پرش به محتوا

امام حسین در معارف و سیره فاطمی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۹: خط ۲۹:


بیان [[ارزش]] رابطه نسبی با [[حضرت فاطمه]] {{س}} مورد توجه امام حسین {{ع}} بوده است. به همین سبب از فاطمه {{س}} نقل کرده است که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "هر [[پیامبری]] [[خاندان]] پدری‌ای دارد که نسبش بدو باز می‌گردد، مگر فاطمه که [[نسب]] فرزندانش به من باز می‌گردد"<ref>طبری امامی، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۷۶.</ref>. علاوه بر این، پاس‌داشتن جایگاه و [[فضایل]] فاطمه {{س}} از اموری بود که، طبق شواهد [[تاریخی]]، امام حسین {{ع}} بدان توجه داشت و به شکلی متذکر آن می‌شد، چنان که در یکی از خطبه‌هایش در [[نکوهش]] [[ابن زیاد]]، که امام حسین {{ع}} را به [[ذلت]] [[تسلیم]] و [[بیعت]] فراخوانده بود، با یادآوری ضمنی از مادرش، فاطمه {{س}} گفت: «دامن‌های [[پاکی]] که مرا پرورده‌اند، هرگز اجازه چنین ذلتی را به من نمی‌دهند»<ref>طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۴-۲۵؛ ابن نما حلی، مثیر الاحزان، ص۴۰؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۹.</ref><ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref>
بیان [[ارزش]] رابطه نسبی با [[حضرت فاطمه]] {{س}} مورد توجه امام حسین {{ع}} بوده است. به همین سبب از فاطمه {{س}} نقل کرده است که [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "هر [[پیامبری]] [[خاندان]] پدری‌ای دارد که نسبش بدو باز می‌گردد، مگر فاطمه که [[نسب]] فرزندانش به من باز می‌گردد"<ref>طبری امامی، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص۷۶.</ref>. علاوه بر این، پاس‌داشتن جایگاه و [[فضایل]] فاطمه {{س}} از اموری بود که، طبق شواهد [[تاریخی]]، امام حسین {{ع}} بدان توجه داشت و به شکلی متذکر آن می‌شد، چنان که در یکی از خطبه‌هایش در [[نکوهش]] [[ابن زیاد]]، که امام حسین {{ع}} را به [[ذلت]] [[تسلیم]] و [[بیعت]] فراخوانده بود، با یادآوری ضمنی از مادرش، فاطمه {{س}} گفت: «دامن‌های [[پاکی]] که مرا پرورده‌اند، هرگز اجازه چنین ذلتی را به من نمی‌دهند»<ref>طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۴-۲۵؛ ابن نما حلی، مثیر الاحزان، ص۴۰؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۹.</ref><ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref>
== مقتل نویسی درباره امام حسین {{ع}} ==
[[مورخان]] از دیرباز به [[نوشتن]] درباره [[امام حسین]] {{ع}} توجه نشان داده‌اند که در قرون اولیه، بیشتر در قالب مقتل‌نگاری بوده است. [[ابن ندیم]] چهار کتاب [[مقتل]] را ثبت کرده که نوشته [[ابومخنف]]، [[نصر بن مزاحم]]، [[واقدی]] و [[محمد بن زکریای غلابی]] بوده است<ref>ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۱۰۵-۱۰۶، ۱۱۱، ۱۲۱.</ref>. [[نجاشی]]، رجالی [[قرن پنجم]]، از [[دوازده]] مقتل نام برده است که برخی از آنها عبارت‌انداز: مقتل [[جابر بن یزید جعفی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۲۸- ۱۲۹.</ref>، [[عبدالعزیز بن یحیی جلودی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱ -۲۴۲.</ref>، [[ابراهیم بن سعید]] ثقفی [[کوفی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۶-۱۸.</ref>، [[محمد بن زکریا بن دینار]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.</ref>، [[ابن اسحاق نهاوندی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۹.</ref>، [[محمد بن احمد بن یحیی اشعری قمی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۸-۳۴۹.</ref>، [[ابوجعفر محمد بن یحیی عطار قمی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۵۳.</ref>، [[نصر بن مزاحم منقری]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۲۸.</ref> و [[هشام بن محمد بن سائب]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۳۴-۴۳۵.</ref>. [[شیخ طوسی]] نیز از دوازده مقتل نام برده است، از جمله از مقتل [[اصبغ بن نباته]]، [[ابومخنف لوط بن یحیی]]، [[شیخ صدوق]]، [[علی بن محمد مدائنی]] و [[ابن ابی دنیا]]<ref>ر. ک: طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، الفهرست، ج۱۶، ص۸۵-۱۵۹، ۱۷۰، ۲۰۴، ۲۳۷.</ref>. جلودی درباره [[امام حسن]] و امام حسین {{عم}} کتابی نوشته است<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱-۲۴۲.</ref>.
در منابع کهن و عمومی نظیر [[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]]، [[ابن سعد]]؛ [[الامامة و السیاسیة (کتاب)|الامامة و السیاسیة]]، [[ابن قتیبه دینوری]]؛ [[تاریخ الامم و الملوک (کتاب)|تاریخ الامم و الملوک]]، [[طبری]]؛ [[انساب الاشراف (کتاب)|انساب الاشراف]]، [[بلاذری]] و الفتوح، [[ابن اعثم کوفی]]؛ بخش مهمی از وقایع [[عاشورا]] گزارش شده است. در [[اعلام الوری (کتاب)|اعلام الوری]]، [[طبرسی]]؛ [[مقتل الحسین (کتاب)|مقتل الحسین]] {{ع}}، [[خوارزمی]] [[تاریخ مدینه دمشق (کتاب)|تاریخ مدینه دمشق]]، [[ابن عساکر]]؛ [[کشف الغمه (کتاب)|کشف الغمه]]، [[اربلی]] و [[سیر اعلام النبلاء (کتاب)|سیر اعلام النبلاء]]، [[ذهبی]]؛ نیز گزارش‌های مفصلی درباره [[زندگی امام حسین]] {{ع}} آمده است. در دوره معاصر، تک‌نگاری‌های فراوانی درباره [[زندگی اجتماعی]] و [[سیاسی]] آن حضرت‌{{ع}} نوشته شده است. از مهم‌ترین تألیف‌های جدید، [[دانشنامه امام حسین]] {{ع}} است در چهارده مجلد، به [[زبان عربی]] و [[فارسی]] که در آن از منظر [[حدیثی]] و [[تاریخی]] به [[زندگی]] آن حضرت {{ع}} پرداخته شده است<ref>ر. ک: ری شهری، محمد، دانشنامه امام حسین {{ع}}.</ref><ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش