عبدالملک بن مروان در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

== [[سیاست خارجی]] [[عبدالملک]] ==

=== [[جبهه]] شرقی ===

=== جبهه [[روم]] ===

در این هنگام در سمت شرقی [[امپراتوری]] روم، حادثه‌ای رخ داد که در [[تحول]] [[روابط مسلمانان]] و رومی‌ها اهمیت بسیاری داشت. در صحبت از حمله‌های زمستانی و تابستانی مسلمانان علیه حکومت روم منابع از وجود گروه‌های [[شورشی]] [[مسیحی]]<ref>مترجم: همان مَرَدَه هستند.</ref>سخن رانده‌اند که سپاهی را فراهم کردند و حکومت‌های رومی از آنان به مثابه دیوار و مانعی در این منطقه استفاده نمودند<ref>درباره شورشیان ر. ک: بلاذری، فتوح البلدان، ص۲۱۷ - ۲۲۳، به ایشان جراجمه هم می‌گفتند؛ به دلیل اینکه منسوب به شهرستان جرجومه بودند.</ref>.

# سالانه در مقابل [[حمله]] رومی‌ها به [[سرزمین‌های اسلامی]]، [[مالی]] را به امپراتور روم بپردازد که مبلغ آن سیصد و شصت و پنج هزار قطعه طلا، به اضافه سیصد و شصت و پنج بَرْده و همین تعداد اسب می‌شد.

# دو حکومت [[اسلام]] و روم، [[خراج]] سرزمین‌های ارمنستان، قُبْرُس و ایبریا را تقسیم کنند.

# اعتبار این [[معاهده]] مدت ده سال است<ref>Michel le Syrienne chronique: II PP ۴۶۹-۴۷۰.. </ref>.

[[عبدالملک]] در پسِ [[فراغت]] از [[مشکلات]] داخلی، در سال ۷۳ / ۶۹۲ از آرزوهایش در مقابل [[امپراتوری]] [[روم]] پرده برداشت؛ زیرا وی دینارهای طلایی [[اسلامی]] ضرب کرد و به عنوان [[جزیه]]، به جای [[پول]] رایج روم برای امپراتور ارسال نمود. این [[اقدام]] از یک سو به [[رویارویی]] با امپراتور تعبیر شد و از سوی دیگر به معنای از سرگیری [[فعالیت نظامی]] [[خلیفه]] در [[جبهه]] روم بود<ref>رستم، الروم فی سیاستهم و حضارتهم و دینهم و... ، ج۱، ص۲۶۶ - ۲۶۷.</ref>.

=== [[جبهه]] شمال افریقا ===

== [[سیاست اداری]] [[عبدالملک]] ==

=== متحول کردن دستگاه [[اداری]] ===

=== [[جنبش]] تعریب ([[عربی]] کردن) ===

==== عربی کردن اداره یا دیوان ====

# تسریع در گسترش زبان عربی در سرزمین‌های [[فتح]] شده؛

# روی آوردن ساکنان این [[سرزمین‌ها]] به پذیرش [[دین اسلام]]، به‌ویژه که زبان عربی [[زبان قرآن]] است و در پی آن، [[حفاظت]] از [[منافع]] ویژه ایشان؛

==== عربی کردن مسکوکات ====

[[تصمیم]] به عربی کردن [[پول]]، به موازات تعریب ادارات صورت گرفت. شایان ذکر است بعد از اینکه پول‌های متعددی در کنار سکه‌های [[ایرانی]] و رومی متداول شد، [[عبدالملک]] برای یک‌سان نمودن [[نظام]] پولی در همه جای حکومتش تلاش کرد و این در زمانی بود که [[حکومت اموی]] به اوج درخشندگی [[سیاسی]] و [[تمدنی]] رسیده بود، از این‌رو برای اجرای [[سیاست]] عربی در همه ابعاد [[زندگی]] اقدام کرد<ref>سالم، تاریخ البحریة الاسلامیة فی المغرب والأندلس، ص۶۸۴.</ref>؛ اما [[اختلاف]] میان او و امپراتور [[روم]]، ژوستینین دوم، یا آنچه به مسئله کاغذهای [[مصری]] معروف است<ref>کاغذها رومی بود و بیشتر افرادی که در مصر بودند مسیحی و بر دین پادشاه روم بودند، و به شکل رومی حاشیه‌دوزی می‌کردند، و حاشیه‌دوزی آنها، پدر، پسر و روح القدس بود. در صدر اسلام کار آنها چنین بود. عبدالملک که مرد زیرکی بود بر این کار آگاه شد. روزی به کار یکی از این قرطاس‌ها نگریست، به او دستور داد که آن را عربی کند، وی چنین کرد. عبدالملک پس از اطلاع، آن را نپسندید. به کارگزارانش در مصر یعنی برادرش عبدالعزیز دستور داداین نوع حاشیه دوزی را بر لباس، کاغذ و... از میان بردارد و صنعت‌گران این حرفه را وادارد سوره توحید را حاشیه‌دوزی کنند. پیرامون این حادثه ر. ک: بیهقی، ابراهیم بن محمد، المحاسن و المساوی، ص۴۶۷.</ref>، عامل کمکی برای این مسئله به حساب نمی‌آید. وی در سال ۷۴ / ۶۹۳ سکّه طلا ضرب کرد. همچنین از سال ۸۴ / ۷۰۳ درهم و دینار [[اسلامی]] ضرب کرد و این نخستین [[پول]] اسلامی مستقل بود که ضرب شد<ref>ر. ک: المقریزی، شذور العقود فی ذکر النقود القدیمه، ص۶؛ فهمی عبدالرحمان، النقود العربیه، ص۲۸.</ref>.

