آزادی اقتصادی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخهها
آزادی اقتصادی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۴
، ۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳←مقدمه
(←مقدمه) |
(←مقدمه) |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
اسلام کار و تولید را [[حق]] همه افراد بشر میداند، یعنی هر فردی از [[انسانها]] به مقدار [[توانایی]] و به دلخواه خود میتواند کار کند و در این مورد [[آزاد]] است. در بخشی از [[نامه]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به قرطبة بن کعب آمده است {{متن حدیث|لَسْتُ أرى أَنْ أجْبُرَ أحَداً علَى عَمَلٍ يَكْرَهُهُ}} صحیح نمیدانم کسی را به کاری که [[دوست]] ندارد وا دارم و به او کار اجباری [[تحمیل]] کنم. [[امام خمینی]] در همین زمینه معتقدند که [[مردم]] آزادند هر کاری را که صحیح میدانند انجام دهند. همه [[ملت]] در این زمینهها [[آزادی]] دارند<ref>صحیفه امام، ج۵، ص۵۲۱.</ref>. در زمینه [[مالکیت]] نیز مطابق [[نص]] دیدگاه [[اسلام]] هر کسی صاحب [[مالی]] است که خود از راه صحیح به دست آورده است. [[قرآن کریم]] در این زمینه میفرماید: {{متن قرآن|لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«مردان را از آنچه برای خود به دست میآورند بهرهای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف میآورند بهرهای» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref>. با این دیدگاه اسلام [[انسان]] را در کسب [[مال]] [[مشروع]] [[آزاد]] میداند و همه را مالک کسب خود میداند. البته این آزادی کار نباید بر خلاف آزادی [[کسب و کار]] دیگری و [[مصالح عمومی]] باشد؛ چراکه در حوزه [[اقتصاد]] امکان [[چپاول]] و [[استعمار]] افراد دیگر وجود دارد. اسلام با آزادی [[استثمار]] [[اقتصادی]] که [[فقر]] آور است [[مخالفت]] کرده است و برای [[پیشگیری]] از آن نیز حدودی برای [[آزادی اقتصادی]] تعریف کرده است.<ref>[[علی حسنزاده|حسنزاده، علی]]، [[آزادی اسلامی - حسنزاده (مقاله)| مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۸۰۱.</ref> | اسلام کار و تولید را [[حق]] همه افراد بشر میداند، یعنی هر فردی از [[انسانها]] به مقدار [[توانایی]] و به دلخواه خود میتواند کار کند و در این مورد [[آزاد]] است. در بخشی از [[نامه]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به قرطبة بن کعب آمده است {{متن حدیث|لَسْتُ أرى أَنْ أجْبُرَ أحَداً علَى عَمَلٍ يَكْرَهُهُ}} صحیح نمیدانم کسی را به کاری که [[دوست]] ندارد وا دارم و به او کار اجباری [[تحمیل]] کنم. [[امام خمینی]] در همین زمینه معتقدند که [[مردم]] آزادند هر کاری را که صحیح میدانند انجام دهند. همه [[ملت]] در این زمینهها [[آزادی]] دارند<ref>صحیفه امام، ج۵، ص۵۲۱.</ref>. در زمینه [[مالکیت]] نیز مطابق [[نص]] دیدگاه [[اسلام]] هر کسی صاحب [[مالی]] است که خود از راه صحیح به دست آورده است. [[قرآن کریم]] در این زمینه میفرماید: {{متن قرآن|لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«مردان را از آنچه برای خود به دست میآورند بهرهای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف میآورند بهرهای» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref>. با این دیدگاه اسلام [[انسان]] را در کسب [[مال]] [[مشروع]] [[آزاد]] میداند و همه را مالک کسب خود میداند. البته این آزادی کار نباید بر خلاف آزادی [[کسب و کار]] دیگری و [[مصالح عمومی]] باشد؛ چراکه در حوزه [[اقتصاد]] امکان [[چپاول]] و [[استعمار]] افراد دیگر وجود دارد. اسلام با آزادی [[استثمار]] [[اقتصادی]] که [[فقر]] آور است [[مخالفت]] کرده است و برای [[پیشگیری]] از آن نیز حدودی برای [[آزادی اقتصادی]] تعریف کرده است.<ref>[[علی حسنزاده|حسنزاده، علی]]، [[آزادی اسلامی - حسنزاده (مقاله)| مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۸۰۱.</ref> | ||
== اقتصاد آزاد == | |||
اقتصاد آزاد و شکوفا، مرهون کشوری آزاد و [[استقلال]] یافته و به دور از [[وابستگی]] است<ref>[[سید علی حسینی خامنهای|حسینی خامنهای، سید علی]]، بیانات، ۱/۹/۱۳۶۸.</ref>. در پرتو جامعهای مهذب، دارای [[تعلیم و تربیت]] صحیح<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مرتضی، یادداشتها، ج۱، ص۹۵؛ امام خمینی، صحیفه امام، ج۹، ص۳.</ref> و [[آزادی]] [[فکر]] و بیان است که [[رفاه]] و [[آزادی اقتصادی]] پدیدار میگردد<ref>ر. ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، مجموعه آثار، ج۱۵، ص۴۶۴-۴۶۵.</ref>. سیاستهای [[ایران]] در [[زمان]] پهلوی، درست معکوس این اصل و [[اقتصاد]] نیز چون سایر مقولات، عقبمانده و وابسته بوده است<ref>[[سید علی حسینی خامنهای|حسینی خامنهای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۹/۱۳۷۳.</ref>. آزادی اقتصادی در پرتو [[ارزشها]] و مفاهیم [[اسلامی]] است و با آزادی "آدام اسمیتی" [[غرب]] و [[دیکتاتوری]] [[اقتصادی]] سروکاری ندارد<ref>[[سید علی حسینی خامنهای|حسینی خامنهای، سید علی]]، بیانات، ۲۴/۷/۱۳۹۰.</ref>. | |||
آزادی، ارمغان [[اسلام]] برای [[انسانها]] است و [[پیشرفت]] و رونق اقتصادی در اسلام در کنار [[روحیه]] [[مساوات]] و [[عدالت]] و رعایت [[حقوق]] [[مستضعفین]] تحقق میپذیرد و در این نوع آزادی، [[تبعیض]] طبقاتی در الگوی اقتصادی کشورهای غربی مطرود است<ref>[[سید علی حسینی خامنهای|حسینی خامنهای، سید علی]]، بیانات، ۱۲/۳/۱۳۷۸؛ انصاری، حمید، حدیث بیداری، ص۱۹۴.</ref>. اقتصاد [[آزاد]] [[جوامع]] در گرو میدان دادن به خلاقیتها و ابتکارهای افراد [[جامعه]] است که در نتیجه به [[تعادل]] عرضه و تقاضا میانجامد<ref>[[سید محمد حسینی بهشتی|حسینی بهشتی، سید محمد]]، جاودانه تاریخ، ص۱۲۹-۱۳۰.</ref>. | |||
آزادی اقتصادی در غرب، انحصار و تصاحب موقعیتهای اقتصادی در دست افراد معدود به وسیله [[تقلب]] و [[زور]] است و آزادی اقتصادی غربی مبتنی بر اصل [[ثروت]] و رسیدن به اوج [[سرمایهداری]] و [[توانگری]] اقتصادی است. برخلاف دیدگاه [[انقلاب اسلامی]]، که آزادی اقتصادی بر پایه اصل [[تعاون]] و [[حق]] [[مدیریت]] همگانی است<ref>[[سید علی حسینی خامنهای|حسینی خامنهای، سید علی]]، بیانات، ۲۳/۸/۱۳۹۱.</ref><ref>[[منصور میراحمدی|میراحمدی، منصور]] و [[رجبعلی اسفندیار|اسفندیار، رجبعلی]]، [[آزادی - میراحمدی (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی (کتاب)|مقالاتی از اندیشهنامه انقلاب اسلامی]]، ص ۱۰.</ref>. | |||
== توفیق انقلاب اسلامی در تحقق [[آزادی اقتصادی]] == | == توفیق انقلاب اسلامی در تحقق [[آزادی اقتصادی]] == |