پرش به محتوا

امانت‌داری امین‌الله در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'دست' به 'دست'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
جز (جایگزینی متن - 'دست' به 'دست')
 
خط ۳۹: خط ۳۹:
[[عبد الله]] بن [[مغیره]] نیز در روایتی معتبر، خطاب به [[امام رضا]] {{ع}} گفت: “شهادت می‌دهم که شما [[حجت]] و [[امین]] [[خدا]] بر آفریده‌های اویی”<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۵۵.</ref>.
[[عبد الله]] بن [[مغیره]] نیز در روایتی معتبر، خطاب به [[امام رضا]] {{ع}} گفت: “شهادت می‌دهم که شما [[حجت]] و [[امین]] [[خدا]] بر آفریده‌های اویی”<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۵۵.</ref>.


گفته شد که ترکیب [[امین الله]] بیانگر آن است که [[خداوند]] [[مسئولیت]] و امانتی را به شخص [[امین]] داده است و از ظاهر عبارت {{متن حدیث|أَمِين اللَّهِ عَلَى وَحْيِهِ}} به [[دست]] آمد که مقصود از آن [[مسئولیت]]، همان [[مرجعیت دینی]] یا [[مرجعیت علمی]] است. اما به نظر می‌رسد ترکیب [[امین الله]] که در [[روایات]] دسته اخیر، بدون متعلق بیان شده است، می‌تواند پیام‌آور حقایق دیگری در این باره باشد. در [[روایات]] متعددی که در سطور پیشین [[نقل]] شدند، از مفهوم {{متن حدیث|أَمِين اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ}} استفاده شده است. به نظر می‌رسد، با توجه به حرف {{متن حدیث|عَلَى}}، می‌توان مدعی شد که این عبارت بیانگر نوعی [[تسلط]] و استیلای متصدی [[منصب]] [[امین]] اللهی بر [[مردم]] است که فراتر از [[ابلاغ]] [[احکام دینی]] و غیر [[دینی]] است؛ چرا که [[منصب]] [[مرجعیت دینی]] یا [[مرجعیت]] عملی از [[تسلط]] صاحب آن [[منصب]] بر [[مردم]] حکایت نمی‌کند و تنها بیانگر محوریت و [[مرجعیت]] آنها برای [[مردم]] است، و [[سرپرستی]] [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] را ثابت نمی‌کند. اگر [[تسلط]] و استیلای [[امین الله]] از این [[روایات]] استفاده شود، آن‌گاه می‌توان این مفهوم را همسو با [[منصب ولایت]] [[امر]] دانست؛ به دیگر بیان، [[شأن]] [[مرجعیت سیاسی]] نیز از دیگر [[شئون]] [[امین الله]] است؛ از این‌رو، می‌توان در تبیین و تحلیل این مفهوم چنین گفت: [[خداوند متعال]] [[منصب]] [[حکومت]] و [[ولایت]] بر [[مردم]] را که اولاً و بالذات متعلق به [[ذات ربوبی]] خود اوست، به افراد [[معتمد]] سپرده است. در این باره، [[ابوالجارود]] [[زیاد بن منذر]] در ضمن روایتی معتبر<ref>پیش‌تر از دلیل اعتبار این روایت، به تفصیل سخن به میان آوردیم.</ref> از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] می‌کند که پس از بیان اینکه [[آیه ولایت]] و [[اکمال دین]] راجع به [[ولایت امیر المؤمنین]] {{ع}} وارد شده است، به داستان [[روز غدیر]] اشاره کردند و در پایان فرمودند:
گفته شد که ترکیب [[امین الله]] بیانگر آن است که [[خداوند]] [[مسئولیت]] و امانتی را به شخص [[امین]] داده است و از ظاهر عبارت {{متن حدیث|أَمِين اللَّهِ عَلَى وَحْيِهِ}} به دست آمد که مقصود از آن [[مسئولیت]]، همان [[مرجعیت دینی]] یا [[مرجعیت علمی]] است. اما به نظر می‌رسد ترکیب [[امین الله]] که در [[روایات]] دسته اخیر، بدون متعلق بیان شده است، می‌تواند پیام‌آور حقایق دیگری در این باره باشد. در [[روایات]] متعددی که در سطور پیشین [[نقل]] شدند، از مفهوم {{متن حدیث|أَمِين اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ}} استفاده شده است. به نظر می‌رسد، با توجه به حرف {{متن حدیث|عَلَى}}، می‌توان مدعی شد که این عبارت بیانگر نوعی [[تسلط]] و استیلای متصدی [[منصب]] [[امین]] اللهی بر [[مردم]] است که فراتر از [[ابلاغ]] [[احکام دینی]] و غیر [[دینی]] است؛ چرا که [[منصب]] [[مرجعیت دینی]] یا [[مرجعیت]] عملی از [[تسلط]] صاحب آن [[منصب]] بر [[مردم]] حکایت نمی‌کند و تنها بیانگر محوریت و [[مرجعیت]] آنها برای [[مردم]] است، و [[سرپرستی]] [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] را ثابت نمی‌کند. اگر [[تسلط]] و استیلای [[امین الله]] از این [[روایات]] استفاده شود، آن‌گاه می‌توان این مفهوم را همسو با [[منصب ولایت]] [[امر]] دانست؛ به دیگر بیان، [[شأن]] [[مرجعیت سیاسی]] نیز از دیگر [[شئون]] [[امین الله]] است؛ از این‌رو، می‌توان در تبیین و تحلیل این مفهوم چنین گفت: [[خداوند متعال]] [[منصب]] [[حکومت]] و [[ولایت]] بر [[مردم]] را که اولاً و بالذات متعلق به [[ذات ربوبی]] خود اوست، به افراد [[معتمد]] سپرده است. در این باره، [[ابوالجارود]] [[زیاد بن منذر]] در ضمن روایتی معتبر<ref>پیش‌تر از دلیل اعتبار این روایت، به تفصیل سخن به میان آوردیم.</ref> از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] می‌کند که پس از بیان اینکه [[آیه ولایت]] و [[اکمال دین]] راجع به [[ولایت امیر المؤمنین]] {{ع}} وارد شده است، به داستان [[روز غدیر]] اشاره کردند و در پایان فرمودند:
{{متن حدیث|كَانَ وَ اللَّهِ عَلِيٌّ {{ع}} أَمِينَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ غَيْبِهِ وَ دِينِهِ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ ثُمَّ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} حَضَرَهُ الَّذِي حَضَرَ فَدَعَا عَلِيّاً فَقَالَ يَا عَلِيُّ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَئْتَمِنَكَ عَلَى مَا ائْتَمَنَنِيَ اللَّهُ عَلَيْهِ مِنْ غَيْبِهِ وَ عِلْمِهِ وَ مِنْ خَلْقِهِ وَ مِنْ دِينِهِ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ}}<ref>{{متن حدیث|... ثُمَّ نَزَلَتِ الْوَلَايَةُ وَ إِنَّمَا أَتَاهُ ذَلِكَ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ بِعَرَفَةَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ كَانَ كَمَالُ الدِّينِ بِوَلَايَةِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ {{ع}}... ثُمَّ قَالَ يَا مَعْشَرَ الْمُسْلِمِينَ هَذَا وَلِيُّكُمْ مِنْ بَعْدِي فَلْيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ مِنْكُمُ الْغَائِبَ؛ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ {{ع}} كَانَ وَ اللَّهِ عَلِيٌّ {{ع}} أَمِينَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ غَيْبِهِ وَ دِينِهِ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ}}. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۱۸-۲۱۹. </ref>؛ به [[خدا]] [[سوگند]]، [[علی]] {{ع}} [[امین]] [[خدا]] بود بر آفریده‌های او و [[غیب]] و [[دینی]] که [[خدا]] برای خود می‌پسندید. سپس زمان [[وفات]] [[رسول الله]] {{صل}} فرا رسید؛ پس [[علی]] را خواست، پس فرمود: ای [[علی]]! من می‌خواهم آنچه را [[خدا]] از [[غیب]] و [[علم]] خود و از خلقش و دینِ پسند خودش به من سپرده، به تو بسپارم.
{{متن حدیث|كَانَ وَ اللَّهِ عَلِيٌّ {{ع}} أَمِينَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ غَيْبِهِ وَ دِينِهِ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ ثُمَّ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} حَضَرَهُ الَّذِي حَضَرَ فَدَعَا عَلِيّاً فَقَالَ يَا عَلِيُّ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَئْتَمِنَكَ عَلَى مَا ائْتَمَنَنِيَ اللَّهُ عَلَيْهِ مِنْ غَيْبِهِ وَ عِلْمِهِ وَ مِنْ خَلْقِهِ وَ مِنْ دِينِهِ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ}}<ref>{{متن حدیث|... ثُمَّ نَزَلَتِ الْوَلَايَةُ وَ إِنَّمَا أَتَاهُ ذَلِكَ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ بِعَرَفَةَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ كَانَ كَمَالُ الدِّينِ بِوَلَايَةِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ {{ع}}... ثُمَّ قَالَ يَا مَعْشَرَ الْمُسْلِمِينَ هَذَا وَلِيُّكُمْ مِنْ بَعْدِي فَلْيُبَلِّغِ الشَّاهِدُ مِنْكُمُ الْغَائِبَ؛ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ {{ع}} كَانَ وَ اللَّهِ عَلِيٌّ {{ع}} أَمِينَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ غَيْبِهِ وَ دِينِهِ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ}}. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۱۸-۲۱۹. </ref>؛ به [[خدا]] [[سوگند]]، [[علی]] {{ع}} [[امین]] [[خدا]] بود بر آفریده‌های او و [[غیب]] و [[دینی]] که [[خدا]] برای خود می‌پسندید. سپس زمان [[وفات]] [[رسول الله]] {{صل}} فرا رسید؛ پس [[علی]] را خواست، پس فرمود: ای [[علی]]! من می‌خواهم آنچه را [[خدا]] از [[غیب]] و [[علم]] خود و از خلقش و دینِ پسند خودش به من سپرده، به تو بسپارم.


۲۱۸٬۰۵۴

ویرایش