عبدالملک دستور داد [[سوره توحید]] و کلمه [[رسول خدا]] {{صل}} را در دو طرف درهم‌ها و دینارها نقش کنند و در کناره سکّه، [[سال]] و محل ضرب حک شود<ref>بیهقی، المحاسن والمساوی، ص۴۶۹.</ref>. وی به وزن این درهم‌ها و دینارها توجه داشت که خدشه‌ای در آن وارد نشود، آن‌گاه دستور به کار گرفتن پول‌های جدید را داد و هر متخلّفی را [[تهدید]] به «زدن دردناک و [[حبس]] طولانی» و سپس [[قتل]] نمود<ref>بیهقی، المحاسن والمساوی، ص۴۶۷ - ۴۷۰.</ref>.

بدین‌گونه تا دوران عبدالملک، سکّه اسلامی خالصی شناخته نشده است. پول یک‌سان و [[عربی]] نتایج زیر را دربرداشت: از میان برداشتن تفاوت در [[میزان]] [[زکات]]، مهریه و دیه که عبدالملک در هنگام ضرب عمر بن خطّاب سکه‌هایی را به شکل سکه‌های کسری ضرب کرد ولی در برخی از این سکه‌ها {{متن قرآن|الْحَمْدُ لِلَّهِ}}<ref>«سپاس، خداوند، پروردگار جهانیان را» سوره فاتحه، آیه ۲.</ref> و دربعضی دیگر {{متن قرآن|مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ}}<ref>«محمد، پیامبر خداوند است» سوره فتح، آیه ۲۹.</ref> و یا {{متن قرآن|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ}}<ref>«هیچ خدایی جز خداوند نیست» سوره صافات، آیه ۳۵.</ref> افزود. [[معاویه]] هم بر سکه‌های دانق (یک ششم درهم) و دینار، مردی را که [[شمشیر]] به کمر آویخته بود، نقش کرد. [[عبدالله بن زبیر]] هم درهم‌هایی ضرب کرد. وی نخستین کسی بودکه درهم را به شکل دایره درست کرد و در دو طرف آن {{متن قرآن|مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ}} و {{عربی|امر الله بالوفاء و العدل}} نقش نمود.

سکه به آن توجه داشت و همان نسبت قدیمی را که [[رسول خدا]] {{صل}} گفته بود، به کار بست. به دستور او درهم‌هایی به وزن ده مثقال و دینارهایی به وزن هفت مثقال ضرب شد<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ص۶۵۴؛ بیهقی، المحاسن والمساوی، ص۴۶۹.</ref>.

# حرکت یک‌سان کردن [[پول]] و تعریب آن، [[حکومت اموی]] را به پیش برد و اوضاع [[سیاسی]] موافق، [[عبدالملک]] را در رسیدن به این [[هدف]] [[یاری]] کرد<ref>حلّاق، دراسات فی تاریخ حضارة الاسلامیه، ص۱۰۹.</ref>.

# تحقق [[قدرت]] مرکزی، به‌ویژه بعد از اینکه بسیاری از [[استانداران]] و کسانی که به [[خلافت]] [[چشم]] دوخته بودند ونیز کارگزارانی که بر [[حکومت]] شوریدند، [[اقدام]] به ضرب سکه کردند.

== [[ولایت‌عهدی]] [[ولید]] و [[مرگ]] عبدالملک ==