پرش به محتوا

تمدن اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
سیاست، مهندسی بُعد ظاهری [[زندگی]] [[انسان]]، یعنی لایۀ ظاهری وجود [[بشر]] را بر عهده دارد، اگر از توجه به یک بُعد از [[ابعاد وجودی انسان]] [[غفلت]] صورت گرفت، نه تنها [[سیستم]]، [[کارآمدی]] و کارآیی خودش را از دست می‌دهد که در بسیاری موارد کارکرد منفی و [[مضر]] پیدا می‌کند<ref>صحیفه امام، ج۳، ص۳۳۹.</ref>، چون [[نفی]] یک جزء از سیستم، نفی کارآیی تمام سیستم است<ref>صحیفه امام، ج۱۰، ص۴۴۹.</ref>.<ref> [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۱ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|«تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص۸۸۱.</ref>
سیاست، مهندسی بُعد ظاهری [[زندگی]] [[انسان]]، یعنی لایۀ ظاهری وجود [[بشر]] را بر عهده دارد، اگر از توجه به یک بُعد از [[ابعاد وجودی انسان]] [[غفلت]] صورت گرفت، نه تنها [[سیستم]]، [[کارآمدی]] و کارآیی خودش را از دست می‌دهد که در بسیاری موارد کارکرد منفی و [[مضر]] پیدا می‌کند<ref>صحیفه امام، ج۳، ص۳۳۹.</ref>، چون [[نفی]] یک جزء از سیستم، نفی کارآیی تمام سیستم است<ref>صحیفه امام، ج۱۰، ص۴۴۹.</ref>.<ref> [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۱ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|«تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص۸۸۱.</ref>


=== [[عقلانیت]] ===
=== عقلانیت ===
[[عقلانیت]] اسلامی برخلاف [[عقلانیت]] [[سکولار]]، تحت [[تصرف]] و [[تربیت]] [[شرع]] است و صبغۀ [[الهی]] و رنگ قدسی دارد، [[عقلی]] هم که [[پشتیبانی]] شرع و [[تعالیم]] انبیای عظام و [[اولیای الهی]] را نپذیرد، اسمش [[عقل]] نیست، بلکه [[تدبیر]] و [[شیطنت]] نامیده می‌شود؛ چون بندۀ [[شهوت]] و [[غضب]] و شیطنت شده است. عقلانیتی که سراسر «[[معنویت]]» است و در برپاداشتن «[[عدالت]]» خسته نمی‌شود و خودش را نمی‌بازد و از پیگیری مطالبات [[حق]] خود کوتاه نمی‌آید، پس این عقل است که می‌تواند پایۀ مهم تشکیل [[امت واحده]] و تمدن اسلامی باشد.
عقلانیت اسلامی برخلاف عقلانیت [[سکولار]]، تحت تصرف و [[تربیت]] [[شرع]] است و صبغۀ [[الهی]] و رنگ قدسی دارد، [[عقلی]] هم که [[پشتیبانی]] شرع و [[تعالیم]] انبیای عظام و [[اولیای الهی]] را نپذیرد، اسمش [[عقل]] نیست، بلکه [[تدبیر]] و [[شیطنت]] نامیده می‌شود؛ چون بندۀ [[شهوت]] و [[غضب]] و شیطنت شده است. عقلانیتی که سراسر «[[معنویت]]» است و در برپاداشتن «[[عدالت]]» خسته نمی‌شود و خودش را نمی‌بازد و از پیگیری مطالبات [[حق]] خود کوتاه نمی‌آید، پس این عقل است که می‌تواند پایۀ مهم تشکیل [[امت واحده]] و تمدن اسلامی باشد.


لایه‌های سه‌گانۀ وجود [[انسان]]، سه سطح برای عقلانیت ترسیم می‌کند: نخست، عقلانیت [[معرفتی]]<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۴.</ref>؛ دوم عقلانیت [[اخلاقی]]<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۶.</ref> و سوم عقلانیت ابزاری. در این سطح، مهندسی، اندازه‌گیری و نظام‌مندی، [[پیش‌بینی]] و نقش عقل در محاسبات مادی جهت نیل به شکوفا کردن [[مادیات]] و آباد کردن [[دنیا]] مدنظر است<ref>صحیفه امام، ج۳، ص۸.</ref>.<ref> [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۱ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|«تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص۸۸۲.</ref>
لایه‌های سه‌گانۀ وجود [[انسان]]، سه سطح برای عقلانیت ترسیم می‌کند: نخست، عقلانیت [[معرفتی]]<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۴.</ref>؛ دوم عقلانیت [[اخلاقی]]<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۶.</ref> و سوم عقلانیت ابزاری. در این سطح، مهندسی، اندازه‌گیری و نظام‌مندی، [[پیش‌بینی]] و نقش عقل در محاسبات مادی جهت نیل به شکوفا کردن [[مادیات]] و آباد کردن [[دنیا]] مدنظر است<ref>صحیفه امام، ج۳، ص۸.</ref>.<ref> [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۱ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|«تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص۸۸۲.</ref>
۱۱۳٬۱۶۰

ویرایش