ایمان: تفاوت میان نسخه‌ها
←اصناف مؤمنین
(←منابع) |
|||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
== اصناف [[مؤمنین]] == | == اصناف [[مؤمنین]] == | ||
در [[حدیثی]] از [[امام صادق]] {{ع}} در مورد اقسام مؤمنین اینچنین آمده: «[[مؤمنان]] دو دسته‌اند، یکی مؤمنی که به [[عهد]] [[خدا]] عمل کرده و به شرط خدا [[وفا]] کرده است که [[خداوند]] [[کریم]] در موردش می‌فرماید: {{متن قرآن|مِّنَ المُؤمِنینَ رِجالُ صَدَقوا ما عَهَدُوا اللهَ عَلَیهِ فَمِنهِم مَن قَضَی نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظرُ وَما بَدَّلُوا تَبدیلا}}<ref> احزاب/۲۳</ref>، ایشان همان دسته هستند که نه هراس‌های [[دنیا]] و نه هراس‌های [[آخرت]] به آنها نمی‌رسد و [[شفاعت]] می‌کنند و خودشان نیازی به شفاعت دیگری ندارند و مؤمنان دیگر، چون زراعت تازه روئیده و لطیف هستند، گاهی کج می‌شوند و گاهی راست و اینها هستند که دچار [[هراس]] از آخرت می‌شوند و از مؤمنانی نیستند که مورد شفاعت قرار بگیرد و یا دیگری را شفاعت کند»<ref> محمد، کلینی، اصول کافی، ج۵، ص۷۱ ۱۶</ref> | در [[حدیثی]] از [[امام صادق]] {{ع}} در مورد اقسام مؤمنین اینچنین آمده: «[[مؤمنان]] دو دسته‌اند، یکی مؤمنی که به [[عهد]] [[خدا]] عمل کرده و به شرط خدا [[وفا]] کرده است که [[خداوند]] [[کریم]] در موردش می‌فرماید: {{متن قرآن|مِّنَ المُؤمِنینَ رِجالُ صَدَقوا ما عَهَدُوا اللهَ عَلَیهِ فَمِنهِم مَن قَضَی نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظرُ وَما بَدَّلُوا تَبدیلا}}<ref> احزاب/۲۳</ref>، ایشان همان دسته هستند که نه هراس‌های [[دنیا]] و نه هراس‌های [[آخرت]] به آنها نمی‌رسد و [[شفاعت]] می‌کنند و خودشان نیازی به شفاعت دیگری ندارند و مؤمنان دیگر، چون زراعت تازه روئیده و لطیف هستند، گاهی کج می‌شوند و گاهی راست و اینها هستند که دچار [[هراس]] از آخرت می‌شوند و از مؤمنانی نیستند که مورد شفاعت قرار بگیرد و یا دیگری را شفاعت کند»<ref> محمد، کلینی، اصول کافی، ج۵، ص۷۱ ۱۶</ref>. | ||
== اقسام ایمان و کفر == | |||
[[اندیشمندان اسلامی]] برای ایمان از حیثیت‌های مختلف، مانند منشأ تحقق آن یا چگونگی آن، تقسیماتی ذکر کرده‌اند که عبارت‌اند از: | |||
# ایمان زبانی و [[قلبی]]: و این خود بر سه گونه است: ایمان تقلیدی مانند ایمان بیشتر [[مردم]]؛ ایمان برهانی، مانند ایمان [[اهل علم]] و [[استدلال]] و ایمان شهودی که به عیان [[حقیقت]] را [[مشاهده]] می‌کنند<ref>سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومه، تصحیح و تعلیق حسن حسن‌زاده آملی، ج۵، ص۳۶۷.</ref>؛ | |||
#ایمان حقیقی و ظاهری<ref>ملاصدرا، شرح اصول الکافی، ج۴، ص۳۹۰.</ref>؛ | |||
#ایمان کسبی و وهبی (بخششی و [[فطری]])<ref>حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، ج۹، ص۴۱۳.</ref>. | |||
برای کفر نیز اقسامی ذکر شده است که عبارت‌اند از: | |||
#کفر انکاری: کفری که با قلب و زبان است. در این قسم، کفر به حدی می‌رسد که شخص خدا و [[رسول خدا]] را [[انکار]] می‌کند؛ | |||
#کفر جحود: کفر کسی است که در قلب [[باور]] و [[اذعان]] دارد و به زبان [[اقرار]] و اعتراف نمی‌کند ؛ | |||
#کفر [[عناد]]: در این قسم شخص با قلب می‌شناسد و به زبان هم اقرار می‌کند؛ ولی از روی عناد و [[حسد]] [[مسلمان]] نمی‌شود؛ | |||
#کفر نفاق: کفر کسی است که به زبان اقرار و اعتراف دارد؛ ولی در قلبش باوری وجود ندارد<ref>سبحانی، جعفر، الایمان والکفر فی الکتاب والسنة، ص۵۵ - ۵۷؛ ورد، ص۲۵ ـ ۲۶.</ref>. | |||
برخی نیز تقسیماتی برای ایمان ذکر کرده است: | |||
# [[حقیقی]] و صوری: ایمان صوری و ظاهری، همان [[اعتقاد]] به [[شریعت]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} است؛ اما [[ایمان حقیقی]] ملازم با نوعی [[خشوع]] است<ref>امام خمینی، آداب الصلاة، ص۱۵.</ref>؛ | |||
# مستقر و مستودع (موقت): اگر [[ایمان]] در [[قلب]] به گونه‌ای جایگزین شود که در [[امتحان‌های الهی]] زایل نشود، چنین [[ایمانی]]، [[ایمان مستقر]] است ؛ اما [[ایمان مستودع]] با اندک فشار و ترسی زایل می‌شود و انسان به [[فراموشی]] دچار می‌گردد<ref>امام خمینی، چهل حدیث، ص۴۹۶.</ref>؛ | |||
# برهانی و [[قلبی]]: ایمانی که بر اساس [[علوم عقلی]] و [[استدلال]] حاصل شده باشد، ایمانی برهانی است و در حد [[علم]] است<ref>امام خمینی، چهل حدیث، ص۱۶۰.</ref>؛ اما اگر با [[ریاضت]]، توجه و [[خلوت]]، [[حقایق]] ایمانی به قلب رسید، قلب [[نورانی]] و از [[تصرف]] [[شیطان]] خارج می‌شود<ref>آداب الصلاة، ص۲۲۶.</ref>. | |||
همچنین به برخی [[اقسام کفر]] نیز اشاره کرده است: | |||
#[[کفر]] [[شرعی]]: [[انکار خداوند]] با [[پیامبر]] اوست<ref>الطهاره، ج۳، ص۴۵۹؛ کشف اسرار، ص۲۰۰.</ref>؛ | |||
#کفر انکاری: به این معنا که انسان چیزی را که نزد او مجهول است و نمی‌تواند [[درک]] کند، [[انکار]] می‌کند که این ناشی از [[خودخواهی]] و [[خودبینی]] است<ref>امام خمینی، تفسیر حمد، ص۱۶۸؛ صحیفه، ج۱۶، ص۲۱۶.</ref>.<ref>[[عزت‌الله مرادی|مرادی، عزت‌الله]]، [[ایمان و کفر (مقاله)| مقاله «ایمان و کفر»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۲]] ص ۵۲۴.</ref> | |||
== آفات ایمان == | == آفات ایمان == | ||