توحید افعالی در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخهها
←توحید در تشریع و قانون گذاری
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
منظور از این مرحله، آنست که [[آدمی]] در دار وجود، تنها به یک عامل و یک تدبیرگر نظر اندازد؛ و تنها او را [[شایسته]] [[تدبیر]] این عالم بداند. سرّ این نکته که در [[قرآن کریم]] از نام [[مقدّس]] "رَب" / [[تدبیر]] کننده، بیش از یکهزار مرتبه یاد شده و از نظر تکرار، تنها اسم [[شریف]] "اللّه" همسان آن است نیز، همین بوده؛ نشان از توجّه این [[کتاب آسمانی]] به این نوع از [[توحید]]، و [[دعوت]] [[مؤمنان]] به آن دارد. [[حضرت حق]] خود در آغاز این کتاب [[هدایتگر]] میفرماید: {{متن قرآن|الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«سپاس، خداوند، پروردگار جهانیان را» سوره فاتحه، آیه ۲.</ref>. و باز خود میفرماید: {{متن قرآن|قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ}}<ref>«بگو: آیا جز خداوند پروردگاری بجویم حال آنکه او پروردگار هر چیز است» سوره انعام، آیه ۱۶۴.</ref>. آیاتی اینگونه، که [[تدبیر]] عالم را تنها و تنها در او منحصر میدارد، به تعداد بسیار زیادی در [[قرآن کریم]] آمده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۳۳۴.</ref>. | منظور از این مرحله، آنست که [[آدمی]] در دار وجود، تنها به یک عامل و یک تدبیرگر نظر اندازد؛ و تنها او را [[شایسته]] [[تدبیر]] این عالم بداند. سرّ این نکته که در [[قرآن کریم]] از نام [[مقدّس]] "رَب" / [[تدبیر]] کننده، بیش از یکهزار مرتبه یاد شده و از نظر تکرار، تنها اسم [[شریف]] "اللّه" همسان آن است نیز، همین بوده؛ نشان از توجّه این [[کتاب آسمانی]] به این نوع از [[توحید]]، و [[دعوت]] [[مؤمنان]] به آن دارد. [[حضرت حق]] خود در آغاز این کتاب [[هدایتگر]] میفرماید: {{متن قرآن|الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«سپاس، خداوند، پروردگار جهانیان را» سوره فاتحه، آیه ۲.</ref>. و باز خود میفرماید: {{متن قرآن|قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ}}<ref>«بگو: آیا جز خداوند پروردگاری بجویم حال آنکه او پروردگار هر چیز است» سوره انعام، آیه ۱۶۴.</ref>. آیاتی اینگونه، که [[تدبیر]] عالم را تنها و تنها در او منحصر میدارد، به تعداد بسیار زیادی در [[قرآن کریم]] آمده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۳۳۴.</ref>. | ||
=== [[توحید در تشریع]] و [[ | === [[توحید در تشریع]] و [[قانونگذاری]] === | ||
منظور از این نوع از [[توحید افعالی]]، آنست که [[حکومت]] و [[قانون]] گذاری، تنها [[شایسته]] [[حضرت حق]] است؛ و هیچکس را نرسد که [[حکومت]] و تسلّط بر دیگران را بدون اجازت او، ادّعا نماید. در اینصورت، هرکس که بدون [[اذن]] او بر دیگران [[برتری]] جسته خود را [[حاکم]] آنان معرّفی نماید، به [[شرک]] دچار شده خود را در کنار او دریافته است!. | منظور از این نوع از [[توحید افعالی]]، آنست که [[حکومت]] و [[قانون]] گذاری، تنها [[شایسته]] [[حضرت حق]] است؛ و هیچکس را نرسد که [[حکومت]] و تسلّط بر دیگران را بدون اجازت او، ادّعا نماید. در اینصورت، هرکس که بدون [[اذن]] او بر دیگران [[برتری]] جسته خود را [[حاکم]] آنان معرّفی نماید، به [[شرک]] دچار شده خود را در کنار او دریافته است!. | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
این بحث، از دامنی فراخ برخوردار است؛ از اینرو [[امید]] به [[فضل]] [[حضرت حق]] میبریم، تا موفّقمان دارد که در یکی از بخشهای این کتاب، به تفصیل از این مطلب سخن گوئیم. در اینجا امّا، بیش از این به این مبحث نخواهیم پرداخت، تا از مبنای رساله حاضر خارج نشویم<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۳۳۴-۳۳۵.</ref>. | این بحث، از دامنی فراخ برخوردار است؛ از اینرو [[امید]] به [[فضل]] [[حضرت حق]] میبریم، تا موفّقمان دارد که در یکی از بخشهای این کتاب، به تفصیل از این مطلب سخن گوئیم. در اینجا امّا، بیش از این به این مبحث نخواهیم پرداخت، تا از مبنای رساله حاضر خارج نشویم<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۳۳۴-۳۳۵.</ref>. | ||
=== [[توحید]] در مالکیّت === | === [[توحید]] در مالکیّت === | ||
منظور از این نوع از [[توحید افعالی]]، آنست که مالکیّت، تنها و تنها در [[دست حضرت]] [[حق]] بوده؛ جز او هیچکس را نرسد که مالکیّت چیزی را به خود منسوب دارد. | منظور از این نوع از [[توحید افعالی]]، آنست که مالکیّت، تنها و تنها در [[دست حضرت]] [[حق]] بوده؛ جز او هیچکس را نرسد که مالکیّت چیزی را به خود منسوب دارد. |