وَ لَا أَمْضَى جَنَاناً مِنْهُ{{ع}}...}}<ref>ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۱۱۱ (چاپ کنگره شیخ مفید).</ref>. گرچه در برخی [[منابع تاریخی]] و [[مقتل‌ها]] آمار کشته‌های [[دشمن]] که در حملات [[یاران]] جبهۀ [[حسین]] کشته شدند، [[مبالغه]] آمیز و [[باور]] نکردنی [[نقل]] شده است و همۀ آنها را نمی‌توان پذیرفت، ولی آنچه بی‌شک ثابت است و غیر قابل [[انکار]]، [[شجاعت]] شگفت آن فدائیان [[راه]] خداست. [[پیروان]] [[نهضت]] و خط [[عاشورا]] نیز درس [[شجاعت]] را از [[کربلا]] آموخته‌اند و از [[دشمن]]، هرچه [[قوی]] و مجهّز و مسلّح باشد، بیمی به [[دل]] [[راه]] نمی‌دهند.
[[امام سجاد]] {{ع}} در خطبۀ خویش در کاخ [[یزید]]، [[شجاعت]] را از جمله خصلت‌های برجسته‌ای بر شمرد که [[خداوند]] به آن [[دودمان]] بخشیده است: {{متن حدیث|أُعْطِينَا الْعِلْمَ وَ الْحِلْمَ وَ السَّمَاحَةَ وَ الْفَصَاحَةَ وَ الشَّجَاعَةَ}}<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۳۸ و ۱۷۴.</ref>. این [[شجاعت]]، هم در گفتار و زبان‌آوری بود، هم در مواجهه با [[خصم]] و [[نبرد]] با [[دشمن]] و یک تنه به دریای [[سپاه]] تاختن و هم در [[تحمّل]] [[مصائب]] و [[شداید]] و خود را نباختن و [[خواری]] نپذیرفتن. [[شجاعت]] [[حسین]] و یارانش را [[دوست]] و [[دشمن]] ستوده‌اند. [[دستور]] [[عمر سعد]] برای حملۀ عمومی و سنگباران کردن مبارزان جبهۀ [[امام]]، نشان [[دلاوری]] آنان و بزدلی [[سپاه کوفه]] بود. [[حمید بن مسلم]] که [[راوی]] صحنه‌های کربلاست می‌گوید: به [[خدا]] [[سوگند]] هیچ محاصره شده‌ای در انبوه [[مردم]] را که [[فرزندان]] و [[خاندان]] و یارانش کشته شده باشد، همچون [[حسین بن علی]] ندیده‌ام که [[قوی]] [[دل]] و [[استوار]] و [[شجاع]] باشد. مردان [[دشمن]] او را محاصره می‌کردند، او با [[شمشیر]] بر آنان حمله می‌آورد و همه از [[چپ و راست]] می‌گریختند. [[شمر]] چون چنین دید، به نیروهای سواره [[دستور]] داد تا به [[پشتیبانی]] نیروهای پیاده شتابند و [[امام]] را از هر طرف تیر [[باران]] کنند: {{عربی|فَوَ اللَّهِ مَا رَأَيْتُ مَكْثُوراً قَطُّ قَدْ قُتِلَ وُلْدُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ وَ أَصْحَابُهُ أَرْبَطَ جَأْشاً وَ لَا أَمْضَى جَنَاناً مِنْهُ {{ع}}...}}<ref>ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۱۱۱ (چاپ کنگره شیخ مفید).</ref>. گرچه در برخی [[منابع تاریخی]] و [[مقتل‌ها]] آمار کشته‌های [[دشمن]] که در حملات [[یاران]] جبهۀ [[حسین]] کشته شدند، [[مبالغه]] آمیز و [[باور]] نکردنی [[نقل]] شده است و همۀ آنها را نمی‌توان پذیرفت، ولی آنچه بی‌شک ثابت است و غیر قابل [[انکار]]، [[شجاعت]] شگفت آن فدائیان [[راه]] خداست. [[پیروان]] [[نهضت]] و خط [[عاشورا]] نیز درس [[شجاعت]] را از [[کربلا]] آموخته‌اند و از [[دشمن]]، هرچه [[قوی]] و مجهّز و مسلّح باشد، بیمی به [[دل]] [[راه]] نمی‌دهند.


[[شهامت]] نیروهای [[بسیجی]] در سال‌های [[دفاع مقدس]] در جبهه‌های [[ایران]]، [[الهام]] گرفته از عاشوراست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۶۴.</ref>.
[[شهامت]] نیروهای [[بسیجی]] در سال‌های [[دفاع مقدس]] در جبهه‌های [[ایران]]، [[الهام]] گرفته از عاشوراست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۶۴.</ref>.
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش