شأن نزول آیه سقایة الحاج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

علی {{ع}} که از کنار آنها عبور می‌کرد سخان آنان را شنید. نزد ایشان رفت و فرمود: خداوند افتخاری به من [[عنایت]] کرده که از همه افتخارات بالاتر بوده و نصیب هیچ کس نشده است. گفتند: آن چیست؟ فرمود: من قبل از شما [[ایمان]] آوردم و برای رضای خداوند قبل از همه [[هجرت]] نمودم و در [[راه خدا]] با [[مال]] و جانم [[جهاد]] نمودم و شما و امثال شما به [[برکت]] جهاد من و امثال من [[مسلمان]] شدید و [[اسلام]] را پذیرفتید.

[[عباس (عموی پیامبر)]]{{صل}}، با شنیدن این سخن [[خشمگین]] و ناراحت شد و به [[خدمت پیامبر اکرم]] {{صل}} رسید و ماجرا را برای آن [[حضرت]] بیان نمود و از علی {{ع}} [[شکایت]] کرد که وی [[مقام]] و موقعیت مرا زیر سؤال برده است. [[پیامبر]] {{صل}} شخصی را به دنبال علی {{ع}} فرستاد. وقتی علی {{ع}} به [[خدمت]] [[رسول خدا]] {{صل}} رسید، حضرت از او توضیح خواست و فرمود: چه گفته‌ای که عمویت عباس را عصبانی کرده‌ای؟ علی {{ع}} عرض کرد: سخن حقی گفته‌ام، می‌خواهد [[راضی]] باشد یا [[غضبناک]] شود.

در این هنگام آیه {{متن قرآن|سِقَايَةَ الْحَاجِّ}} در مقام [[فضیلت علی]] {{ع}} نازل شد [و خداوند سخن علی {{ع}} را [[تأیید]] کرد]. عباس نیز چون این [[آیه]] را استماع کرد سه بار گفت: [[راضی]] شدم و فهمیدم [[علی بن ابیطالب]] {{ع}} را [[برتری]] و فضیلتی بسیار است<ref>ر.ک: شواهد التنزیل، ج۱، ص۳۲۹-۳۳۰.</ref>.

'''[[ادله]] و مدارک [[شأن نزول]]''': این شأن نزول با تفاوت‌هایی مختصر در اغلب [[منابع تفسیری]]، [[تاریخی]] و [[حدیثی]] [[فریقین]]، به خصوص در منابع معروف [[اهل سنت]]، آمده است و گروه زیادی از [[مفسران]] و [[محدثان]] این [[حدیث]] را، به صورت مفصل و یا کوتاه و مختصر، در کتب خود آورده‌اند<ref>واحدی، اسباب النزول، ج۱، ص۲۰۱؛ سیوطی، اسباب النزول، ص۲۰۹؛ تفسیر الخازن (لباب التأویل فی معانی التنزیل)، ج۲، ص۳۴۳؛ تفسیر القرآن العظیم، ج۴، ص۱۰۷-۱۰۸؛ الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج۴، ص۱۳۴؛ تفسیر النسفی (مدارک التنزیل و حقائق التأویل) ج۱، ص۶۷۰؛ مناقب الامام علی بن ابیطالب، ص۲۶۶، حدیث ۳۶۸-۳۶۷؛ تاریخ مدینة الدمشق، ج۴۲، ص۳۵۷-۳۵۸؛ جامع البیان عن تأویل آی القرآن، ج۱۱، ص۳۸۰-۳۸۱؛ تفسیر البغوی (معالم التنزیل)، ج۴، ص۲۳؛ مناقب علی بن ابی‌طالب، ص۲۵۶؛ نور الابصار، ص۱۱۸؛ فتح القدیر، ج۲، ص۳۴۶؛ ینابیع المودة لذوی القربی، ج۱، ص۲۷۷؛ فرائد السمطین، ج۱، ص۲۰۳-۲۰۴؛ نظم درر السمطین، ص۸۸ و ۸۹؛ الکشف و البیان (تفسیر الثعلبی) ج۵، ص۲۰؛ کفایة الطالب، ص۲۳۸؛ الفصول المهمه فی معرفة احوال الائمه، ص۱۱۸؛ تفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، ج۶، ص۱۲؛ الجامع لاحکام القرآن، ج۸، ص۸۸؛ المصنف فی الاحادیث و الآثار، ج۷، ص۵۰۴، حدیث ۶۱؛ النور المشتعل، ص۹۸-۱۰۱؛ کشف الغمة فی معرفة الائمه، ج۱، ص۳۱۸؛ ما نزل من القرآن فی اهل البیت {{عم}}ص ۵۹؛ برای اطلاع بیشتر از سایر منابع و نیز طرق حدیث ر.ک: احقاق الحق و ازهاق الباطل، ج۳، ص۱۲۲ و ص۱۹۴. ملحقات احقاق الحق، ج۲۰، ص۲۹-۳۲.</ref>»<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۴۱۹.</ref>