پرش به محتوا

یزید بن زیاد کندی: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۹۰۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ اکتبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
'''یزید بن زیاد کندی''' از شهدای کربلاست. نام کاملش [[یزید بن زیاد بن مهاصر بن نعمان کندی]]<ref>انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۵، دارالفکر، ر. ک: الفتوح، ج۵، ص۱۹۹؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۵، دارمعارف مصر؛ تنقیح المقال، ج۳، ص۳۲۶؛ نام وی زیاد (امالی صدوق، ص۱۳۷؛ بحارالانوار، ج۴۴، ص۳۲۰؛ رمزالمصیبه، ج۲، ص۱۳۵؛ هم و غم فی شهر المحرم، ص۹۱) و زائده (بحارالانوار، ج۹۸، ص۳۴۱، چاپ بیروت) نیز آمده است و نام پدرش، زید بن مهاصر (تسمیه من قتل، ش۷۹) مهاصر (الفتوح، ج۵، ص۱۹۹؛ انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۵، دارالفکر؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۵، دارالمعارف مصر؛ امالی صدوق، ص۱۳۷؛ مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۱۱۲؛ رمز المصیبة، ج۲، ص۱۳۷؛ هم و غم فی شهر المحرم، ص۹۱ و...) مهاصر (امالی صدوق، ص۱۳۷؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۰ و ۷۲) مصاهر، (ناسخ التواریخ، ج۲، ص۳۰۹) مظاهر، (هیجان‎انگیزترین پدیده تاریخ به اراده نیرومند حسین بن علی {{ع}}، ص۲۸۷) شعثا (مجالس المؤمنین، ص۱۲۰) آورده‌اند. برخی آورده‌اند که وی از محدثان بوده است، (منتهی الآمال، ج۱، ص۳۶۸، کتابفروشی اسلامیه).</ref>، معروف به «[[ابو الشعثاء کندی]]»<ref>ابوالبیغاء، (الفتوح، ج۵، ص۱۳۶).</ref> از [[رجال]] نامی و از دلاوران و تیراندازان ماهر [[کوفه]] بود که همراه [[سپاه]] [[عمر سعد]] از [[کوفه]] خارج شد ولی به [[حسین بن علی]] {{ع}} پیوست. برخی هم گفته‌اند پیش از رسیدن [[سپاه]] [[حر بن یزید ریاحی]] به [[امام حسین]] {{ع}} وی به [[امام حسین]] {{ع}} پیوسته و همراه او شده بود. پیش روی [[امام حسین]]، [[صد]] تیر به سوی [[دشمن]] افکند که تنها پنج تیر بر [[زمین]] افتاد. با هر تیری که می‌انداخت، [[امام حسین]] {{ع}} [[دعا]] می‌کرد که خدایا تیراندازی‌اش را [[استوار]] گردان و پاداشش را [[بهشت]] قرار بده: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ سَدِّدْ رَمْيَتَهُ، وَ اجْعَلْ ثَوَابَهُ الْجَنَّةَ}}<ref>اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۰۳؛ کامل، ابن اثیر، ج۲، ص۵۶۹.</ref>. نام او را [[یزید بن ابی زیاد]] و [[یزید بن زیاد بن مهاجر]] هم [[نقل]] کرده‌اند<ref>تنقیح المقال، مامقانی، ج۳، ص۳۲۶.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۵۱۴.</ref>
«یزید» فرزند [[زیاد بن مهاجر کندی بهدلی]]<ref>بهدلی: تیره‌ای از قبیله بنی کنده است.</ref>، [[اهل کوفه]] و [[یمنی]] الاصل و معروف به کنیه‌اش، [[ابو الشعثاء کندی]] بود<ref> تنقیح المقال، ج۳، ص۳۲۶.</ref>. او مردی [[شجاع]] و بی‌پروا و مورد [[احترام]] اهل کوفه و از [[یاران]] [[اباعبدالله الحسین]] {{ع}} در [[واقعه کربلا]] بود.
 
در چگونگی پیوستن وی به [[کاروان حسینی]] میان مورّخان [[اختلاف]] است، برخی گفته‌اند: [[ابوالشعثاء]] همراه [[عمر بن سعد]] از [[کوفه]] به [[کربلا]] آمد و آن‌گاه که او پیشنهادهای [[امام حسین]] {{ع}} را رد کرد از لشکرش جدا شد و به [[سپاه امام]] {{ع}} پیوست و با آن حضرت بود تا در رکابش به [[شهادت]] رسید<ref>انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۵، دارالفکر؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۰۸، دارمعارف مصر؛ الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۷۳؛ اعیان الشیعه، ج۱، ص۶۰۳.</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص۶۷.</ref>
 
برخی دیگر آورده‌اند که قبل از برخورد [[حر بن یزید ریاحی]] با [[امام حسین]] {{ع}}، ابو الشعثاء کندی از [[کوفه]] خارج شد و در بین راه [[مکه]] به کوفه به [[امام]] {{ع}} ملحق شد<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۶۲۶؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۵۱۴.</ref>.
 
== نبردی دلاورانه و [[شهادت در راه خدا]] ==
ابوالشعثاء مردی [[شجاع]] و [[تیراندازی]] ماهر بود؛ لذا [[روز عاشورا]] پس از اجازه از امام {{ع}} بر مرکب خود سوار شد و با نیروهای [[دشمن]] به [[جنگ]] پرداخت، اما در ضمن درگیری، اسب او را پی کردند و او به ناچار پیاده جنگید و در برابر دیدگان [[امام]] {{ع}} بر سر زانو نشست و یک صد تیر به سوی دشمن پرتاب کرد امام {{ع}} در [[حق]] او [[دعا]] کرد و چنین گفت: «خدایا تیرهای او را به [[هدف]] بنشان و [[پاداش]] او را [[بهشت]] قرار ده!»<ref>{{متن حدیث|اَللَّهُمَّ سَدِّدْ رَمْيَتَهُ، وَ اِجْعَلْ ثَوَابَهُ اَلْجَنَّةَ}}</ref>
 
وی هر تیری که می‌‌انداخت می‌گفت: «من از [[قبیله]] بهدله هستم که در میان پیادگان و سواره [[نظام]] یکه سوارند»<ref>{{عربی|أَنَا اِبْنُ بَهْدَلَةَ، فُرْسَانِ الْعَرْجَلَةِ}}</ref>.<ref>روز عرجله، روز جنگی مربوط به قوم بهدله قبیله‌ای از قبائل کِنده از قوم او بوده. که در آن پیروز شده بوده‌اند و برایشان نام‌آور شده بود؛ لذا به آن افتخار و مباهات می‌کردند، و افتخار به چنین روزهایی از جنگ‌های جاهلی در اسلام قطعاً مکروه است - اگر حرام نباشد - مگر در حال جنگ که افتخار برای حماسه و خونگرمی استثناء شده است، به کتاب‌های جهاد مراجعه شود، و در همینجا همین که امام معصوم حسین {{ع}} حاضر و ناظر بوده و نهی ننموده متضمن تجویز آن خواهد بود.</ref>
 
موقعی که تیرهایش تمام شد از جا برخاست و گفت: تمام تیرهایم جز پنج تیر به هدف خورد<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۴۵؛ نفس المهموم، ص۲۷۴؛ مقتل مقرم، ص۲۴۳؛ ابصارالعین، ص۱۴۹ و نیز، ر. ک: بحار الأنوار، ج۴۵، ص۳۰.</ref>.
 
سپس ابو الشعثاء کندی با [[شمشیر]] به [[سپاه]] دشمن [[حمله]] کرد و هنگام [[یورش]] بر دشمن این [[رجز]] را می‌‌خواند:
{{شعر}}
{{ب|''أَنَا يَزِيدُ وَ أَبِي‏ مَهاصِرُ''|2=''اشجعُ من لیثٍ بغیلٍ خادِرُ''}}
{{ب|''يَا رَبِّ إِنِّي لِلْحُسَيْنِ نَاصِرٌ''|2=''وَ لِابْنِ سَعْدٍ تَارِكٌ وَ هَاجِرٌ''<ref>بغیل: درخت زیاد درهم شده (جنگل).</ref>}}
{{پایان شعر}}
:منم [[یزید]] و پدرم مهاصر و از شیر در جنگل) کمین کرده، پروردگارا! من [[حسین]] را یاورم و از [[ابن سعد]] دور و بیزارم.
 
ابوالشّعثاء پس از کشتن نُه<ref>امالی شیخ صدوق، ص۱۳۷.</ref> و به قولی هیجده یا نوزده تن و مجروح کردن شماری دیگر از [[سپاه]] [[دشمن]] به [[شهادت]] رسید<ref>ذخیرةالدارین، ص۲۴۰، در کتاب فرسان الهیجاء، ج۱، ص۳۰ به نقل از شرح قصیده ابوفراس آورده که چهل و چند نفر را به هلاکت رساند</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص۶۹.</ref>
 
در [[افتخار]] او همین بس که در [[زیارت ناحیه مقدسه]] بر او [[سلام]] و [[درود]] فرستاده است: {{متن حدیث|السَّلَامُ‏ عَلَى‏ يَزِيدَ بْنِ‏ زِيَادِ بْنِ‏ مُهَاجر الْكِنْدِيِّ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحار الأنوار، ج۴۵، ص۷۲.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۶۲۸-۶۲۹؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۵۶۳؛ [[محمد هادی یوسفی غروی|یوسفی غروی، محمد هادی]]، [[سوگ‌نامه کربلا (مقاله)|مقاله «سوگ‌نامه کربلا»]]، [[فرهنگ عاشورایی ج۴ (کتاب)|فرهنگ عاشورایی ج۴]] ص۸۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۵۱۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش