تحدیث فرشتگان با معصوم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==چیستی [[تحدیث]] و [[الهام]]== | ==چیستی [[تحدیث]] و [[الهام]]== | ||
*علوم [[اهل بیت]]{{عم}} منحصر در آنچه از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} شنیده بودند نبوده است<ref>ر.ک. [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمدتقی]]، [[آموزش عقاید (کتاب)|آموزش عقاید]]، ص ۳۲۱</ref> بلکه یکی دیگر از منابع علوم [[اهل بیت]]{{عم}} محدث بودن ایشان است.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۶ ـ ۳۹۷؛ [[عسکری | *علوم [[اهل بیت]]{{عم}} منحصر در آنچه از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} شنیده بودند نبوده است<ref>ر.ک. [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمدتقی]]، [[آموزش عقاید (کتاب)|آموزش عقاید]]، ص ۳۲۱</ref> بلکه یکی دیگر از منابع علوم [[اهل بیت]]{{عم}} محدث بودن ایشان است.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۶ ـ ۳۹۷؛ [[عسکری امامخان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایاننامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[علی کرجی|کرجی، علی]]، [[جلوههای دانش علی (مقاله)|جلوههای دانش علی]]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، ص ۱۳</ref> [[امامان]]{{عم}} بخشی از علم خود را از راه "تحدیث" و سخن گفتن با فرشتگان الهی به دست میآورند،<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۶ ـ ۳۹۷؛ [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمدتقی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۴۸؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]، فصلنامه مشرق موعود، ش ۳۷، صفحه؟؟؟؛ [[محمد کاظم رحمان ستایش|رحمان ستایش، محمد کاظم]]، [[بازشناخت نظام اندیشگی نص گرایان و محدثان متقدم (مقاله)|بازشناخت نظام اندیشگی نص گرایان و محدثان متقدم]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۱۹؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص ۷۱</ref> که نوعی [[الهام]] به حساب میآید.<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]، ص ۳۳۰</ref> علم و آگاهی که توسط قلب انسان درک میگردد، الهام و تأثیر پذیری و معرفتی که توسط دستگاه شنیداری محقق میگردد، تحدیث دانسته شده است<ref>مفید، محمد بن محمد، ارشاد، ج ۲، ص ۱۸۶؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱ ص ۳۱۸ و ۳۹۸</ref>.<ref>ر.ک. [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمدتقی]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت]]، فصلنامۀ آینۀ معرفت، ش ۳۷، ص ۱۵۲</ref> محدث کسی است که فرشته با او سخن بگوید؛<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]، ص ۳۳۰؛ [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، ص ۵۹</ref> بدون اینکه [[پیامبر]] باشد و یا فرشته را ببیند<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۶۴؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۷۴ ـ ۷۶؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایاننامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶؛ [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۵۷</ref> و یا کسی که در او دانشی به طریق الهام و مکاشفه ایجاد گردد و یا آن که در قلب او حقایقی پدید آید که از دیگران مخفی است<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۲۷۱، ح۴؛ [[عبدالحسین امینی|امینی، عبدالحسین]]، [[الغدیر (کتاب)|الغدیر]]، ج۵، ص۴۲؛ [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۶ ـ ۳۹۷؛ [[رضا نیرومند|نیرومند، رضا]]، [[الهام محمدزاده نقاشان|محمدزاده نقاشان، الهام]]، [[رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه (مقاله)|رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه]]، ص ۵۹؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایاننامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۶؛ [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی (پایاننامه)|تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی]]، ص ۸۸</ref> لغویون محدّث را به مُلهَم ترجمه کرده و میگویند:<ref>ابن اثیر، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، ج ۱، ص ۳۵۰؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۲، ص ۱۳۴</ref> "مُلهَم کسی است که چیزی در قلبش القاء میشود، پس به خاطر قوۀ حدس قوی و فراستی که دارد، به او خبر داده میشود و این روشی است که خداوند آن را به بندگان برگزیدهاش داده است، مثل این است که به آنها چیزی الهام میشود، سپس آن را میگویند".<ref>ر.ک. [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۷۴ ـ ۷۶</ref> در این زمینه محمد بن مسلم میگوید:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۷۱</ref> نزد [[امام صادق]]{{ع}} صحبت از محدّث به میان آمد، فرمود: «محدّث کسی است که صدای فرشته را میشنود ولی شخص او را نمیبیند.» عرض کردم: "فدایت شوم از کجا تشخیص میدهد که کلام فرشته است؟" فرمود: «به واسطه آرامش خاطر و وقاری که در آن حال به وی عطا میشود میفهمد فرشته است.»<ref>ر.ک. [[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[بررسی مسائل کلی امامت (کتاب)|بررسی مسائل کلی امامت]]، ص ۲۴۹؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟؛ [[علی کرجی|کرجی، علی]]، [[جلوههای دانش علی (مقاله)|جلوههای دانش علی]]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، ص ۱۳</ref> سخن گفتن فرشتگان با حضرت مریم<ref>سورۀ آل عمران، آیۀ ۴۲ ـ ۴۵</ref> و ساره همسر حضرت ابراهیم<ref>سورۀ هود، آیۀ ۷۱</ref> و با حضرت زهرا{{عم}}<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، ج۱، ص۲۱۶، باب ۱۴۶، ح۱؛ ابن جریر طبری، محمد، دلائل الامامه، ص ۲۸</ref> نمونهایی از تحدیث ملائکه است.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۶ ـ ۳۹۷؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰</ref> برخی از امامان{{عم}} که در دوران طفولیت به مقام [[امامت]] میرسیدند و از همه چیز آگاه بودند، از این طریق بوده است.<ref>ر.ک. [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمدتقی]]، [[آموزش عقاید (کتاب)|آموزش عقاید]]، ص ۳۲۱</ref> | ||
==تفاوت مقام تحدیث با الهام و وحی== | ==تفاوت مقام تحدیث با الهام و وحی== | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
==برخی از روایات دربارۀ تحدیث== | ==برخی از روایات دربارۀ تحدیث== | ||
*دربارۀ تحدیث فرشتگان با [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} روایاتی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم: | *دربارۀ تحدیث فرشتگان با [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} روایاتی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میکنیم: | ||
#[[امام باقر]]{{ع}} میفرماید:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص ۲۳۵</ref> «[[امام علی]]{{ع}} به کتاب خدا و سنت [[پیامبر]]{{صل}} عمل میکرد. هنگامی که با مسئله جدیدی روبهرو میشد که نه در کتاب خدا بود و نه در سنت پیامبر، خداوند به او الهام میکرد.»<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[ | #[[امام باقر]]{{ع}} میفرماید:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص ۲۳۵</ref> «[[امام علی]]{{ع}} به کتاب خدا و سنت [[پیامبر]]{{صل}} عمل میکرد. هنگامی که با مسئله جدیدی روبهرو میشد که نه در کتاب خدا بود و نه در سنت پیامبر، خداوند به او الهام میکرد.»<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، ص ۵۹؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۷۴ ـ ۷۶؛ [[علی کرجی|کرجی، علی]]، [[جلوههای دانش علی (مقاله)|جلوههای دانش علی]]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، ص ۱۳</ref> | ||
#[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۷۰</ref> «به درستى که اوصیاى محمد{{صل}} محدثند.»<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰</ref> | #[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۷۰</ref> «به درستى که اوصیاى محمد{{صل}} محدثند.»<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰</ref> | ||
#[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ج ١، ص ٣١٩</ref> «ما دوازده نفر محدث هستیم.»<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰؛ [[ | #[[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ج ١، ص ٣١٩</ref> «ما دوازده نفر محدث هستیم.»<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۷۴ ـ ۷۶؛ [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۵۷</ref> | ||
#[[امام کاظم]] فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافى، ج ١، ص ٢٧١؛ طوسی، محمد بن حسن، امالى، ص ٢۴۵</ref> «[[ائمه]]، دانشمندان، راستگویان، فهمیدگان و محدثاناند.»<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین | #[[امام کاظم]] فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافى، ج ١، ص ٢٧١؛ طوسی، محمد بن حسن، امالى، ص ٢۴۵</ref> «[[ائمه]]، دانشمندان، راستگویان، فهمیدگان و محدثاناند.»<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۶۴؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایاننامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۵۰ ـ ۵۲؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> و ... .<ref>ر.ک. ا[[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[بررسی مسائل کلی امامت (کتاب)|بررسی مسائل کلی امامت]]، ص ۲۴۹؛ [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، ص ۵۹؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰؛ [[سیدابراهیم افتخاری|افتخاری، سیدابراهیم]]، [[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۷۴ ـ ۷۶؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۶؛ [[محمد حسین نصیری|نصیری، محمد حسین]]، [[گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات (پایاننامه)|گسترۀ علم امام از دیدگاه آیات و روایات]]، صفحه؟؟؟؛ [[سید عبدالحمید ابطحی|ابطحی، سیدعبدالحمید]]، [[فرآیند آگاهی شیعیان از علم غیب امامان (مقاله)|فرآیند آگاهی شیعیان از علم غیب امامان]]، فصلنامه امامت پژوهی، ش ۲، ص ۷۸؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایاننامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۶؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایاننامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۵۰ ـ ۵۲؛ [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی (پایاننامه)|تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی]]، ص ۸۸؛ [[رضا نیرومند|نیرومند، رضا]]، [[الهام محمدزاده نقاشان|محمدزاده نقاشان، الهام]]، [[رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه (مقاله)|رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه]]، ص ۵۹؛ [[عسکری امامخان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایاننامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[علی کرجی|کرجی، علی]]، [[جلوههای دانش علی (مقاله)|جلوههای دانش علی]]، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، ص ۱۳؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، صفحه؟؟؟</ref> | ||
==نظر علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت]] دربارۀ مقام [[تحدیث]]== | ==نظر علمای [[شیعه]] و [[اهل سنت]] دربارۀ مقام [[تحدیث]]== | ||
*برخی از بزرگان [[شیعه]] با توجه به روایات، محدث بودن [[امامان]]{{عم}} را صحیح میدانند.<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[ | *برخی از بزرگان [[شیعه]] با توجه به روایات، محدث بودن [[امامان]]{{عم}} را صحیح میدانند.<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، ص ۵۹؛ [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه)|بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد]]، ص ۷۴ ـ ۷۶؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامه فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص ۳۱۷؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایاننامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۶؛ [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۵۷</ref> [[شیخ مفید]] در این زمینه میگوید: "نظر من این است که شنیدن صدای ملائک، از نظر عقلی جایز است، از راستگویان شیعه که معصومند، ممتنع نیست. روایاتی در تأیید صحت آن وارد شده است. البته این عمل مخصوص [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} است؛ همچنین برای برخی از شیعیان که به صالحین و ابرار و برگزیدگان معروفند، امکان دارد. این نظر فقهای محدث شیعه است".<ref>مفید، محمد بن محمد، اوائل المقالات، ص ۶۹ ـ ۷۰ و تصحیح الاعتقاد، ص ۹۹</ref> ایشان در جای دیگر مینویسد: "ما معتقدیم خداوند متعال بعد از [[پیامبر]]{{صل}}، به اولیای خود کلماتی را القا میکند که به آنها [[وحی]] گفته نمیشود."<ref>مفید، محمد بن محمد، تصحیح الاعتقاد، ص ۹۹</ref> از نگاه [[شیخ مفید]]، [[تحدیث]] و [[الهام]]، دو منبع اساسی علم امام، عقلاً و نقلاً پذیرفته شده است.<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، ص ۵۹</ref> بزرگان دیگری همچون [[شیخ طوسی]]<ref>مانند امالی شیخ طوسی، ص ۲۴۵ ـ ۴۰۷ و ۴۰۸ و ...</ref> هم قائل به چنین نظریهایی هستند.<ref>ر.ک. [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[سید ابراهیم افتخاری|افتخاری، سید ابراهیم]]، [[منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد (مقاله)|منابع علم امام از نگاه متکلمان قم و بغداد]]، ص ۵۹</ref> | ||
*بر این اساس میتوان گفت در دستگاه معرفتی شیعه آموزه "الهام یا "نَكْتٌ فِي الْقَلْب" و تحدیث "یا "نَقْرٌ فِي الْأَسْمَاع" دو مجرای تحقق آگاهی و دو شیوه برای رهیافت امام به حقیقت است که گاه از مجموعه این دو به تحدیث یاد شده است.<ref>ر.ک. [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمدتقی]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت]]، فصلنامۀ آینۀ معرفت، ش ۳۷، ص ۱۵۲</ref> | *بر این اساس میتوان گفت در دستگاه معرفتی شیعه آموزه "الهام یا "نَكْتٌ فِي الْقَلْب" و تحدیث "یا "نَقْرٌ فِي الْأَسْمَاع" دو مجرای تحقق آگاهی و دو شیوه برای رهیافت امام به حقیقت است که گاه از مجموعه این دو به تحدیث یاد شده است.<ref>ر.ک. [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمدتقی]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت]]، فصلنامۀ آینۀ معرفت، ش ۳۷، ص ۱۵۲</ref> | ||
*اصل وجود محدث در [[اسلام]] اجماعی بوده و پیامبر از آن خبر داده که در امت اسلام هم مانند اقوام گذشته محدث وجود دارد، اختلافی اگر هست در مصداق آن است که [[اهل سنت]] مصداق آن را برخی از خلفا دانسته و شیعیان مصداق محدث را [[ائمه]] [[اهل بیت]]{{عم}} میدانند.<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰؛ [[ | *اصل وجود محدث در [[اسلام]] اجماعی بوده و پیامبر از آن خبر داده که در امت اسلام هم مانند اقوام گذشته محدث وجود دارد، اختلافی اگر هست در مصداق آن است که [[اهل سنت]] مصداق آن را برخی از خلفا دانسته و شیعیان مصداق محدث را [[ائمه]] [[اهل بیت]]{{عم}} میدانند.<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۱۳۰ ـ ۱۴۰؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایاننامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص ۱۷۶؛ [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۵۷؛ [[رضا نیرومند|نیرومند، رضا]]، [[الهام محمدزاده نقاشان|محمدزاده نقاشان، الهام]]، [[رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه (مقاله)|رابطه الهام و تحدیث در علم امامان شیعه]]، ص ۵۹</ref> | ||
*نتیجه اینکه مطابق نظر علمای شیعه، یکی از مهمترین راههای علم آموزی امامان{{عم}} تحدیث با فرشتگان بوده است. | *نتیجه اینکه مطابق نظر علمای شیعه، یکی از مهمترین راههای علم آموزی امامان{{عم}} تحدیث با فرشتگان بوده است. | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
* [[پرونده:1368251.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|'''ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی''']]؛ | * [[پرونده:1368251.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|'''ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی''']]؛ | ||
* [[پرونده:Fqs.jpg|22px]] [[علی کرجی|کرجی، علی]]، [[جلوههای دانش علی (مقاله)|'''جلوههای دانش علی''']]؛ | * [[پرونده:Fqs.jpg|22px]] [[علی کرجی|کرجی، علی]]، [[جلوههای دانش علی (مقاله)|'''جلوههای دانش علی''']]؛ | ||
* [[پرونده:5433913604.jpg|22px]] [[عسکری امامخان| | * [[پرونده:5433913604.jpg|22px]] [[عسکری امامخان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایاننامه)|'''منشأ و قلمرو علم امام''']]؛ | ||
* [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی ج۲''']]؛ | * [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی ج۲''']]؛ | ||
* [[پرونده:11217.jpg|22px]] [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|'''حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت''']]؛ | * [[پرونده:11217.jpg|22px]] [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت (مقاله)|'''حقیقت تحدیث و رابطه آن با نبوت''']]؛ |