پرش به محتوا

ابوطالب در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر'
جز (جایگزینی متن - 'برگزیده' به 'برگزیده')
جز (جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر')
خط ۴۹۹: خط ۴۹۹:
۱. [[آیه]] ۲۶ [[سوره انعام]]: {{متن قرآن|وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ}}<ref>«و آنان (دیگران را) از آن (قرآن) باز می‌دارند و (خود) از آن دور می‌شوند» سوره انعام، آیه ۲۶.</ref>.
۱. [[آیه]] ۲۶ [[سوره انعام]]: {{متن قرآن|وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ}}<ref>«و آنان (دیگران را) از آن (قرآن) باز می‌دارند و (خود) از آن دور می‌شوند» سوره انعام، آیه ۲۶.</ref>.


گفته شده این آیه درباره ابوطالب نازل شده<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۹.</ref>؛ زیرا او [[مردم]] را از آزار رساندن به [[پیامبر]] باز می‌داشت و خود نیز از [[ایمان آوردن]] به پیامبر دوری می‌کرد. این روایت اشکالاتی دارد، از جمله اینکه [[روایات]] بیشتر و صحیح‌تر، [[نزول]] این آیه را درباره [[مشرکان قریش]] دانسته‌اند؛ زیرا آنان مردم را از [[پیروی]] و [[ایمان به پیامبر]] باز می‌داشتند و خود نیز از آن فاصله می‌گرفتند. ضمن آنکه در [[تفسیر]] این آیه، احتمالاتی بیان شده است: برخی [[مفسران]] با استناد به [[سیاق]] این آیه و آیات قبل، [[مرجع]] [[ضمیر]] در دو کلمه {{متن قرآن|عَنْهُ}} را [[قرآن کریم]] دانسته‌اند. بر پایه این احتمال، [[نزول آیه]] نمی‌تواند در [[شأن]] ابوطالب باشد؛ زیرا او [[مردم]] را از [[آزار]] رساندن به [[پیامبر]] باز می‌داشت، نه از شنیدن [[قرآن]].
گفته شده این آیه درباره ابوطالب نازل شده<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۹.</ref>؛ زیرا او [[مردم]] را از آزار رساندن به [[پیامبر]] باز می‌داشت و خود نیز از [[ایمان آوردن]] به پیامبر دوری می‌کرد. این روایت اشکالاتی دارد، از جمله اینکه [[روایات]] بیشتر و صحیح‌تر، [[نزول]] این آیه را درباره [[مشرکان قریش]] دانسته‌اند؛ زیرا آنان مردم را از [[پیروی]] و [[ایمان به پیامبر]] باز می‌داشتند و خود نیز از آن فاصله می‌گرفتند. ضمن آنکه در [[تفسیر]] این آیه، احتمالاتی بیان شده است: برخی [[مفسران]] با استناد به [[سیاق]] این آیه و آیات قبل، [[مرجع]] ضمیر در دو کلمه {{متن قرآن|عَنْهُ}} را [[قرآن کریم]] دانسته‌اند. بر پایه این احتمال، [[نزول آیه]] نمی‌تواند در [[شأن]] ابوطالب باشد؛ زیرا او [[مردم]] را از [[آزار]] رساندن به [[پیامبر]] باز می‌داشت، نه از شنیدن [[قرآن]].


احتمال دوم اینکه هر دو [[ضمیر]] به پیامبر بازگردد. در این صورت، مراد [[آیه]] این است که آنان مردم را از [[ایمان]] و [[پیروی از پیامبر]] [[نهی]] می‌کردند و خود نیز از پیامبر فاصله می‌گرفتند، که بر اساس [[روایات]] صحیح، [[مشرکان]] چنین می‌کردند. بر اساس این احتمال که با [[سیاق آیه]] هم [[مخالف]] نیست، [[نزول آیه]] در [[شأن]] مشرکان است، نه [[ابوطالب]].
احتمال دوم اینکه هر دو ضمیر به پیامبر بازگردد. در این صورت، مراد [[آیه]] این است که آنان مردم را از [[ایمان]] و [[پیروی از پیامبر]] [[نهی]] می‌کردند و خود نیز از پیامبر فاصله می‌گرفتند، که بر اساس [[روایات]] صحیح، [[مشرکان]] چنین می‌کردند. بر اساس این احتمال که با [[سیاق آیه]] هم [[مخالف]] نیست، [[نزول آیه]] در [[شأن]] مشرکان است، نه [[ابوطالب]].


بر اساس احتمال سوم، [[مرجع]] دو ضمیر پیامبر است و معنای آیه این است که آنان مردم را از آزار رساندن به پیامبر، نهی و خود از ایمان آور تناع می‌کردند. بر پایه این احتمال، نزول آیه می‌تواند در شأن [[ابوطالب]] باشد، اما به دلیل [[مخالفت]] با سیاق آیه و نیز [[تعارض]] با روایات فراوان و صحیحی که دو احتمال اول را گزارش کرده، دو احتمال اول ترجیح دارد. اشکال اصلی در [[تفسیر]] سوم این است که [[سیاق]] این آیه با [[آیات]] قبل و بعد یکنواخت است و بر [[مذمت]] و [[توبیخ]] افراد مورد اشاره آیه دلالت دارد و این سیاق تفکیک بردار نیست، در حالی که این روایات مستلزم آن است که یک بخش از آیه {{متن قرآن|يَنْهَوْنَ عَنْهُ}} در [[مدح]] ابوطالب و بخش دیگر در مذمت وی باشد<ref>ر. ک: دشتی، ج۲، ص۲۲.</ref>.
بر اساس احتمال سوم، [[مرجع]] دو ضمیر پیامبر است و معنای آیه این است که آنان مردم را از آزار رساندن به پیامبر، نهی و خود از ایمان آور تناع می‌کردند. بر پایه این احتمال، نزول آیه می‌تواند در شأن [[ابوطالب]] باشد، اما به دلیل [[مخالفت]] با سیاق آیه و نیز [[تعارض]] با روایات فراوان و صحیحی که دو احتمال اول را گزارش کرده، دو احتمال اول ترجیح دارد. اشکال اصلی در [[تفسیر]] سوم این است که [[سیاق]] این آیه با [[آیات]] قبل و بعد یکنواخت است و بر [[مذمت]] و [[توبیخ]] افراد مورد اشاره آیه دلالت دارد و این سیاق تفکیک بردار نیست، در حالی که این روایات مستلزم آن است که یک بخش از آیه {{متن قرآن|يَنْهَوْنَ عَنْهُ}} در [[مدح]] ابوطالب و بخش دیگر در مذمت وی باشد<ref>ر. ک: دشتی، ج۲، ص۲۲.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش