پرش به محتوا

آستان قدس رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'احداث' به 'احداث'
جز (جایگزینی متن - 'برگزیده' به 'برگزیده')
جز (جایگزینی متن - 'احداث' به 'احداث')
خط ۷۵: خط ۷۵:
# مؤسسه آستانه [[مبارکه]] [[حسین بن موسی الکاظم]] {{ع}} و آرامگاه [[شهید]] مدرس کاشمر: این مؤسسه کار اداره مجموعه آرامگاه [[امام‌زاده]] [[حسین بن موسی]] {{ع}}، [[برادر]] امام رضا {{ع}} در [[شهر]] طبس و مجموعه آرامگاه شهید مدرس در کاشمر را بر عهده دارد. آستان [[قدس]] این دو مکان را به دو مجموعه زیارتی - فرهنگی [[عظیم]] در این دو شهر تبدیل کرده و اکنون، [[فعالیت‌های فرهنگی]] متنوعی در فرهنگ‌سراها، کتابخانه‌ها و فضاهای مختلف این دو مرکز در جریان است. اکنون مجموعه طبس دارای بیش از ۰۰۰، ۶۵ متر مربع فضای سبز و کتابخانه آن دارای بیش از چهل هزار کتاب است. این مجموعه همچنین ۱۵۰ غرفه، دوازده سوئیت [[پذیرایی]] و دارالشفا برای استفاده زائران دارد. مجموعه کاشمر کتابخانه‌ای با بیش از ۰۰۰،۴۵ جلد کتاب و مجتمع فرهنگی - رفاهی و موزه آثار و اسناد شهید مدرس را داراست. از دیگر اقدامات [[شایسته]] این مؤسسه تأسیس کتابخانه عمومی در شهر قائن و روستای محمدآباد طبس، نگهداری هفده مجتمع فرهنگی رفاهی و نمازخانه بین راهی امام رضا {{ع}}، متعلق به آستان قدس، در [[خراسان]] و استان‌های همجوار است.
# مؤسسه آستانه [[مبارکه]] [[حسین بن موسی الکاظم]] {{ع}} و آرامگاه [[شهید]] مدرس کاشمر: این مؤسسه کار اداره مجموعه آرامگاه [[امام‌زاده]] [[حسین بن موسی]] {{ع}}، [[برادر]] امام رضا {{ع}} در [[شهر]] طبس و مجموعه آرامگاه شهید مدرس در کاشمر را بر عهده دارد. آستان [[قدس]] این دو مکان را به دو مجموعه زیارتی - فرهنگی [[عظیم]] در این دو شهر تبدیل کرده و اکنون، [[فعالیت‌های فرهنگی]] متنوعی در فرهنگ‌سراها، کتابخانه‌ها و فضاهای مختلف این دو مرکز در جریان است. اکنون مجموعه طبس دارای بیش از ۰۰۰، ۶۵ متر مربع فضای سبز و کتابخانه آن دارای بیش از چهل هزار کتاب است. این مجموعه همچنین ۱۵۰ غرفه، دوازده سوئیت [[پذیرایی]] و دارالشفا برای استفاده زائران دارد. مجموعه کاشمر کتابخانه‌ای با بیش از ۰۰۰،۴۵ جلد کتاب و مجتمع فرهنگی - رفاهی و موزه آثار و اسناد شهید مدرس را داراست. از دیگر اقدامات [[شایسته]] این مؤسسه تأسیس کتابخانه عمومی در شهر قائن و روستای محمدآباد طبس، نگهداری هفده مجتمع فرهنگی رفاهی و نمازخانه بین راهی امام رضا {{ع}}، متعلق به آستان قدس، در [[خراسان]] و استان‌های همجوار است.
# مؤسسه آفرینش‌های [[هنری]]: این مرکز در سال ۱۳۶۹ش با [[هدف]] تبیین و اشاعه [[معارف اهل بیت]] {{عم}} و جلوه‌های هنری نفایس آستان قدس رضوی تأسیس شد. فعالیت این مؤسسه ابتدا محدود بود، ولی به تدریج گسترش یافت و اکنون ارتقای سطح [[علمی]] و هنرهای موجود در آستان [[قدس]]، پرورش استعدادهای [[هنری]] [[جوانان]] و [[آموزش]] رشته‌های مختلف هنری، تعامل با نهادها و ارگان‌های دولتی و خصوصی و [[مشارکت]] در تهیه و تولید برنامه‌های متنوع هنری در [[دستور]] کار قرار دارد. طراحی و [[ابداع]] انواع آثار هنری با مضامین [[دینی]]، برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های [[آموزشی]] در رشته‌های مختلف هنرهای [[اسلامی]] در “مکتب [[هنر]] رضوان”، برگزاری جلسات انجمن ادبی [[رضوی]]، قصه‌خوانی و نمایشگاه‌های هنری در “نگارخانه رضوان” و انجام پژوهش‌های تخصصی در زمینه هنر [[ایرانی]] – اسلامی در قالب گروه هنرپژوهی [[رضوان]]، از فعالیت‌های اصلی مؤسسه است. همچنین برگزاری کارگاه‌های هنری با حضور استادان برجسته [[کشور]]، چاپ کتاب‌های نفیس و آثار مکتوب کهن به صورت نسخه اصلی و انجام امور گرافیکی و چاپ سفارش‌های سازمان‌ها و مؤسسه‌های وابسته به آستان قدس، از کارهای مستمر مؤسسه در سال‌های اخیر بوده است. نیز راه‌اندازی مجتمع [[فرهنگی]] - هنری [[امام خمینی]] در منطقه [[خواجه ربیع]] و تبادکان، با [[تدارک]] حوزه وسیعی از فعالیت‌ها و برنامه‌ها، باعث ارتقای چشم‌گیر سطح فرهنگی و هنری این منطقه [[محروم]] [[شهر]] [[مشهد]] شده است.
# مؤسسه آفرینش‌های [[هنری]]: این مرکز در سال ۱۳۶۹ش با [[هدف]] تبیین و اشاعه [[معارف اهل بیت]] {{عم}} و جلوه‌های هنری نفایس آستان قدس رضوی تأسیس شد. فعالیت این مؤسسه ابتدا محدود بود، ولی به تدریج گسترش یافت و اکنون ارتقای سطح [[علمی]] و هنرهای موجود در آستان [[قدس]]، پرورش استعدادهای [[هنری]] [[جوانان]] و [[آموزش]] رشته‌های مختلف هنری، تعامل با نهادها و ارگان‌های دولتی و خصوصی و [[مشارکت]] در تهیه و تولید برنامه‌های متنوع هنری در [[دستور]] کار قرار دارد. طراحی و [[ابداع]] انواع آثار هنری با مضامین [[دینی]]، برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های [[آموزشی]] در رشته‌های مختلف هنرهای [[اسلامی]] در “مکتب [[هنر]] رضوان”، برگزاری جلسات انجمن ادبی [[رضوی]]، قصه‌خوانی و نمایشگاه‌های هنری در “نگارخانه رضوان” و انجام پژوهش‌های تخصصی در زمینه هنر [[ایرانی]] – اسلامی در قالب گروه هنرپژوهی [[رضوان]]، از فعالیت‌های اصلی مؤسسه است. همچنین برگزاری کارگاه‌های هنری با حضور استادان برجسته [[کشور]]، چاپ کتاب‌های نفیس و آثار مکتوب کهن به صورت نسخه اصلی و انجام امور گرافیکی و چاپ سفارش‌های سازمان‌ها و مؤسسه‌های وابسته به آستان قدس، از کارهای مستمر مؤسسه در سال‌های اخیر بوده است. نیز راه‌اندازی مجتمع [[فرهنگی]] - هنری [[امام خمینی]] در منطقه [[خواجه ربیع]] و تبادکان، با [[تدارک]] حوزه وسیعی از فعالیت‌ها و برنامه‌ها، باعث ارتقای چشم‌گیر سطح فرهنگی و هنری این منطقه [[محروم]] [[شهر]] [[مشهد]] شده است.
# مؤسسه [[تربیت بدنی]]: در سال ۱۳۷۳ش آستان قدس این مؤسسه را با [[هدف]] [[احداث]] اماکن ورزشی، برگزاری مسابقات و جشنواره‌های فرهنگی - ورزشی و انتشار کتب و مجلات مرتبط با موضوع کار تربیت‌بدنی راه‌اندازی کرد. این مؤسسه با احداث بزرگ‌ترین سالن باستانی کشور، دو سالن چند منظوره مجهز به خوابگاه و [[سلف]] سرویس و احداث و اداره سالن‌های متعدد تخصصی و مجتمع‌های آبی آقایان و [[بانوان]]، توانسته در امر [[ورزش]] و اوقات [[فراغت]] [[زائران]] و مجاوران [[حضرت رضا]] {{ع}} قدم‌های بزرگی بر دارد. این مؤسسه هم‌اکنون برنامه‌های پرشماری در رشته‌های مختلف ورزشی دارد.
# مؤسسه [[تربیت بدنی]]: در سال ۱۳۷۳ش آستان قدس این مؤسسه را با [[هدف]] احداث اماکن ورزشی، برگزاری مسابقات و جشنواره‌های فرهنگی - ورزشی و انتشار کتب و مجلات مرتبط با موضوع کار تربیت‌بدنی راه‌اندازی کرد. این مؤسسه با احداث بزرگ‌ترین سالن باستانی کشور، دو سالن چند منظوره مجهز به خوابگاه و [[سلف]] سرویس و احداث و اداره سالن‌های متعدد تخصصی و مجتمع‌های آبی آقایان و [[بانوان]]، توانسته در امر [[ورزش]] و اوقات [[فراغت]] [[زائران]] و مجاوران [[حضرت رضا]] {{ع}} قدم‌های بزرگی بر دارد. این مؤسسه هم‌اکنون برنامه‌های پرشماری در رشته‌های مختلف ورزشی دارد.
# مؤسسه چاپ و انتشارات: این مؤسسه با هدف گسترش [[فرهنگ]] اصیل اسلامی، [[علوم قرآنی]] و [[دانش بشری]] در سال ۱۳۶۲ش آغاز به کار کرد. در آن [[زمان]]، شهر مشهد هنوز فاقد [[صنعت]] چاپ و نشر به مفهوم [[علمی]] و اصولی آن بود و این [[اقدام]] تأثیر بسیاری در [[رشد]] [[فرهنگی]] [[شهر]] داشت. حرکت درست و [[منظم]] مؤسسه در بخش‌های گوناگون تحقیق، تألیف، [[آماده‌سازی]]، چاپ و انتشار آثار متنوع در موضوعات [[معارف اسلامی]]، [[علوم انسانی]] و [[اجتماعی]] و دیگر [[دانش‌ها]] سبب شد پس از پانزده سال فعالیت، شاخه چاپ مؤسسه به [[ضرورت]]، صورت سازمانی مستقل به خود بگیرد و فرایند تألیف و آماده‌سازی به شرکت به نشر واگذار گردد. [[نصب]] دستگاه‌های مدرن چاپ و صحافی و تجهیزات مربوط به چاپ صنعتی در سال ۱۳۷۶ش، اقدام مهم دیگر در [[پیشرفت]] این مؤسسه بود. گام نهادن در میدان‌های جدید [[صنعت]] چاپ و برخورداری از فناوری‌ها و تجهیزات، همراه با [[آموزش]] و [[برنامه‌ریزی]] متناسب با آن، عرصه‌های تازه‌ای در جهت توسعه توان تولیدی مؤسسه پیش روی [[مدیریت]] نهاد و مطالعه درباره [[تحول]] بنیادی فعالیت‌های چاپی مؤسسه آغاز شد. نتایج این مطالعات به [[گشایش]] مرکز بین‌المللی چاپ و نشر [[قرآن کریم]] در سال ۱۳۸۸ شمنجر گشت.
# مؤسسه چاپ و انتشارات: این مؤسسه با هدف گسترش [[فرهنگ]] اصیل اسلامی، [[علوم قرآنی]] و [[دانش بشری]] در سال ۱۳۶۲ش آغاز به کار کرد. در آن [[زمان]]، شهر مشهد هنوز فاقد [[صنعت]] چاپ و نشر به مفهوم [[علمی]] و اصولی آن بود و این [[اقدام]] تأثیر بسیاری در [[رشد]] [[فرهنگی]] [[شهر]] داشت. حرکت درست و [[منظم]] مؤسسه در بخش‌های گوناگون تحقیق، تألیف، [[آماده‌سازی]]، چاپ و انتشار آثار متنوع در موضوعات [[معارف اسلامی]]، [[علوم انسانی]] و [[اجتماعی]] و دیگر [[دانش‌ها]] سبب شد پس از پانزده سال فعالیت، شاخه چاپ مؤسسه به [[ضرورت]]، صورت سازمانی مستقل به خود بگیرد و فرایند تألیف و آماده‌سازی به شرکت به نشر واگذار گردد. [[نصب]] دستگاه‌های مدرن چاپ و صحافی و تجهیزات مربوط به چاپ صنعتی در سال ۱۳۷۶ش، اقدام مهم دیگر در [[پیشرفت]] این مؤسسه بود. گام نهادن در میدان‌های جدید [[صنعت]] چاپ و برخورداری از فناوری‌ها و تجهیزات، همراه با [[آموزش]] و [[برنامه‌ریزی]] متناسب با آن، عرصه‌های تازه‌ای در جهت توسعه توان تولیدی مؤسسه پیش روی [[مدیریت]] نهاد و مطالعه درباره [[تحول]] بنیادی فعالیت‌های چاپی مؤسسه آغاز شد. نتایج این مطالعات به [[گشایش]] مرکز بین‌المللی چاپ و نشر [[قرآن کریم]] در سال ۱۳۸۸ شمنجر گشت.
# مؤسسه خدمات مشاوره‌ای، [[جوانان]] و پژوهش‌های اجتماعی: این مؤسسه که در سال ۱۳۷۶ش تأسیس شده، پنج دسته از قشرهای [[جامعه]] را مخاطب خود قرار داده است. این پنج گروه عبارت‌اند از: جوانان، [[مربیان]] فرهنگی، [[والدین]]، [[مشاوران]] و مدیران فرهنگی تشکلی. بیشترین فعالیت مؤسسه در حوزه [[جوان]] و [[خانواده]] و در شش قالب خدمات مشاوره‌ای، آموزش فرهنگی، باشگاه جوانان مهر، پژوهش‌های اجتماعی مرتبط با خانواده و جوانان انجام می‌گیرد و از یافته‌های آن در طراحی برنامه‌ها استفاده می‌شود. علاوه بر [[ارتباط]] حضوری، پنج سطح ارتباط غیرحضوری با مخاطبان تعریف شده که عبارت است از: ماهنامه تحلیلی [[آموزشی]] “جوان”، پورتال‌های الکترونیکی آموزش خانواده در پایگاه اینترنتی مؤسسه، تولید برنامه مشترک با صدا و [[سیما]]، کتاب، [[لوح]] فشرده و نرم‌افزارهای آموزشی.
# مؤسسه خدمات مشاوره‌ای، [[جوانان]] و پژوهش‌های اجتماعی: این مؤسسه که در سال ۱۳۷۶ش تأسیس شده، پنج دسته از قشرهای [[جامعه]] را مخاطب خود قرار داده است. این پنج گروه عبارت‌اند از: جوانان، [[مربیان]] فرهنگی، [[والدین]]، [[مشاوران]] و مدیران فرهنگی تشکلی. بیشترین فعالیت مؤسسه در حوزه [[جوان]] و [[خانواده]] و در شش قالب خدمات مشاوره‌ای، آموزش فرهنگی، باشگاه جوانان مهر، پژوهش‌های اجتماعی مرتبط با خانواده و جوانان انجام می‌گیرد و از یافته‌های آن در طراحی برنامه‌ها استفاده می‌شود. علاوه بر [[ارتباط]] حضوری، پنج سطح ارتباط غیرحضوری با مخاطبان تعریف شده که عبارت است از: ماهنامه تحلیلی [[آموزشی]] “جوان”، پورتال‌های الکترونیکی آموزش خانواده در پایگاه اینترنتی مؤسسه، تولید برنامه مشترک با صدا و [[سیما]]، کتاب، [[لوح]] فشرده و نرم‌افزارهای آموزشی.
# مؤسسه فرهنگی [[قدس]]: این مؤسسه در سال ۱۳۶۶ش با [[هدف]] انجام [[فعالیت‌های فرهنگی]] و انتشار نشریات ادواری تأسیس گردیده است. مهم‌ترین محصول این مؤسسه روزنامه قدس است که ابتدا در گستره محلی و از سال ۱۳۷۵ش در گستره سراسری منتشر می‌شود. تأسیس اولین روزنامه گویای [[ایران]]، ماهنامه [[زائر]]، [[قدس]] ورزشی، قدس ویژه [[خراسان]]، تأسیس پایگاه خبری تحلیلی قدس آنلاین، دوهفته‌نامه قدس [[عربی]] و راه‌اندازی سایت، وبلاگ و سامانه خبری [[پیام]] کوتاه، از دیگر محصولات رسانه‌ای این مؤسسه به شمار می‌رود. همچنین چاپخانه اختصاصی این روزنامه اکنون در قالب مجتمع چاپ و نشر قدس، از پیشرفته‌ترین دستگاه‌ها برخوردار است که چاپ تمام رنگی و حرفه‌ای روزنامه و سایر محصولات چاپی را در خود این مؤسسه امکان‌پذیر می‌سازد و در کنار انتشار روزنامه، امکان جذب و پذیرش سفارش‌های چاپی، پوستر، مجله، بروشور، کتاب و سایر محصولات [[فرهنگی]] را فراهم می‌سازد. با مجهز شدن چاپخانه و تکمیل فرایند چاپ در سال ۱۳۸۶ش، مجوز انتشارات از [[وزارت]] [[ارشاد]] اخذ گردید که در همین عرصه تاکنون حدود ۴۵۰ عنوان کتاب در این انتشارات تولید شده است.
# مؤسسه فرهنگی [[قدس]]: این مؤسسه در سال ۱۳۶۶ش با [[هدف]] انجام [[فعالیت‌های فرهنگی]] و انتشار نشریات ادواری تأسیس گردیده است. مهم‌ترین محصول این مؤسسه روزنامه قدس است که ابتدا در گستره محلی و از سال ۱۳۷۵ش در گستره سراسری منتشر می‌شود. تأسیس اولین روزنامه گویای [[ایران]]، ماهنامه [[زائر]]، [[قدس]] ورزشی، قدس ویژه [[خراسان]]، تأسیس پایگاه خبری تحلیلی قدس آنلاین، دوهفته‌نامه قدس [[عربی]] و راه‌اندازی سایت، وبلاگ و سامانه خبری [[پیام]] کوتاه، از دیگر محصولات رسانه‌ای این مؤسسه به شمار می‌رود. همچنین چاپخانه اختصاصی این روزنامه اکنون در قالب مجتمع چاپ و نشر قدس، از پیشرفته‌ترین دستگاه‌ها برخوردار است که چاپ تمام رنگی و حرفه‌ای روزنامه و سایر محصولات چاپی را در خود این مؤسسه امکان‌پذیر می‌سازد و در کنار انتشار روزنامه، امکان جذب و پذیرش سفارش‌های چاپی، پوستر، مجله، بروشور، کتاب و سایر محصولات [[فرهنگی]] را فراهم می‌سازد. با مجهز شدن چاپخانه و تکمیل فرایند چاپ در سال ۱۳۸۶ش، مجوز انتشارات از [[وزارت]] [[ارشاد]] اخذ گردید که در همین عرصه تاکنون حدود ۴۵۰ عنوان کتاب در این انتشارات تولید شده است.
# مؤسسه کتابخانه و موزه ملی [[ملک]]: کتابخانه و موزه ملی ملک به وسیله زنده‌یاد حاج [[حسین]] آقاملک، [[وقف]] آستان قدس [[رضوی]] شده و یکی از مؤسسات فرهنگی آستان قدس رضوی است. این کتابخانه ابتدا در [[خانه]] شخصی ایشان دایر گشت، اما حاج حسین آقا از آغاز کار، گسترش آن را از نظر دور نداشت و بنای ساختمانی بزرگ‌تر را [[پیش‌بینی]] کرد. بنابراین، در سال ۱۳۲۳ش قطعه [[زمین]] بزرگی را در باغ ملی [[تهران]] (محل کنونی مؤسسه) برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه وقف کرد. [[احداث]] ساختمان جدید در [[زمان]] [[حیات]] حاج حسین ملک ممکن نشد. سرانجام، آستان قدس رضوی طراحی و بنای ساختمان جدید را در سال ۱۳۶۱ش آغاز کرد و در ۱۳۷۵ش به پایان برد. کتابخانه ملی ملک با داشتن نوزده هزار عنوان کتاب و رساله خطی، یکی از شش گنجینه بزرگ [[نسخ]] خطی ایران است. موزه ملی ملک نیز شامل مجموعه‌های بسیار نفیسی از نقاشی، سکه، تمبر، خوشنویسی، آثار لاکی و هنرهای تزئینی است. همچنین این مؤسسه بخش‌های دیگری مانند اداره اطلاعات [[فرهنگی]] و بخش [[پژوهش]] و [[آموزش]] دارد.<ref>منابع: أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم، محمد بن احمد مقدسی (قرن ۴ق)، ترجمه: علینقی منزوی، تهران، شرکت مؤلفان و مترجمان، ۱۳۶۱ش؛ آستان قدس رضوی دیروز و امروز، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۵۶ش؛ بیست وقف نامه از خراسان، رضا انزابی نژاد (۱۳۹۱ش)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۸۶ش؛ تاریخ آستان قدس رضوی رضوی، عزیز الله بن محمد عطاردی قوچانی (معاصر)، تهران، عطارد، ۱۳۷۱ ش؛ تاریخ کتابخانه آستان قدس رضوی بر پایه اسناد - از صفویه تا قاجار، الهه محبوب فریمانی (معاصر)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۹۰ش؛ تاریخچه تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه”، ابوالفضل حسن آبادی (معاصر)، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، تهران، خانه کتاب ایران، شماره ۷۰، ۷۱، مرداد و شهریور ۱۳۸۲ش؛ تذکره خوشنویسان معاصر، علی راهجیری (معاصر)، تهران، امیر کبیر، ۱۳۴۶ش؛ “تشکیلات آستان قدس رضوی پس از انقلاب مشروطیت”، دفتر اسناد، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس، اول، ۱۳۸۱ ش؛ “جایگاه متولیان در اداره موقوفات آستان قدس رضوی، ابوالفضل حسن آبادی معاصر)، ویژه نامه وقف، مشهد، دبیر خانه شورای عالی فرهنگی آستان قدس، ۱۳۹۰ش؛ حدود العالم من المشرق إلی المغرب، مؤلف: ناشناس، تعلیق: ولادیمیر مینورسکی، ترجمه و حاشیه: مریم میر احمدی - غلامرضا ورهرام، تهران، دانشگاه الزهرا علی، ۱۳۷۲ش؛ حقایق شیرین گزارش عملکرد ۲۵ ساله آستان قدس رضوی - مؤسسات فرهنگی)، معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۵ش؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۴ش؛ دارالشفای آستان قدس رضوی در دوره صفوی، حمیده شهیدی (معاصر)، دفتر اسناد، ج۴، به کوشش: [[زهرا]] طلایی، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ۱۳۸۷ش؛ “دستور الملوک”، محمد رفیع انصاری (قرن ۱۲ق)، دفتر تاریخ - جلد اول مجموعه اسناد و منابع تاریخی، به کوشش: ایرج افشار، تهران، بنیاد موقوفات محمود افشار، ۱۳۸۰ش؛ راهنما یا تاریخ و توصیف دربار ولایتمدار رضوی، علی: مؤتمن (۱۳۵۵ش)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۵۶ش؛ راهنمای موزه آستان قدس، حبیب الله صمدی، مشهد، آستان قدس رضوی، بی تا، سالنامه ۱۳۹۰، مؤسسه سازمان اقتصادی رضوی، مشهد، سازمان اقتصادی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۰ش؛ صورة الأرض، محمد بن حوقل نصیبی (قرن ۴ق)، ترجمه: جعفر شعار، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۴۵ش؛ سندهای آرشیو مدیریت اسناد و مطبوعات، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی؛ “سیر تحول معماری و توسعه آستان قدس رضوی، ابراهیم شکورزاده (۱۳۸۱ش) و دیگران، فصنامه وقف میراث جاویدان، سال هفدهم، شماره ۶۵، بهار ۱۳۸۸ش؛ سیمای انقلاب در آستان قدس، اداره امور فرهنگی و روابط عمومی آستان قدس رضوی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۲ش؛ شمس الشموس یا أنیس النفوس، محمد احتشام کاویانیان (معاصر)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۵۴ش؛ عیون أخبار الرضا علی، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱)، ترجمه: حمیدرضا مستفید - علی اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، اول، ۱۳۷۳ش؛ “کتابخانه آستان قدس رضوی از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی”، الهه محبوب - [[زهرا]] فاطمی مقدم معاصر)، پژوهشنامه - کتابخانه و کتابداری، شماره اول، ۱۳۹۱ش؛ کتابنامه آستان قدس رضوی، رمضان علی ایزانلو - حسین تیموری - مهین زمانی (معاصر)، مشهد، دبیر خانه شورای عالی فرهنگی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۱ش؛ گذر عمر خاطرات سیاسی باقر پیرنیا، باقر پیرنیا (۱۳۶۷ش)، تهران، کویر، ۱۳۸۲ش؛ گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد، سید علی بن جواد حسینی خامنه ای (معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، ۱۳۶۵ ش؛ گنج هزار ساله کتابخانه مرکزی آستان قدس قبل و بعد انقلاب، رمضان علی شاکری (معاصر)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۷ ش؛ گنجینه نفایس رضوی - ویژه نامه هفته نامه اطلاع رسانی حرم، اداره کل روابط عمومی آستان قدس، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۶ش؛ “متولیان آستان قدس رضوی از دوره صفویه تا افشاریه”، ابو الفضل حسن آبادی (معاصر)، دفتر اسناد به کوشش: زهرا طلایی، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ۱۳۸۵ش؛ مطلع الشمس، محمد حسن خان صنیع الدولة (۱۳۱۳ق)، تهران، فرهنگسرای ۱۳۶۳ش؛ معرفی نایب التولیه‌های آستان قدس از دوره صفویه تا قاجاریه، علی سوزنچی کاشانی (معاصر)، دفتر اسناد، به کوشش: [[زهرا]] طلایی، مشهد، سازمان کتابخانه‌های موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس، ۱۳۸۵ش؛ مکتب خانه‌ها و مدارس قدیم آستان قدس، فاطمه جهان پور (معاصر)، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس، ۱۳۸۵ش؛ مهمان نامه بخارا - تاریخ پادشاهی محمد شیبانی، فضل الله بن روزبهان خنجی (۹۲۸ق)، به کوشش: منوچهر ستوده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۴ش؛ نامه آستان قدس (مجله)، فخرالدین حجازی (۱۳۸۶ش)، نامه آستان قدس، سال اول، شماره دوم، ۱۳۳۹ ش؛ “نفائس مخطوطات کتابخانه مدرسه نواب”، محمد کاظم مدیر شانه چی (۱۳۸۱ش)، نامه آستان قدس، شماره ۲۵، ۱۳۴۶ش؛ “نگاهی کوتاه به تاریخچه تشکیلات اداری اماکن متبرکه”، ابو الفضل حسن آبادی (معاصر)، مشکوة، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، شماره ۹۰، بهار ۱۳۸۵ش؛ “نهاد وقف و مسأله تجدد در ایران - کشت و صنعت آستان قدس مشهد”، برنارد هورکاد (معاصر)، ایران و اقتباس‌های فرهنگی شرق از مغرب زمین مجموعه مقالاتی زیر نظر:یان ریشار، ترجمه: ابوالحسن سروقد مقدم، مشهد، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، ۱۳۶۹ش؛ “وقف نامه یعنی نقشه راه”، عبدالرضا بن عبد الله اصغری (معاصر)، حرم (مجله روابط عمومی آستان قدس رضوی)، شماره ۷۵، ۱۳۹۰ش.</ref><ref>[[بهزاد نعمتی|نعمتی، بهزاد]]، [[آستان قدس رضوی - نعمتی (مقاله)|مقاله «آستان قدس رضوی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۸۳-۹۵.</ref>
# مؤسسه کتابخانه و موزه ملی [[ملک]]: کتابخانه و موزه ملی ملک به وسیله زنده‌یاد حاج [[حسین]] آقاملک، [[وقف]] آستان قدس [[رضوی]] شده و یکی از مؤسسات فرهنگی آستان قدس رضوی است. این کتابخانه ابتدا در [[خانه]] شخصی ایشان دایر گشت، اما حاج حسین آقا از آغاز کار، گسترش آن را از نظر دور نداشت و بنای ساختمانی بزرگ‌تر را [[پیش‌بینی]] کرد. بنابراین، در سال ۱۳۲۳ش قطعه [[زمین]] بزرگی را در باغ ملی [[تهران]] (محل کنونی مؤسسه) برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه وقف کرد. احداث ساختمان جدید در [[زمان]] [[حیات]] حاج حسین ملک ممکن نشد. سرانجام، آستان قدس رضوی طراحی و بنای ساختمان جدید را در سال ۱۳۶۱ش آغاز کرد و در ۱۳۷۵ش به پایان برد. کتابخانه ملی ملک با داشتن نوزده هزار عنوان کتاب و رساله خطی، یکی از شش گنجینه بزرگ [[نسخ]] خطی ایران است. موزه ملی ملک نیز شامل مجموعه‌های بسیار نفیسی از نقاشی، سکه، تمبر، خوشنویسی، آثار لاکی و هنرهای تزئینی است. همچنین این مؤسسه بخش‌های دیگری مانند اداره اطلاعات [[فرهنگی]] و بخش [[پژوهش]] و [[آموزش]] دارد.<ref>منابع: أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم، محمد بن احمد مقدسی (قرن ۴ق)، ترجمه: علینقی منزوی، تهران، شرکت مؤلفان و مترجمان، ۱۳۶۱ش؛ آستان قدس رضوی دیروز و امروز، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۵۶ش؛ بیست وقف نامه از خراسان، رضا انزابی نژاد (۱۳۹۱ش)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۸۶ش؛ تاریخ آستان قدس رضوی رضوی، عزیز الله بن محمد عطاردی قوچانی (معاصر)، تهران، عطارد، ۱۳۷۱ ش؛ تاریخ کتابخانه آستان قدس رضوی بر پایه اسناد - از صفویه تا قاجار، الهه محبوب فریمانی (معاصر)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۹۰ش؛ تاریخچه تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه”، ابوالفضل حسن آبادی (معاصر)، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، تهران، خانه کتاب ایران، شماره ۷۰، ۷۱، مرداد و شهریور ۱۳۸۲ش؛ تذکره خوشنویسان معاصر، علی راهجیری (معاصر)، تهران، امیر کبیر، ۱۳۴۶ش؛ “تشکیلات آستان قدس رضوی پس از انقلاب مشروطیت”، دفتر اسناد، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس، اول، ۱۳۸۱ ش؛ “جایگاه متولیان در اداره موقوفات آستان قدس رضوی، ابوالفضل حسن آبادی معاصر)، ویژه نامه وقف، مشهد، دبیر خانه شورای عالی فرهنگی آستان قدس، ۱۳۹۰ش؛ حدود العالم من المشرق إلی المغرب، مؤلف: ناشناس، تعلیق: ولادیمیر مینورسکی، ترجمه و حاشیه: مریم میر احمدی - غلامرضا ورهرام، تهران، دانشگاه الزهرا علی، ۱۳۷۲ش؛ حقایق شیرین گزارش عملکرد ۲۵ ساله آستان قدس رضوی - مؤسسات فرهنگی)، معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۵ش؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۴ش؛ دارالشفای آستان قدس رضوی در دوره صفوی، حمیده شهیدی (معاصر)، دفتر اسناد، ج۴، به کوشش: [[زهرا]] طلایی، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ۱۳۸۷ش؛ “دستور الملوک”، محمد رفیع انصاری (قرن ۱۲ق)، دفتر تاریخ - جلد اول مجموعه اسناد و منابع تاریخی، به کوشش: ایرج افشار، تهران، بنیاد موقوفات محمود افشار، ۱۳۸۰ش؛ راهنما یا تاریخ و توصیف دربار ولایتمدار رضوی، علی: مؤتمن (۱۳۵۵ش)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۵۶ش؛ راهنمای موزه آستان قدس، حبیب الله صمدی، مشهد، آستان قدس رضوی، بی تا، سالنامه ۱۳۹۰، مؤسسه سازمان اقتصادی رضوی، مشهد، سازمان اقتصادی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۰ش؛ صورة الأرض، محمد بن حوقل نصیبی (قرن ۴ق)، ترجمه: جعفر شعار، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۴۵ش؛ سندهای آرشیو مدیریت اسناد و مطبوعات، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی؛ “سیر تحول معماری و توسعه آستان قدس رضوی، ابراهیم شکورزاده (۱۳۸۱ش) و دیگران، فصنامه وقف میراث جاویدان، سال هفدهم، شماره ۶۵، بهار ۱۳۸۸ش؛ سیمای انقلاب در آستان قدس، اداره امور فرهنگی و روابط عمومی آستان قدس رضوی، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۲ش؛ شمس الشموس یا أنیس النفوس، محمد احتشام کاویانیان (معاصر)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۵۴ش؛ عیون أخبار الرضا علی، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱)، ترجمه: حمیدرضا مستفید - علی اکبر غفاری، تهران، نشر صدوق، اول، ۱۳۷۳ش؛ “کتابخانه آستان قدس رضوی از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی”، الهه محبوب - [[زهرا]] فاطمی مقدم معاصر)، پژوهشنامه - کتابخانه و کتابداری، شماره اول، ۱۳۹۱ش؛ کتابنامه آستان قدس رضوی، رمضان علی ایزانلو - حسین تیموری - مهین زمانی (معاصر)، مشهد، دبیر خانه شورای عالی فرهنگی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۱ش؛ گذر عمر خاطرات سیاسی باقر پیرنیا، باقر پیرنیا (۱۳۶۷ش)، تهران، کویر، ۱۳۸۲ش؛ گزارشی از سابقه تاریخی و اوضاع کنونی حوزه علمیه مشهد، سید علی بن جواد حسینی خامنه ای (معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضا، ۱۳۶۵ ش؛ گنج هزار ساله کتابخانه مرکزی آستان قدس قبل و بعد انقلاب، رمضان علی شاکری (معاصر)، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۶۷ ش؛ گنجینه نفایس رضوی - ویژه نامه هفته نامه اطلاع رسانی حرم، اداره کل روابط عمومی آستان قدس، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۸۶ش؛ “متولیان آستان قدس رضوی از دوره صفویه تا افشاریه”، ابو الفضل حسن آبادی (معاصر)، دفتر اسناد به کوشش: زهرا طلایی، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ۱۳۸۵ش؛ مطلع الشمس، محمد حسن خان صنیع الدولة (۱۳۱۳ق)، تهران، فرهنگسرای ۱۳۶۳ش؛ معرفی نایب التولیه‌های آستان قدس از دوره صفویه تا قاجاریه، علی سوزنچی کاشانی (معاصر)، دفتر اسناد، به کوشش: [[زهرا]] طلایی، مشهد، سازمان کتابخانه‌های موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس، ۱۳۸۵ش؛ مکتب خانه‌ها و مدارس قدیم آستان قدس، فاطمه جهان پور (معاصر)، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس، ۱۳۸۵ش؛ مهمان نامه بخارا - تاریخ پادشاهی محمد شیبانی، فضل الله بن روزبهان خنجی (۹۲۸ق)، به کوشش: منوچهر ستوده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۴ش؛ نامه آستان قدس (مجله)، فخرالدین حجازی (۱۳۸۶ش)، نامه آستان قدس، سال اول، شماره دوم، ۱۳۳۹ ش؛ “نفائس مخطوطات کتابخانه مدرسه نواب”، محمد کاظم مدیر شانه چی (۱۳۸۱ش)، نامه آستان قدس، شماره ۲۵، ۱۳۴۶ش؛ “نگاهی کوتاه به تاریخچه تشکیلات اداری اماکن متبرکه”، ابو الفضل حسن آبادی (معاصر)، مشکوة، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، شماره ۹۰، بهار ۱۳۸۵ش؛ “نهاد وقف و مسأله تجدد در ایران - کشت و صنعت آستان قدس مشهد”، برنارد هورکاد (معاصر)، ایران و اقتباس‌های فرهنگی شرق از مغرب زمین مجموعه مقالاتی زیر نظر:یان ریشار، ترجمه: ابوالحسن سروقد مقدم، مشهد، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، ۱۳۶۹ش؛ “وقف نامه یعنی نقشه راه”، عبدالرضا بن عبد الله اصغری (معاصر)، حرم (مجله روابط عمومی آستان قدس رضوی)، شماره ۷۵، ۱۳۹۰ش.</ref><ref>[[بهزاد نعمتی|نعمتی، بهزاد]]، [[آستان قدس رضوی - نعمتی (مقاله)|مقاله «آستان قدس رضوی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۸۳-۹۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش