ضرورت ولایت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
ضرورت وجود نبوت و امامت از دو جهت قابل ارزیابی است. نخست از این جهت که [[نبی]]، آورنده پیغام الهی است و در این جهت ضرورت نبی با ضرورت [[دین الهی]] گره میخورد. دوم، اینکه نبی [[مظهر]] [[حاکمیت الهی]] و [[امام]]، [[استمرار]] وجودی اوست<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۵۸.</ref>. | ضرورت وجود نبوت و امامت از دو جهت قابل ارزیابی است. نخست از این جهت که [[نبی]]، آورنده پیغام الهی است و در این جهت ضرورت نبی با ضرورت [[دین الهی]] گره میخورد. دوم، اینکه نبی [[مظهر]] [[حاکمیت الهی]] و [[امام]]، [[استمرار]] وجودی اوست<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۵۸.</ref>. | ||
== ناکافی بودن [[حس]]، غریزه و [[عقل]] [[بشر]] == | == ناکافی بودن [[حس]]، غریزه و [[عقل]] [[بشر]] == | ||
بشر برای دستیابی به [[وحی الهی]]، به نبی و امام نیازمند است. نخستین دلیل نیاز بشر به دین، نابسندگی عقل و [[تجربه]] بشری است. انسان با کمک عقل رفتارهای روزمره خویش را برای رسیدن به اهداف [[دنیوی]] و مادی سامان میدهد. عقل اگر بدون [[تعصب]] [[قضاوت]] کند، خواهد گفت من صلاحیت ندارم مستقلاً انسان را هدایت کنم. عقل برای این موضوع دو دلیل میآورد: نخست اینکه عقل بشر محدود و نیازهای او بینهایت است. دوم مراجعه به واقعیتهای [[تاریخی]] و [[علمی]] است. تا زمانی که [[انسانیت]] به یک مبدأ و نقطهای فراتر و بالاتر از [[خرد]] [[انسان]] متصل نباشد، نمیتواند انسان را به [[سعادت]] برساند. انسان نیاز به نیرویی قویتر و عمیقتر از [[حس]]، [[غریزه]] و عقل دارد. این معنای [[نبوت]] است، [[وحی]] از سوی خداوندی فرستاده شده که آفریننده [[آدمی]] و بینای نقیصهها، نیازها و دردها و درمانهای اوست<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۱۰/۷/۱۳۵۳.</ref>.<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۵۹.</ref> | بشر برای دستیابی به [[وحی الهی]]، به نبی و امام نیازمند است. نخستین دلیل نیاز بشر به دین، نابسندگی عقل و [[تجربه]] بشری است. انسان با کمک عقل رفتارهای روزمره خویش را برای رسیدن به اهداف [[دنیوی]] و مادی سامان میدهد. عقل اگر بدون [[تعصب]] [[قضاوت]] کند، خواهد گفت من صلاحیت ندارم مستقلاً انسان را هدایت کنم. عقل برای این موضوع دو دلیل میآورد: نخست اینکه عقل بشر محدود و نیازهای او بینهایت است. دوم مراجعه به واقعیتهای [[تاریخی]] و [[علمی]] است. تا زمانی که [[انسانیت]] به یک مبدأ و نقطهای فراتر و بالاتر از [[خرد]] [[انسان]] متصل نباشد، نمیتواند انسان را به [[سعادت]] برساند. انسان نیاز به نیرویی قویتر و عمیقتر از [[حس]]، [[غریزه]] و عقل دارد. این معنای [[نبوت]] است، [[وحی]] از سوی خداوندی فرستاده شده که آفریننده [[آدمی]] و بینای نقیصهها، نیازها و دردها و درمانهای اوست<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۱۰/۷/۱۳۵۳.</ref>.<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۵۹.</ref> | ||
== [[قانون الهی]] و جهتدهی به [[اراده انسان]] == | == [[قانون الهی]] و جهتدهی به [[اراده انسان]] == | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
با محور قرار دادن حقیقت [[توحید]] و بهرهمندی از [[صفات خداوند]] نتیجه این می شود که هیچکس غیر از [[خداوند]] حق حاکمیت در [[جامعه]] را ندارد. هیچ [[انسانی]] [[حق]] ندارد [[اداره امور]] انسانهای دیگر را به عهده بگیرد. چون هر نوع [[اعمال]] [[ولایتی]] منجر به سلب برخی [[آزادیهای فردی]] شده و تنها خداوند که مالک [[حقیقی]] انسانهاست مجاز به این امر است. خدای متعال، [[ولایت]] و [[حاکمیت]] را از مجاری خاصی اعمال میکند. کسی که ولایت را از طرف خداوند عهدهدار میشود، باید نمونه [[ضعیف]] و پرتوی از [[ولایت الهی]] را تحقق ببخشد. خصوصیات ولایت الهی، قدرت، [[حکمت]]، [[عدالت]]، [[رحمت]] و صفاتی اینچنین است و چنین شخصی باید [[معصوم]] باشد تا جامعه از جهالتها و [[شهوات]] و خودخواهیهای [[مدیریتی]] مصون بماند<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، سالروز عید غدیر، ۲۰/۴/۱۳۶۹.</ref>. بنابراین، نتیجه اصل [[توحید در مالکیت]] و [[توحید ربوبی]]، انحصار حاکمیت در [[حکومت الهی]] و [[ربوبیت تشریعی]] است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۲۲/۷/۱۳۵۳.</ref>. | با محور قرار دادن حقیقت [[توحید]] و بهرهمندی از [[صفات خداوند]] نتیجه این می شود که هیچکس غیر از [[خداوند]] حق حاکمیت در [[جامعه]] را ندارد. هیچ [[انسانی]] [[حق]] ندارد [[اداره امور]] انسانهای دیگر را به عهده بگیرد. چون هر نوع [[اعمال]] [[ولایتی]] منجر به سلب برخی [[آزادیهای فردی]] شده و تنها خداوند که مالک [[حقیقی]] انسانهاست مجاز به این امر است. خدای متعال، [[ولایت]] و [[حاکمیت]] را از مجاری خاصی اعمال میکند. کسی که ولایت را از طرف خداوند عهدهدار میشود، باید نمونه [[ضعیف]] و پرتوی از [[ولایت الهی]] را تحقق ببخشد. خصوصیات ولایت الهی، قدرت، [[حکمت]]، [[عدالت]]، [[رحمت]] و صفاتی اینچنین است و چنین شخصی باید [[معصوم]] باشد تا جامعه از جهالتها و [[شهوات]] و خودخواهیهای [[مدیریتی]] مصون بماند<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، سالروز عید غدیر، ۲۰/۴/۱۳۶۹.</ref>. بنابراین، نتیجه اصل [[توحید در مالکیت]] و [[توحید ربوبی]]، انحصار حاکمیت در [[حکومت الهی]] و [[ربوبیت تشریعی]] است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۲۲/۷/۱۳۵۳.</ref>. | ||
بنابراین در هر زمانی، [[حاکم الهی]] از سوی خداوند تعیین و توسط [[معصومان]]{{عم}} به [[مردم]] معرفی میشود. این معرفی گاه به شکل مستقیم و معرفی با نام [[امام]] است و گاه به صورت معرفی [[پیشوایی]] است که نه با نام، بلکه با نشان و ویژگیها معین شده است. فقیهی که بتواند بر [[تمایلات]] شخصی خود چیره و در برابر [[فرمان الهی]] [[تسلیم]] شود، امام مردم در [[دوران غیبت]] است و مردم باید دنبال او حرکت کنند<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۱۲/۴/۱۳۵۹.</ref>.<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۰.</ref> | بنابراین در هر زمانی، [[حاکم الهی]] از سوی خداوند تعیین و توسط [[معصومان]]{{عم}} به [[مردم]] معرفی میشود. این معرفی گاه به شکل مستقیم و معرفی با نام [[امام]] است و گاه به صورت معرفی [[پیشوایی]] است که نه با نام، بلکه با نشان و ویژگیها معین شده است. فقیهی که بتواند بر [[تمایلات]] شخصی خود چیره و در برابر [[فرمان الهی]] [[تسلیم]] شود، امام مردم در [[دوران غیبت]] است و مردم باید دنبال او حرکت کنند<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۱۲/۴/۱۳۵۹.</ref>.<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۰.</ref> | ||
=== سنخیت [[جانشین]] با [[پیامبر]] === | === سنخیت [[جانشین]] با [[پیامبر]] === | ||
دومین جنبهای که در [[ضرورت]] [[حاکمیت]] [[اولیای الهی]] بیان می شود، ضرورت سنخیت [[معنوی]] [[جانشینان پیامبر]] با پیامبر است. [[استمرار]] حاکمیت نمیتواند بیبهره از [[معنویت]] پیامبر باشد؛ چراکه استمرار وجود او، باید متناسب با او باشد. ارزشهای وجود [[مقدس]] پیغمبر، باید در کسی که استمرار وجود اوست به اندازه ظرفیت آن شخص، [[حفظ]] شود و این مقتضی حاکمیت فردی [[معصوم]] چون [[امیرمؤمنان]]{{ع}} است تا مانع از [[انحراف]] در مسیر پیامبر باشد<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی در سالروز عید غدیر، ۲۸/۲/۱۳۷۴.</ref>.<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۱.</ref> | دومین جنبهای که در [[ضرورت]] [[حاکمیت]] [[اولیای الهی]] بیان می شود، ضرورت سنخیت [[معنوی]] [[جانشینان پیامبر]] با پیامبر است. [[استمرار]] حاکمیت نمیتواند بیبهره از [[معنویت]] پیامبر باشد؛ چراکه استمرار وجود او، باید متناسب با او باشد. ارزشهای وجود [[مقدس]] پیغمبر، باید در کسی که استمرار وجود اوست به اندازه ظرفیت آن شخص، [[حفظ]] شود و این مقتضی حاکمیت فردی [[معصوم]] چون [[امیرمؤمنان]]{{ع}} است تا مانع از [[انحراف]] در مسیر پیامبر باشد<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی در سالروز عید غدیر، ۲۸/۲/۱۳۷۴.</ref>.<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۱.</ref> | ||
=== استمرار تربیت [[الهی]] === | === استمرار تربیت [[الهی]] === | ||
ضرورت استمرار [[تربیت]] و [[سازندگی]] [[پیامبران]] سومین جهت دال بر ضرورت حاکمیت اولیای الهی پس از انبیاء است. [[هدف از بعثت]] انبیاء [[تزکیه]] و [[تعلیم]] انسانهاست. از آنجا که پس از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} پیغمبر دیگری [[مبعوث]] نخواهد شد [[دین اسلام]] باید حرکت [[عظیم]] [[تعلیم و تربیت]] را [[ابدیت]] بخشد. این امر مستلزم وجود [[جانشینان]] [[معصوم]] پس از [[پیامبر]]{{صل}} بر [[مسند]] [[مدیریت جامعه اسلامی]] است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در سالروز عید غدیر خم، ۲۴/۱۲/۱۳۷۹.</ref>.<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۲.</ref> | ضرورت استمرار [[تربیت]] و [[سازندگی]] [[پیامبران]] سومین جهت دال بر ضرورت حاکمیت اولیای الهی پس از انبیاء است. [[هدف از بعثت]] انبیاء [[تزکیه]] و [[تعلیم]] انسانهاست. از آنجا که پس از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} پیغمبر دیگری [[مبعوث]] نخواهد شد [[دین اسلام]] باید حرکت [[عظیم]] [[تعلیم و تربیت]] را [[ابدیت]] بخشد. این امر مستلزم وجود [[جانشینان]] [[معصوم]] پس از [[پیامبر]]{{صل}} بر [[مسند]] [[مدیریت جامعه اسلامی]] است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در سالروز عید غدیر خم، ۲۴/۱۲/۱۳۷۹.</ref>.<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۲.</ref> | ||
=== استمرار پالایش رسوبات [[جاهلی]] === | === استمرار پالایش رسوبات [[جاهلی]] === | ||
حفاظت از دستاوردهای [[پیامبر اسلام]] مستلزم استمرار پالایش رسوبات جاهلی توسط [[اولیاء الهی]] است. [[نبی مکرم]]{{صل}} در طول ده سال، جامعه بدوی [[آلوده]] به [[تعصبات]] و [[خرافات]] را با مجاهدتهای [[عظیم]] خود و با کمک [[اصحاب]] با وفایش به [[جامعه]] مترقی [[اسلامی]] تبدیل کرد. برخی در اثر [[مشاهده]] [[قدرت]] و جاذبههای [[اسلام]] [[مسلمان]] شده بودند؛ لذا برای [[پاک]] کردن رسوبات جاهلی از اعماق این جامعه و مستقیم نگه داشتن خط [[هدایت]] اسلامی بعد از ده سال [[زمان]] [[پیغمبر]]، لازم بود تدبیری صورت گیرد. اگر [[رسول خدا]]{{صل}} برای بعد از این ده سال، [[فکری]] نکرده بود و نقشهای در [[اختیار]] [[امت]] نگذاشته بود، این کار ناتمام بود<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم قم در سالروز عید غدیر، ۱۸/۱۰/۱۳۸۵.</ref>.<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۳.</ref> | حفاظت از دستاوردهای [[پیامبر اسلام]] مستلزم استمرار پالایش رسوبات جاهلی توسط [[اولیاء الهی]] است. [[نبی مکرم]]{{صل}} در طول ده سال، جامعه بدوی [[آلوده]] به [[تعصبات]] و [[خرافات]] را با مجاهدتهای [[عظیم]] خود و با کمک [[اصحاب]] با وفایش به [[جامعه]] مترقی [[اسلامی]] تبدیل کرد. برخی در اثر [[مشاهده]] [[قدرت]] و جاذبههای [[اسلام]] [[مسلمان]] شده بودند؛ لذا برای [[پاک]] کردن رسوبات جاهلی از اعماق این جامعه و مستقیم نگه داشتن خط [[هدایت]] اسلامی بعد از ده سال [[زمان]] [[پیغمبر]]، لازم بود تدبیری صورت گیرد. اگر [[رسول خدا]]{{صل}} برای بعد از این ده سال، [[فکری]] نکرده بود و نقشهای در [[اختیار]] [[امت]] نگذاشته بود، این کار ناتمام بود<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم قم در سالروز عید غدیر، ۱۸/۱۰/۱۳۸۵.</ref>.<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۶۳.</ref> | ||
=== ایمن ماندن [[دین]] و [[سیاست]] از [[انحراف]] === | === ایمن ماندن [[دین]] و [[سیاست]] از [[انحراف]] === | ||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
== اهمیت ولایت == | == اهمیت ولایت == | ||
هدف خلقت انسان رسیدن به [[ولایت الهی]] است. برای تحقق ولایت الهی لازم است همه نیروهای داخلی [[جامعه]] به سمت [[حاکمیت]] توحید و کسب [[رضایت خداوند]]، [[بسیج]] شود. در این میان، [[قلب]] جامعه که تمام نیروها را همسو میکند و آنها را از پیوند با [[طاغوت]] [[ایمان]] میکند [[امام]] است. [[مردم]] با پیوند با این نقطه مرکزی، به سمت تحقق [[حاکمیت الهی]] حرکت کرده و با [[حفظ]] [[انسجام]] و پیوند درونی خود ([[ولایت مؤمنین]]) راه [[نفوذ]] [[جبهه]] [[باطل]] را سد میکنند<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۲۰/۷/۱۳۵۳.</ref>. [[ولایت]] مهمترین [[امانت الهی]] است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۲۲/۷/۱۳۵۳.</ref>. ولایت اساس و پایه [[اعتقادات شیعه]]<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام در عید سعید غدیر ۸/۳/۱۳۷۳.</ref> و [[هدف]] تمام زحمات [[پیغمبر اکرم]]{{صل}}، بزرگان [[دین]] و [[انبیاء الهی]]{{عم}} استقرار [[ولایت الهی]] بوده است. اگر مدیریت جامعه، از [[صلاح]] و [[استقامت]] دور باشد، ولو در میان [[مردم]] صلاح وجود داشته باشد، صلاح بدنه مردم، نمیتواند این جامعه را به سر [[منزل]] مطلوب [[هدایت]] کند و این نشاندهنده تأثیر رأس [[هرم]] مجموعه [[مدیریت]] یک جامعه است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام در عید سعید غدیر، ۲۰/۴/۱۳۶۹.</ref>.<ref>[[محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۵۱.</ref> | هدف خلقت انسان رسیدن به [[ولایت الهی]] است. برای تحقق ولایت الهی لازم است همه نیروهای داخلی [[جامعه]] به سمت [[حاکمیت]] توحید و کسب [[رضایت خداوند]]، [[بسیج]] شود. در این میان، [[قلب]] جامعه که تمام نیروها را همسو میکند و آنها را از پیوند با [[طاغوت]] [[ایمان]] میکند [[امام]] است. [[مردم]] با پیوند با این نقطه مرکزی، به سمت تحقق [[حاکمیت الهی]] حرکت کرده و با [[حفظ]] [[انسجام]] و پیوند درونی خود ([[ولایت مؤمنین]]) راه [[نفوذ]] [[جبهه]] [[باطل]] را سد میکنند<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۲۰/۷/۱۳۵۳.</ref>. [[ولایت]] مهمترین [[امانت الهی]] است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در تاریخ ۲۲/۷/۱۳۵۳.</ref>. ولایت اساس و پایه [[اعتقادات شیعه]]<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام در عید سعید غدیر ۸/۳/۱۳۷۳.</ref> و [[هدف]] تمام زحمات [[پیغمبر اکرم]]{{صل}}، بزرگان [[دین]] و [[انبیاء الهی]]{{عم}} استقرار [[ولایت الهی]] بوده است. اگر مدیریت جامعه، از [[صلاح]] و [[استقامت]] دور باشد، ولو در میان [[مردم]] صلاح وجود داشته باشد، صلاح بدنه مردم، نمیتواند این جامعه را به سر [[منزل]] مطلوب [[هدایت]] کند و این نشاندهنده تأثیر رأس [[هرم]] مجموعه [[مدیریت]] یک جامعه است<ref>حضرت آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام در عید سعید غدیر، ۲۰/۴/۱۳۶۹.</ref>.<ref>[[ محمدی، عبدالله]]، [[ولایت در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مقاله)|مقاله «ولایت»]]، [[منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای ج۱]]، ص۱۵۱.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |