معاشرت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
==معاشرت با [[پیامبر]]== | == معاشرت با [[پیامبر]] == | ||
منظور دستوراتی است که روش معاشرت با [[پیامبر]] را [[تعلیم]] می‌دهد. البته این [[آیات]] به این معنا نیست که همه نکات معاشرتی را بیان کرده، بلکه منظور اصولی است که برای مخاطبان مورد [[ابتلا]] بوده، و یا اصول عامی است که در هر صورت و برای هر زمانی مفید هستند. هر چند این [[ادب]] در برابر [[پیامبر]] است و این حرمت‌گذاری معنادار و حتی پس از [[حیات]] ایشان قابل [[تمسک]] برای هر [[مسلمانی]] نسبت به نام و موقعیت [[مسجد النبی]] و [[اجتماعی]] است که درباره ایشان است. بگذریم از این جهت که این [[آداب]]، توسعه [[اخلاقی]] و بخشی از [[آداب]] [[اجتماعی]] برای همه [[انسان‌ها]] به ویژه [[عالمان]] و [[صالحان]] و [[مربیان]] [[جامعه]] است. | منظور دستوراتی است که روش معاشرت با [[پیامبر]] را [[تعلیم]] می‌دهد. البته این [[آیات]] به این معنا نیست که همه نکات معاشرتی را بیان کرده، بلکه منظور اصولی است که برای مخاطبان مورد [[ابتلا]] بوده، و یا اصول عامی است که در هر صورت و برای هر زمانی مفید هستند. هر چند این [[ادب]] در برابر [[پیامبر]] است و این حرمت‌گذاری معنادار و حتی پس از [[حیات]] ایشان قابل [[تمسک]] برای هر [[مسلمانی]] نسبت به نام و موقعیت [[مسجد النبی]] و [[اجتماعی]] است که درباره ایشان است. بگذریم از این جهت که این [[آداب]]، توسعه [[اخلاقی]] و بخشی از [[آداب]] [[اجتماعی]] برای همه [[انسان‌ها]] به ویژه [[عالمان]] و [[صالحان]] و [[مربیان]] [[جامعه]] است. | ||
#{{متن قرآن|إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا * لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُعَزِّرُوهُ وَتُوَقِّرُوهُ وَتُسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا}}<ref>«ای پیامبر! ما تو را گواه و نویدبخش و بیم‌دهنده فرستاده‌ایم؛ * تا به خداوند و پیامبرش ایمان آورید و او را یاری رسانید و بزرگ شمارید و پگاه و دیرگاه عصر او را به پاکی بستأیید» سوره فتح، آیه ۸-۹.</ref>؛ | #{{متن قرآن|إِنَّا أَرْسَلْنَاكَ شَاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذِيرًا * لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتُعَزِّرُوهُ وَتُوَقِّرُوهُ وَتُسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا}}<ref>«ای پیامبر! ما تو را گواه و نویدبخش و بیم‌دهنده فرستاده‌ایم؛ * تا به خداوند و پیامبرش ایمان آورید و او را یاری رسانید و بزرگ شمارید و پگاه و دیرگاه عصر او را به پاکی بستأیید» سوره فتح، آیه ۸-۹.</ref>؛ | ||
#{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ *يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند و پیامبرش پیش نیفتید و از خداوند پروا کنید که خداوند شنوایی داناست * ای مؤمنان! صدایتان را از صدای پیامبر فراتر نبرید و در گفتار با او بلند سخن مگویید چنان که با یکدیگر بلند سخن می‌گویید؛ مبادا کردارهایتان بی‌آنکه خود دریابید تباه گردد» سوره حجرات، آیه ۱-۲.</ref>؛ | #{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ * يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند و پیامبرش پیش نیفتید و از خداوند پروا کنید که خداوند شنوایی داناست * ای مؤمنان! صدایتان را از صدای پیامبر فراتر نبرید و در گفتار با او بلند سخن مگویید چنان که با یکدیگر بلند سخن می‌گویید؛ مبادا کردارهایتان بی‌آنکه خود دریابید تباه گردد» سوره حجرات، آیه ۱-۲.</ref>؛ | ||
#{{متن قرآن|لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِوَاذًا فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«پیامبر را میان خویش چنان فرا نخوانید که یکدیگر را فرا می‌خوانید؛ بی‌گمان خداوند کسانی از شما را که در پناه کسان دیگر، پنهانی بیرون می‌آیند می‌شناسد پس کسانی که از فرمان وی سرمی‌پیچند از اینکه به آنان آزمونی یا عذابی دردناک رسد باید بپرهیزند» سوره نور، آیه ۶۳.</ref>؛ | #{{متن قرآن|لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِوَاذًا فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«پیامبر را میان خویش چنان فرا نخوانید که یکدیگر را فرا می‌خوانید؛ بی‌گمان خداوند کسانی از شما را که در پناه کسان دیگر، پنهانی بیرون می‌آیند می‌شناسد پس کسانی که از فرمان وی سرمی‌پیچند از اینکه به آنان آزمونی یا عذابی دردناک رسد باید بپرهیزند» سوره نور، آیه ۶۳.</ref>؛ | ||
#{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنْكُمْ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ وَمَا كَانَ لَكُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَنْ تَنْكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدًا إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمًا}}<ref>«ای مؤمنان! به خانه‌های پیامبر وارد نشوید مگر به شما برای (خوردن) خوراک، اجازه دهند -بی‌آنکه چشم به راه آماده شدن آن (خوراک) باشید- ولی چون فرا خوانده شدید درون روید و چون خوراک خوردید پراکنده شوید و دل به گفت و گو نسپارید که این (کار) پیامبر را آزار می‌دهد و از شما شرم می‌دارد ولی خداوند از (گفتن) حقیقت شرم نمی‌کند و چون از آنان چیزی خواستید از پشت پرده‌ای بخواهید، این برای دل‌های شما و دل‌های آنان پاکیزه‌تر است و شما حقّ ندارید که پیامبر را بیازارید و نه هرگز پس از او همسرانش را به همسری گیرید که آن نزد خداوند، سترگ است» سوره احزاب، آیه ۵۳.</ref>؛ | #{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنْكُمْ وَاللَّهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ وَمَا كَانَ لَكُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَنْ تَنْكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدًا إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمًا}}<ref>«ای مؤمنان! به خانه‌های پیامبر وارد نشوید مگر به شما برای (خوردن) خوراک، اجازه دهند -بی‌آنکه چشم به راه آماده شدن آن (خوراک) باشید- ولی چون فرا خوانده شدید درون روید و چون خوراک خوردید پراکنده شوید و دل به گفت و گو نسپارید که این (کار) پیامبر را آزار می‌دهد و از شما شرم می‌دارد ولی خداوند از (گفتن) حقیقت شرم نمی‌کند و چون از آنان چیزی خواستید از پشت پرده‌ای بخواهید، این برای دل‌های شما و دل‌های آنان پاکیزه‌تر است و شما حقّ ندارید که پیامبر را بیازارید و نه هرگز پس از او همسرانش را به همسری گیرید که آن نزد خداوند، سترگ است» سوره احزاب، آیه ۵۳.</ref>؛ | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
'''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است: | '''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است: | ||
#در مرحله اول [[ادب]] معاشرت با [[پیامبر]] این است که [[دین]] او را [[یاری]] نمایید: {{متن قرآن|وَتُعَزِّرُوهُ}} یعنی با [[یاری]] کردن [[پیامبر]] او را تقویت کنید. {{متن قرآن|وَتُوَقِّرُوهُ}} یعنی او را بزرگ بدارید و از او [[فرمان]] ببرید. و مقصود از [[عزیز]] داشتن [[خدا]] [[عزیز]] داشتن [[دین خدا]] و [[رسول]] اوست. | # در مرحله اول [[ادب]] معاشرت با [[پیامبر]] این است که [[دین]] او را [[یاری]] نمایید: {{متن قرآن|وَتُعَزِّرُوهُ}} یعنی با [[یاری]] کردن [[پیامبر]] او را تقویت کنید. {{متن قرآن|وَتُوَقِّرُوهُ}} یعنی او را بزرگ بدارید و از او [[فرمان]] ببرید. و مقصود از [[عزیز]] داشتن [[خدا]] [[عزیز]] داشتن [[دین خدا]] و [[رسول]] اوست. | ||
#پیشی نگرفتن بر [[پیامبر]]{{صل}}: {{متن قرآن|لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ}} در چیزی پیش از [[حکم خدا]] و [[رسول]]، حکمی نکنید، چنان که درباره [[ملائکه]] فرموده: {{متن قرآن|لَا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ}}<ref>«در گفتار بر او پیشی نمی‌جویند و آنان به فرمان وی کار می‌کنند» سوره انبیاء، آیه ۲۷.</ref> یعنی هیچ کاری را بدون اجازه [[خدا]] و رسولش خودسرانه انجام ندهید. از [[ابن عباس]] [[روایت]] شده: {{متن حدیث|لا تتكلّموا قبل ان يتكلّم رسول الله{{صل}} و اذا سئل عن مسألة فلا تسبقوه بالجواب حتی يجيب اوّلاً}}<ref>تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۹۶.</ref> پیش از [[سخن گفتن]] [[پیامبر]]، [[سخن]] مگویید و هر گاه مسأله‌ای سؤال شد در جواب بر او [[سبقت]] نگیرید تا اوّل او جواب دهد؛ | # پیشی نگرفتن بر [[پیامبر]] {{صل}}: {{متن قرآن|لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ}} در چیزی پیش از [[حکم خدا]] و [[رسول]]، حکمی نکنید، چنان که درباره [[ملائکه]] فرموده: {{متن قرآن|لَا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ}}<ref>«در گفتار بر او پیشی نمی‌جویند و آنان به فرمان وی کار می‌کنند» سوره انبیاء، آیه ۲۷.</ref> یعنی هیچ کاری را بدون اجازه [[خدا]] و رسولش خودسرانه انجام ندهید. از [[ابن عباس]] [[روایت]] شده: {{متن حدیث|لا تتكلّموا قبل ان يتكلّم رسول الله {{صل}} و اذا سئل عن مسألة فلا تسبقوه بالجواب حتی يجيب اوّلاً}}<ref>تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۹۶.</ref> پیش از [[سخن گفتن]] [[پیامبر]]، [[سخن]] مگویید و هر گاه مسأله‌ای سؤال شد در جواب بر او [[سبقت]] نگیرید تا اوّل او جواب دهد؛ | ||
# [[خداوند]] در رابطه با دعوت‌های [[پیامبر]] و فراخوان‌های او میفرماید: صدا کردن [[پیامبر]] را در میان خود، مانند صدا کردن یکدیگر قرار ندهید {{متن قرآن|لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا}}، {{متن قرآن|دُعَاءَ الرَّسُولِ}} به معنای این است که آن جناب [[مردم]] را برای کاری از [[کارها]] [[دعوت]] کند، مانند دعوتشان به سوی [[ایمان]] و [[عمل صالح]] و به سوی [[مشورت]] در امری [[اجتماعی]] و به سوی [[نماز جماعت]]، و امر فرمودنش به چیزی از [[امور دنیا]] و آخرتشان، همه اینها [[دعا]] و [[دعوت]] او است. سپس میگوید: [[خداوند]] کسانی از شما را که برای جدا شدن از برنامه‌های مهم [[پیامبر]] پشت سر دیگران پنهان می‌شوند، و زمانی که آن جناب دعوتشان می‌کند سر خود را می‌خارانند، و اعتنایی به [[دعوت]] آن جناب نمی‌کنند. و یکی پس از دیگری فرار می‌کنند می‌داند و می‌بیند {{متن قرآن|قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِوَاذًا}} پس آنها که [[فرمان]] او را [[مخالفت]] می‌کنند باید بترسند از این که فتنه‌ای دامنشان را بگیرد، یا [[عذاب]] دردناک به آنها برسد {{متن قرآن|فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}؛ | # [[خداوند]] در رابطه با دعوت‌های [[پیامبر]] و فراخوان‌های او میفرماید: صدا کردن [[پیامبر]] را در میان خود، مانند صدا کردن یکدیگر قرار ندهید {{متن قرآن|لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا}}، {{متن قرآن|دُعَاءَ الرَّسُولِ}} به معنای این است که آن جناب [[مردم]] را برای کاری از [[کارها]] [[دعوت]] کند، مانند دعوتشان به سوی [[ایمان]] و [[عمل صالح]] و به سوی [[مشورت]] در امری [[اجتماعی]] و به سوی [[نماز جماعت]]، و امر فرمودنش به چیزی از [[امور دنیا]] و آخرتشان، همه اینها [[دعا]] و [[دعوت]] او است. سپس میگوید: [[خداوند]] کسانی از شما را که برای جدا شدن از برنامه‌های مهم [[پیامبر]] پشت سر دیگران پنهان می‌شوند، و زمانی که آن جناب دعوتشان می‌کند سر خود را می‌خارانند، و اعتنایی به [[دعوت]] آن جناب نمی‌کنند. و یکی پس از دیگری فرار می‌کنند می‌داند و می‌بیند {{متن قرآن|قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِوَاذًا}} پس آنها که [[فرمان]] او را [[مخالفت]] می‌کنند باید بترسند از این که فتنه‌ای دامنشان را بگیرد، یا [[عذاب]] دردناک به آنها برسد {{متن قرآن|فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}؛ | ||
# [[خداوند]] در جهت [[آموزش]] [[آداب]] معاشرت [[اجتماعی]] به [[مسلمانان]] میگوید: بدون اجازه داخل [[خانه پیامبر]] نشوید {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ}} مگر این که برای صرف [[غذا]] به شما اجازه داده شود، و برای میهمانی [[دعوت]] شوید {{متن قرآن|إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ}} آن هم مشروط به این که به موقع وارد شوید نه اینکه از مدتی قبل بیایید و در [[انتظار]] وقت [[غذا]] بنشینید {{متن قرآن|غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ}} ولی هنگامی که [[دعوت]] شدید وارد شوید {{متن قرآن|وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا}} و هنگامی که [[غذا]] خوردید پراکنده شوید {{متن قرآن|فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا}} و با نشستن‌های طولانی برای ایشان مزاحمت ایجاد نکنید؛ | # [[خداوند]] در جهت [[آموزش]] [[آداب]] معاشرت [[اجتماعی]] به [[مسلمانان]] میگوید: بدون اجازه داخل [[خانه پیامبر]] نشوید {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ}} مگر این که برای صرف [[غذا]] به شما اجازه داده شود، و برای میهمانی [[دعوت]] شوید {{متن قرآن|إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ}} آن هم مشروط به این که به موقع وارد شوید نه اینکه از مدتی قبل بیایید و در [[انتظار]] وقت [[غذا]] بنشینید {{متن قرآن|غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ}} ولی هنگامی که [[دعوت]] شدید وارد شوید {{متن قرآن|وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا}} و هنگامی که [[غذا]] خوردید پراکنده شوید {{متن قرآن|فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا}} و با نشستن‌های طولانی برای ایشان مزاحمت ایجاد نکنید؛ | ||
#صدا نزدن [[پیامبر]] و [[انتظار]] کشیدن و [[شکیبا]] بودن تا [[خروج]] ایشان از [[خانه]]، از [[آداب]] لازم در معاشرت با آن [[حضرت]]: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ * وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ...}}؛ | # صدا نزدن [[پیامبر]] و [[انتظار]] کشیدن و [[شکیبا]] بودن تا [[خروج]] ایشان از [[خانه]]، از [[آداب]] لازم در معاشرت با آن [[حضرت]]: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ * وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ...}}؛ | ||
#رعایت [[مقام]] و [[حرمت]] [[پیامبر]] هنگام معاشرت با آن [[حضرت]]، دارای خیر و [[منفعت]] برای خود [[مؤمنان]]: {{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ...}}؛ | # رعایت [[مقام]] و [[حرمت]] [[پیامبر]] هنگام معاشرت با آن [[حضرت]]، دارای خیر و [[منفعت]] برای خود [[مؤمنان]]: {{متن قرآن|وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ...}}؛ | ||
# [[همسران پیامبر]] موظف به [[رفتار]] و [[کردار نیک]]، در معاشرت و [[زندگی]] کردن با آن [[حضرت]]: {{متن قرآن|وَإِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْكُنَّ أَجْرًا عَظِيمًا}}؛ | # [[همسران پیامبر]] موظف به [[رفتار]] و [[کردار نیک]]، در معاشرت و [[زندگی]] کردن با آن [[حضرت]]: {{متن قرآن|وَإِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْكُنَّ أَجْرًا عَظِيمًا}}؛ | ||
# [[پشتیبانی]] [[جبرئیل]] و [[صالح]] [[مؤمنین]] از [[پیامبر]] در برابر معاشرت [[ناپسند]] برخی [[همسران]] آن [[حضرت]] با ایشان: {{متن قرآن|وَإِنْ تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَلِكَ ظَهِيرٌ}}؛ | # [[پشتیبانی]] [[جبرئیل]] و [[صالح]] [[مؤمنین]] از [[پیامبر]] در برابر معاشرت [[ناپسند]] برخی [[همسران]] آن [[حضرت]] با ایشان: {{متن قرآن|وَإِنْ تَظَاهَرَا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَلِكَ ظَهِيرٌ}}؛ | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
# [[مؤمنان]] واقعی کسانی هستند که [[ایمان به خدا]] و رسولش آورده‌اند {{متن قرآن|إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ}} و هنگامی که در کار مهمی که حضور جمعیت را ایجاب می‌کند با او باشند، بدون [[اذن]] و اجازه او به جایی نمی‌روند {{متن قرآن|وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ}} منظور از {{متن قرآن|أَمْرٍ جَامِعٍ}} هر کار مهمی است که [[اجتماع]] [[مردم]] در آن لازم است خواه مسأله مهم مشورتی باشد، خواه مطلبی پیرامون [[جهاد]] و [[مبارزه]] با [[دشمن]]، و خواه [[نماز جمعه]] در شرایط فوق‌العاده، و مانند آن. در [[حقیقت]] این یک ### [[313]]### انضباطی است که هیچ جمعیت و گروه متشکل و منسجم نمی‌تواند نسبت به آن بی‌اعتنا باشد، چرا که در این‌گونه مواقع گاهی حتی [[غیبت]] یک [[فرد]] گران تمام می‌شود و به [[هدف]] نهایی آسیب می‌رساند؛ | # [[مؤمنان]] واقعی کسانی هستند که [[ایمان به خدا]] و رسولش آورده‌اند {{متن قرآن|إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ}} و هنگامی که در کار مهمی که حضور جمعیت را ایجاب می‌کند با او باشند، بدون [[اذن]] و اجازه او به جایی نمی‌روند {{متن قرآن|وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ}} منظور از {{متن قرآن|أَمْرٍ جَامِعٍ}} هر کار مهمی است که [[اجتماع]] [[مردم]] در آن لازم است خواه مسأله مهم مشورتی باشد، خواه مطلبی پیرامون [[جهاد]] و [[مبارزه]] با [[دشمن]]، و خواه [[نماز جمعه]] در شرایط فوق‌العاده، و مانند آن. در [[حقیقت]] این یک ### [[313]]### انضباطی است که هیچ جمعیت و گروه متشکل و منسجم نمی‌تواند نسبت به آن بی‌اعتنا باشد، چرا که در این‌گونه مواقع گاهی حتی [[غیبت]] یک [[فرد]] گران تمام می‌شود و به [[هدف]] نهایی آسیب می‌رساند؛ | ||
# معاشرت [[ناپسند]] گروهی از [[مردم]] با [[پیامبر]] با تحیت [[نادرست]] خود: {{متن قرآن|... وَإِذَا جَاءُوكَ حَيَّوْكَ بِمَا لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ}}؛ | # معاشرت [[ناپسند]] گروهی از [[مردم]] با [[پیامبر]] با تحیت [[نادرست]] خود: {{متن قرآن|... وَإِذَا جَاءُوكَ حَيَّوْكَ بِمَا لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ}}؛ | ||
#انتساب [[پیامبر]] به [[خداوند]]، [[راز]] [[حرمت]] والای آن [[حضرت]]، هنگام معاشرت: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ...}} از اینکه [[خداوند]] به جای آوردن نام [[پیامبر]] به [[شخصیت حقوقی]] آن [[حضرت]] و [[وصف]] [[رسول الله]] تصریح کرده است این مطلب استفاده می‌شود؛ | # انتساب [[پیامبر]] به [[خداوند]]، [[راز]] [[حرمت]] والای آن [[حضرت]]، هنگام معاشرت: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ...}} از اینکه [[خداوند]] به جای آوردن نام [[پیامبر]] به [[شخصیت حقوقی]] آن [[حضرت]] و [[وصف]] [[رسول الله]] تصریح کرده است این مطلب استفاده می‌شود؛ | ||
# [[مشاهده]] کمال [[عقلانی]] [[پیامبر]]، هنگام معاشرت با وی: {{متن قرآن|مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى}} {{متن قرآن|وَمَا صَاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ}}؛ | # [[مشاهده]] کمال [[عقلانی]] [[پیامبر]]، هنگام معاشرت با وی: {{متن قرآن|مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى}} {{متن قرآن|وَمَا صَاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ}}؛ | ||
==معاشرت [[پیامبر]] با [[مردم]]== | == معاشرت [[پیامبر]] با [[مردم]] == | ||
اگر [[مؤمنان]] در [[حق پیامبر]] باید آدابی را رعایت کنند، [[خداوند]] نیز آدابی را برای ایشان در [[حق]] [[مؤمنان]] [[تعیین]] می‌کند. این [[آداب]] برخی ناظر به [[ادب]] [[تبلیغ]] و برخی ناظر به [[ادب]] تعامل و برخی [[تحمل]] بدسخنی‌ها و امور دیگر مانند گوش بودن است. | اگر [[مؤمنان]] در [[حق پیامبر]] باید آدابی را رعایت کنند، [[خداوند]] نیز آدابی را برای ایشان در [[حق]] [[مؤمنان]] [[تعیین]] می‌کند. این [[آداب]] برخی ناظر به [[ادب]] [[تبلیغ]] و برخی ناظر به [[ادب]] تعامل و برخی [[تحمل]] بدسخنی‌ها و امور دیگر مانند گوش بودن است. | ||
#{{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ}}<ref>«و کسانی را که پروردگارشان را در سپیده‌دمان و در پایان روز در پی به دست آوردن خشنودی وی می‌خوانند از خود مران، نه هیچ از حساب آنان بر گردن تو و نه هیچ از حساب تو بر گردن آنهاست تا برانیشان و از ستمگران گردی» سوره انعام، آیه ۵۲.</ref>؛ | #{{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ}}<ref>«و کسانی را که پروردگارشان را در سپیده‌دمان و در پایان روز در پی به دست آوردن خشنودی وی می‌خوانند از خود مران، نه هیچ از حساب آنان بر گردن تو و نه هیچ از حساب تو بر گردن آنهاست تا برانیشان و از ستمگران گردی» سوره انعام، آیه ۵۲.</ref>؛ | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
'''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است: | '''نتیجه''': در [[آیات]] فوق این موضوعات مطرح گردیده است: | ||
#برخورد متواضعانه با [[مؤمنان]] مورد توصیه [[خداوند]] به [[پیامبر]] در معاشرت با آنان: که این معنا از سویی با کلمه {{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ}} طرد نکردن بیان می‌شود: و کسانی را که [[پروردگار]] خود را بامدادان و شامگاهان می‌خوانند - در حالی که [[خشنودی]] او را می‌خواهند - مران {{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ}} از حساب آنان چیزی بر عهده تو نیست، و از حساب تو [نیز] چیزی بر عهده آنان نیست {{متن قرآن|مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ}} تا ایشان را برانی و از [[ستمکاران]] باشی {{متن قرآن|فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ}} از سوی دیگر [[دعوت]] به [[بردباری]] نسبت به آنان را می‌دهد که اگر کاری خلاف توقع انجام دادند، [[سختگیری]] نکن: و با کسانی که پروردگارشان را [[صبح و شام]] می‌خوانند [و] [[خشنودی]] او را می‌خواهند، [[شکیبایی]] پیشه کن {{متن قرآن|وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ}} و دو دیده‌ات را از آنان برمگیر {{متن قرآن|وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ}} و از سوی دیگر باز به [[پیامبر]] توصیه می‌کند: {{متن قرآن|وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ}} برخورد متواضعانه داشته باش؛ | # برخورد متواضعانه با [[مؤمنان]] مورد توصیه [[خداوند]] به [[پیامبر]] در معاشرت با آنان: که این معنا از سویی با کلمه {{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ}} طرد نکردن بیان می‌شود: و کسانی را که [[پروردگار]] خود را بامدادان و شامگاهان می‌خوانند - در حالی که [[خشنودی]] او را می‌خواهند - مران {{متن قرآن|وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ}} از حساب آنان چیزی بر عهده تو نیست، و از حساب تو [نیز] چیزی بر عهده آنان نیست {{متن قرآن|مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِمْ مِنْ شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِمْ مِنْ شَيْءٍ}} تا ایشان را برانی و از [[ستمکاران]] باشی {{متن قرآن|فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِمِينَ}} از سوی دیگر [[دعوت]] به [[بردباری]] نسبت به آنان را می‌دهد که اگر کاری خلاف توقع انجام دادند، [[سختگیری]] نکن: و با کسانی که پروردگارشان را [[صبح و شام]] می‌خوانند [و] [[خشنودی]] او را می‌خواهند، [[شکیبایی]] پیشه کن {{متن قرآن|وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ}} و دو دیده‌ات را از آنان برمگیر {{متن قرآن|وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ}} و از سوی دیگر باز به [[پیامبر]] توصیه می‌کند: {{متن قرآن|وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ}} برخورد متواضعانه داشته باش؛ | ||
# [[خداوند]] خطاب به [[پیامبر]] میگوید: در پرتو [[رحمت]] و [[لطف]] [[پروردگار]]، تو با [[مردم]] [[مهربان]] شدی {{متن قرآن|فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ}} در حالی که اگر [[خشن]] و تندخو و سنگدل بودی {{متن قرآن|وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ}} از اطراف تو پراکنده می‌شدند {{متن قرآن|لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ}} سپس [[دستور]] می‌دهد که در معاشرت با خطاکران از [[تقصیر]] آنان بگذر، و آنها را مشمول [[عفو]] خود گردان ({{متن قرآن|فَاعْفُ عَنْهُمْ}} و برای آنها [[طلب]] [[آمرزش]] کن {{متن قرآن|وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ}} بعد از [[فرمان]] [[عفو]] عمومی، برای زنده کردن [[شخصیت]] [[مسلمانان]] و [[تجدید]] [[حیات]] [[فکری]] و [[روحی]] آنان [[دستور]] می‌دهد که باز هم در [[کارها]] با آنها [[مشورت]] کن و [[رأی]] و نظر آنها را بخواه {{متن قرآن|وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ}} این [[آیه]] نیز ناظر به حوادث [[احد]] است، زیرا بعد از مراجعت [[مسلمانان]] از [[احد]]، کسانی که از [[جنگ]] فرار کرده بودند، اطراف [[پیامبر]] را گرفته و ضمن اظهار [[ندامت]]، تقاضای [[عفو]] و [[بخشش]] می‌کردند. ولی [[شأن نزول]] [[آیه]] را از عام بودن خارج نمی‌کند و مُخَصِص نیست؛ | # [[خداوند]] خطاب به [[پیامبر]] میگوید: در پرتو [[رحمت]] و [[لطف]] [[پروردگار]]، تو با [[مردم]] [[مهربان]] شدی {{متن قرآن|فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ}} در حالی که اگر [[خشن]] و تندخو و سنگدل بودی {{متن قرآن|وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ}} از اطراف تو پراکنده می‌شدند {{متن قرآن|لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ}} سپس [[دستور]] می‌دهد که در معاشرت با خطاکران از [[تقصیر]] آنان بگذر، و آنها را مشمول [[عفو]] خود گردان ({{متن قرآن|فَاعْفُ عَنْهُمْ}} و برای آنها [[طلب]] [[آمرزش]] کن {{متن قرآن|وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ}} بعد از [[فرمان]] [[عفو]] عمومی، برای زنده کردن [[شخصیت]] [[مسلمانان]] و [[تجدید]] [[حیات]] [[فکری]] و [[روحی]] آنان [[دستور]] می‌دهد که باز هم در [[کارها]] با آنها [[مشورت]] کن و [[رأی]] و نظر آنها را بخواه {{متن قرآن|وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ}} این [[آیه]] نیز ناظر به حوادث [[احد]] است، زیرا بعد از مراجعت [[مسلمانان]] از [[احد]]، کسانی که از [[جنگ]] فرار کرده بودند، اطراف [[پیامبر]] را گرفته و ضمن اظهار [[ندامت]]، تقاضای [[عفو]] و [[بخشش]] می‌کردند. ولی [[شأن نزول]] [[آیه]] را از عام بودن خارج نمی‌کند و مُخَصِص نیست؛ | ||
# [[درود]] بر [[مؤمنان]] از سوی [[پیامبر]]، مورد سفارش [[خداوند]]، در معاشرت و تشکر و [[دعا]] هنگام گرفتن [[صدقات]] از آنها: {{متن قرآن|خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}؛ | # [[درود]] بر [[مؤمنان]] از سوی [[پیامبر]]، مورد سفارش [[خداوند]]، در معاشرت و تشکر و [[دعا]] هنگام گرفتن [[صدقات]] از آنها: {{متن قرآن|خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}؛ | ||
#سفارش [[خداوند]] به [[پیامبر]] مبنی بر [[سلام]] نمودن به [[مؤمنان]] در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}؛ | # سفارش [[خداوند]] به [[پیامبر]] مبنی بر [[سلام]] نمودن به [[مؤمنان]] در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}؛ | ||
# [[رفتار]] سلطه‌گرانه و ذلت‌آمیز با [[یتیمان]] مورد [[نهی]] [[خداوند]]، در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ}}؛ | # [[رفتار]] سلطه‌گرانه و ذلت‌آمیز با [[یتیمان]] مورد [[نهی]] [[خداوند]]، در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ}}؛ | ||
#ممنوعیت [[پیامبر]] از ردّ درخواست گدایان و راندن [[خشونت‌آمیز]] در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ}}؛ | # ممنوعیت [[پیامبر]] از ردّ درخواست گدایان و راندن [[خشونت‌آمیز]] در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ}}؛ | ||
# [[پیامبر]] موظف به [[رعایت ادب]]، در معاشرت با [[مخالفان]]، هنگام [[مجادله]] و [[مناظره]] با آنان: {{متن قرآن|ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}}؛ | # [[پیامبر]] موظف به [[رعایت ادب]]، در معاشرت با [[مخالفان]]، هنگام [[مجادله]] و [[مناظره]] با آنان: {{متن قرآن|ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ}}؛ | ||
# [[پیامبر]] دارای اختیارات گسترده در معاشرت و [[روابط]] با [[همسران]] خود و [[تشویق]] [[پیامبر]] از سوی [[خداوند]]، در فراهم آوردن زمینه‌های [[رضایت]] همه [[همسران]]، در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَكَ أَزْوَاجَكَ اللَّاتِي آتَيْتَ أُجُورَهُنَّ وَمَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ مِمَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَيْكَ وَبَنَاتِ عَمِّكَ وَبَنَاتِ عَمَّاتِكَ وَبَنَاتِ خَالِكَ وَبَنَاتِ خَالَاتِكَ اللَّاتِي هَاجَرْنَ مَعَكَ وَامْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرَادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَهَا خَالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ قَدْ عَلِمْنَا مَا فَرَضْنَا عَلَيْهِمْ فِي أَزْوَاجِهِمْ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ لِكَيْلَا يَكُونَ عَلَيْكَ حَرَجٌ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا * تُرْجِي مَنْ تَشَاءُ مِنْهُنَّ وَتُؤْوِي إِلَيْكَ مَنْ تَشَاءُ وَمَنِ ابْتَغَيْتَ مِمَّنْ عَزَلْتَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكَ ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ وَلَا يَحْزَنَّ وَيَرْضَيْنَ بِمَا آتَيْتَهُنَّ كُلُّهُنَّ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا فِي قُلُوبِكُمْ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَلِيمًا}}؛ | # [[پیامبر]] دارای اختیارات گسترده در معاشرت و [[روابط]] با [[همسران]] خود و [[تشویق]] [[پیامبر]] از سوی [[خداوند]]، در فراهم آوردن زمینه‌های [[رضایت]] همه [[همسران]]، در معاشرت با آنان: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَكَ أَزْوَاجَكَ اللَّاتِي آتَيْتَ أُجُورَهُنَّ وَمَا مَلَكَتْ يَمِينُكَ مِمَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَيْكَ وَبَنَاتِ عَمِّكَ وَبَنَاتِ عَمَّاتِكَ وَبَنَاتِ خَالِكَ وَبَنَاتِ خَالَاتِكَ اللَّاتِي هَاجَرْنَ مَعَكَ وَامْرَأَةً مُؤْمِنَةً إِنْ وَهَبَتْ نَفْسَهَا لِلنَّبِيِّ إِنْ أَرَادَ النَّبِيُّ أَنْ يَسْتَنْكِحَهَا خَالِصَةً لَكَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ قَدْ عَلِمْنَا مَا فَرَضْنَا عَلَيْهِمْ فِي أَزْوَاجِهِمْ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ لِكَيْلَا يَكُونَ عَلَيْكَ حَرَجٌ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا * تُرْجِي مَنْ تَشَاءُ مِنْهُنَّ وَتُؤْوِي إِلَيْكَ مَنْ تَشَاءُ وَمَنِ ابْتَغَيْتَ مِمَّنْ عَزَلْتَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكَ ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ تَقَرَّ أَعْيُنُهُنَّ وَلَا يَحْزَنَّ وَيَرْضَيْنَ بِمَا آتَيْتَهُنَّ كُلُّهُنَّ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا فِي قُلُوبِكُمْ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَلِيمًا}}؛ | ||