اطعام در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

اطعام در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۲۷

۳ بایت حذف‌شده ، ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲

جز

جایگزینی متن - ' آن‌که ' به ' آنکه '

دیداریویکی‌متن

Wasity

دیوان‌سالاران، مدیران

۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش

@@ خط ۷۷: / خط ۷۷: @@
 نکات مهمی که در این اطعام وجود دارد از جهت [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] حائز اهمیت فراوان است. [[علی بن ابراهیم]] از [[عبدالله بن میمون]] از [[امام صادق]] {{ع}} نقل کرده است: نزد فاطمه مقداری جو بود که از آن حلوایی به نام «عصیده» پختند. چون پخته و آماده شد و آن را سر سفره نزد خویش نهادند، مسکینی آمد و گفت: خدا رحمت‌تان کند، ما را از آنچه روزیتان نموده اطعام کنید. علی {{ع}} برخاست و یک سوم آن را به او داد. پس از اندکی [[یتیمی]] آمد و گفت: [[خدا]] رحمت‌تان کند، ما را از آنچه خدا روزی شما نموده [[اطعام]] کنید. باز علی {{ع}} یک سوم دیگر آن را به او داد. اندکی نگذشت که اسیری آمد و گفت: خدا رحمت‌تان کند، پس علی {{ع}} ثلت باقی را نیز به او بخشید و خود چیزی از آن نچشیدند. آن‌گاه [[خدای سبحان]]، [[آیه]] {{متن قرآن|وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَيَتِيمًا وَأَسِيرًا}}<ref>«و خوراک را با دوست داشتنش به بینوا و یتیم و اسیر می‌دهند» سوره انسان، آیه ۸.</ref> را تا آیه {{متن قرآن|وَكَانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُورًا}}<ref>«بی‌گمان این پاداش شماست و تلاشتان را سپاس می‌نهند» سوره انسان، آیه ۲۲.</ref> را درباره [[امیر مؤمنان]] {{ع}} نازل فرمود. البته مفهوم این آیه برای هر مؤمنی که چنین کاری کند، صادق و جاری است<ref>تفسیر القمی، ج۲، ۳۹۰-۳۹۱.</ref>.
-همین [[روایت]] را [[سید هاشم بحرانی]] نقل کرده است<ref>البرهان، ج۸، ص۱۷۷.</ref>، [[شیخ صدوق]] در کتاب «امالی» آن را با طول و تفصیل بیشتر و به گونه دیگری نقل نموده است<ref> ترجمه امالی، صدوق، ۲۵۶-۲۶۲.</ref>. [[نعمت الله صالحی نجف آبادی]] ضمن نقل روایتی از [[تفسیر قمی]] و امالی [[صدوق]] به تحلیل و بررسی دقیق آنها پرداخته و به این نتیجه رسیده که: «مضمون نقل [[علی بن ابراهیم قمی]] مطلبی است کاملاً طبیعی و قابل قبول و هیچ گونه اشکال و ایرادی بر آن وارد نیست و [[ایثار]] امیر مؤمنان و خانواده‌اش را به [[بهترین]] وجهی [[اثبات]] می‌کند»<ref>تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۷۳.</ref>. وی محتوای روایت صدوق را [[غریب]] و [[غیرطبیعی]] می‌داند و یازده اشکال بر آن وارد می‌کند که همگی قابل توجه‌اند و سرانجام می‌نویسد: «نقل [[علی بن ابراهیم]] هم سندش قابل [[اعتماد]] است و هم متن آن مطلبی است که کاملاً طبیعی و قابل قبول می‌باشد. نقل [[عطاء]] اگر چه متن آن عیبی ندارد، ولی سندش سالم نیست و نقل [[حسن بن مهران]] و [[مجاهد]] از [[ابن عباس]] و [[ابی صالح]] از ابن عباس که هر سه یکی است، نه سندش سالم است و نه متن آن قابل قبول است... در [[حقیقت]] نقل این داستان از [[اهل سنت]] به صورتی که در امالی [[صدوق]] و [[مناقب]] [[ابن‌شهرآشوب]] است از باب [[الزام]] طرف مقابل است نه از باب پذیرش نقل اهل سنت با همه خصوصیات آن. بر اساس این [[روایت]]، [[اطعام]] [[مسکین]] و [[یتیم]] و [[اسیر]] در یک شب واقع شده است. مراد از {{متن قرآن|وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ}} این است که [[اهل بیت]] {{عم}} با آن‌که [[غذا]] را [[دوست]] داشتند به دیگران دادند. چنان که [[قرآن]] در [[مقام]] دیگر می‌فرماید: {{متن قرآن|لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ}}<ref>«هرگز به نیکی دست نخواهید یافت مگر از آنچه دوست دارید (به دیگران) ببخشید» سوره آل عمران، آیه ۹۲.</ref> و نیز می‌فرماید: {{متن قرآن|وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ}}<ref>«و (آنان را) بر خویش برمی‌گزینند هر چند خود نیازمند باشند». سوره حشر، آیه ۹.</ref>.
+همین [[روایت]] را [[سید هاشم بحرانی]] نقل کرده است<ref>البرهان، ج۸، ص۱۷۷.</ref>، [[شیخ صدوق]] در کتاب «امالی» آن را با طول و تفصیل بیشتر و به گونه دیگری نقل نموده است<ref> ترجمه امالی، صدوق، ۲۵۶-۲۶۲.</ref>. [[نعمت الله صالحی نجف آبادی]] ضمن نقل روایتی از [[تفسیر قمی]] و امالی [[صدوق]] به تحلیل و بررسی دقیق آنها پرداخته و به این نتیجه رسیده که: «مضمون نقل [[علی بن ابراهیم قمی]] مطلبی است کاملاً طبیعی و قابل قبول و هیچ گونه اشکال و ایرادی بر آن وارد نیست و [[ایثار]] امیر مؤمنان و خانواده‌اش را به [[بهترین]] وجهی [[اثبات]] می‌کند»<ref>تأثیر روایات در تفسیر و فهم قرآن، ۱۷۳.</ref>. وی محتوای روایت صدوق را [[غریب]] و [[غیرطبیعی]] می‌داند و یازده اشکال بر آن وارد می‌کند که همگی قابل توجه‌اند و سرانجام می‌نویسد: «نقل [[علی بن ابراهیم]] هم سندش قابل [[اعتماد]] است و هم متن آن مطلبی است که کاملاً طبیعی و قابل قبول می‌باشد. نقل [[عطاء]] اگر چه متن آن عیبی ندارد، ولی سندش سالم نیست و نقل [[حسن بن مهران]] و [[مجاهد]] از [[ابن عباس]] و [[ابی صالح]] از ابن عباس که هر سه یکی است، نه سندش سالم است و نه متن آن قابل قبول است... در [[حقیقت]] نقل این داستان از [[اهل سنت]] به صورتی که در امالی [[صدوق]] و [[مناقب]] [[ابن‌شهرآشوب]] است از باب [[الزام]] طرف مقابل است نه از باب پذیرش نقل اهل سنت با همه خصوصیات آن. بر اساس این [[روایت]]، [[اطعام]] [[مسکین]] و [[یتیم]] و [[اسیر]] در یک شب واقع شده است. مراد از {{متن قرآن|وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ}} این است که [[اهل بیت]] {{عم}} با آنکه [[غذا]] را [[دوست]] داشتند به دیگران دادند. چنان که [[قرآن]] در [[مقام]] دیگر می‌فرماید: {{متن قرآن|لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ}}<ref>«هرگز به نیکی دست نخواهید یافت مگر از آنچه دوست دارید (به دیگران) ببخشید» سوره آل عمران، آیه ۹۲.</ref> و نیز می‌فرماید: {{متن قرآن|وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ}}<ref>«و (آنان را) بر خویش برمی‌گزینند هر چند خود نیازمند باشند». سوره حشر، آیه ۹.</ref>.
 [[علامه طباطبایی]] گوید: [[محبت اهل بیت]] به [[خداوند]] در [[آیه]] بعد مطرح شده که می‌گویند: {{متن قرآن|إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ}}<ref>«(با خود می‌گویند:) شما را تنها برای خشنودی خداوند خوراک می‌دهیم» سوره انسان، آیه ۹.</ref> و منظور از {{متن قرآن|عَلَى حُبِّهِ}} علاقه به غذاست، که در این صورت، علاوه بر [[اخلاص]]، [[ایثار]] آنان نیز ثابت می‌شود.