پرش به محتوا

خلیفة بن خیاط: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه‍ '
جز (جایگزینی متن - 'پرونده:9030760879.jpg|22px]] 22px جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی')
جز (جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه‍ ')
 
خط ۷: خط ۷:


== آشنایی اجمالی ==
== آشنایی اجمالی ==
[[ابوعمرو خلیفة بن خیاط عصفری شیبانی بصری]]، مشهور به [[شباب]] [[اهل بصره]] بود <ref>الانساب، ج۴، ص۲۰۳.</ref> و به رغم شهرتی که به خاطر دو کتاب خود «التاریخ و الطبقات» به دست آورده، اطلاعات چندانی از [[زندگی]] وی در دست نیست. گویا [[خلیفه]] در همان زادگاه خویش، بصره به کسب [[دانش]] پرداخته و هرگز [[رنج]] [[سفر]] را بر خود هموار نساخته است. به [[گمان]] برخی، حتی به [[بغداد]] نیز وارد نشده و شاید به همین جهت [[خطیب]] وی را در [[تاریخ]] خود ذکر نکرده است. وی در بصره که در [[قرن سوم]] از مراکز بزرگ [[فرهنگ اسلامی]] در زمینه لغت، [[حدیث]]، [[تاریخ]] و [[سیره]] محسوب می‌‌شد، پرورش یافت و به [[فراگیری علوم]] متداول آن [[روزگار]] به ویژه [[نسب‌شناسی]]، تاریخ و [[رجال]] پرداخت،<ref>طبقات خلیفة بن خیاط، مقدمه، ص۷ و ۸.</ref> از این‌رو می‌‌توان گفت تقریباً تمامی اساتید و شیوخ وی از علمای بصره بوده و هر آنچه [[روایت]] کرده نیز از بزرگان همان جا می‌‌باشد.<ref>الانساب، ج۴، ص۲۰۳.</ref> از اساتید وی کسانی چون [[یزید بن زریع]]، [[سفیان بن عیینه]]، [[فضل بن دکین]] و [[سحیم بن حفص]] را می‌‌توان نام برد.<ref>تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۱۵ و ۳۱۶.</ref> افراد بسیاری نیز از وی دانش آموخته و [[حدیث]] نقل کرده‌اند که برخی از آنان از این قرارند: [[محمد بن اسماعیل بخاری]]؛ [[بقی بن مخلد]]؛ [[عبدالله بن عبدالرحمان دارمی]] و [[ابویعلی موصلی]].<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۳، ص۱۶۰.</ref> [[ابن حبان]] وی را [[موثق]] و قابل [[اعتماد]] دانسته است.<ref>الثقات، ج۸، ص۲۳۳.</ref> [[ابن عدی]] خلیفه را از [[راویان]] [[آگاه]]، [[راستگو]] و دارای احادیثی معتبر خوانده است،<ref>الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۳، ص۶۶.</ref> اما رجال شناسانی چون [[ابوحاتم رازی]] و [[عقیلی]] وی را در زمره [[ضعفا]] آورده و [[احادیث]] وی را قابل استناد ندانسته‌اند.<ref>الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۷۸؛ الضعفاء الکبیر، ج۲، ص۲۲.</ref> تاریخ درگذشت او به [[اختلاف]] سال‌های ۲۳۰، ۲۴۰ و ۲۴۶ هـ نقل شده است.<ref>وفیات الاعیان، ج۲، ص۲۴۴.</ref> [[ذهبی]] [[مرگ]] او را در هشتاد سالگی آورده است.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۴۷۳.</ref>
[[ابوعمرو خلیفة بن خیاط عصفری شیبانی بصری]]، مشهور به [[شباب]] [[اهل بصره]] بود <ref>الانساب، ج۴، ص۲۰۳.</ref> و به رغم شهرتی که به خاطر دو کتاب خود «التاریخ و الطبقات» به دست آورده، اطلاعات چندانی از [[زندگی]] وی در دست نیست. گویا [[خلیفه]] در همان زادگاه خویش، بصره به کسب [[دانش]] پرداخته و هرگز [[رنج]] [[سفر]] را بر خود هموار نساخته است. به [[گمان]] برخی، حتی به [[بغداد]] نیز وارد نشده و شاید به همین جهت [[خطیب]] وی را در [[تاریخ]] خود ذکر نکرده است. وی در بصره که در [[قرن سوم]] از مراکز بزرگ [[فرهنگ اسلامی]] در زمینه لغت، [[حدیث]]، [[تاریخ]] و [[سیره]] محسوب می‌‌شد، پرورش یافت و به [[فراگیری علوم]] متداول آن [[روزگار]] به ویژه [[نسب‌شناسی]]، تاریخ و [[رجال]] پرداخت،<ref>طبقات خلیفة بن خیاط، مقدمه، ص۷ و ۸.</ref> از این‌رو می‌‌توان گفت تقریباً تمامی اساتید و شیوخ وی از علمای بصره بوده و هر آنچه [[روایت]] کرده نیز از بزرگان همان جا می‌‌باشد.<ref>الانساب، ج۴، ص۲۰۳.</ref> از اساتید وی کسانی چون [[یزید بن زریع]]، [[سفیان بن عیینه]]، [[فضل بن دکین]] و [[سحیم بن حفص]] را می‌‌توان نام برد.<ref>تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۱۵ و ۳۱۶.</ref> افراد بسیاری نیز از وی دانش آموخته و [[حدیث]] نقل کرده‌اند که برخی از آنان از این قرارند: [[محمد بن اسماعیل بخاری]]؛ [[بقی بن مخلد]]؛ [[عبدالله بن عبدالرحمان دارمی]] و [[ابویعلی موصلی]].<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۳، ص۱۶۰.</ref> [[ابن حبان]] وی را [[موثق]] و قابل [[اعتماد]] دانسته است.<ref>الثقات، ج۸، ص۲۳۳.</ref> [[ابن عدی]] خلیفه را از [[راویان]] [[آگاه]]، [[راستگو]] و دارای احادیثی معتبر خوانده است،<ref>الکامل فی ضعفاء الرجال، ج۳، ص۶۶.</ref> اما رجال شناسانی چون [[ابوحاتم رازی]] و [[عقیلی]] وی را در زمره [[ضعفا]] آورده و [[احادیث]] وی را قابل استناد ندانسته‌اند.<ref>الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۷۸؛ الضعفاء الکبیر، ج۲، ص۲۲.</ref> تاریخ درگذشت او به [[اختلاف]] سال‌های ۲۳۰، ۲۴۰ و ۲۴۶ه‍ نقل شده است.<ref>وفیات الاعیان، ج۲، ص۲۴۴.</ref> [[ذهبی]] [[مرگ]] او را در هشتاد سالگی آورده است.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۴۷۳.</ref>


آثار خلیفه عبارت‌اند از: الطبقات التاریخ؛ طبقات القراء؛ تاریخ الزمنی و الجرحان و المرضی و العمیان اجزاء القرآن و اعشاره و اسباعه و آیاته<ref>الفهرست (الندیم)، ص۲۸۸.</ref> و المسند فی الحدیث.<ref>هدیة العارفین، ج۱، ص۳۵۰.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱، ص۳۱۷.</ref>
آثار خلیفه عبارت‌اند از: الطبقات التاریخ؛ طبقات القراء؛ تاریخ الزمنی و الجرحان و المرضی و العمیان اجزاء القرآن و اعشاره و اسباعه و آیاته<ref>الفهرست (الندیم)، ص۲۸۸.</ref> و المسند فی الحدیث.<ref>هدیة العارفین، ج۱، ص۳۵۰.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱، ص۳۱۷.</ref>
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش