حجت در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
واژه [[حجّت]] از ریشه حجج و در اصل به معنای قصد است. [[دلیل]] نیز به معنای نشان دادن و [[ارشاد]]، و [[برهان]] به معنای روشنی و بیان است. دلیل را اگر روشن باشد برهان و اگر دلالت بر مقصود کند حجّت گویند. هر سه کلمه حجّت، برهان و دلیل در [[قرآن]] به کار رفته است: {{متن قرآن|قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ}}<ref>«بگو: برهان رسا از آن خداوند است» سوره انعام، آیه ۱۴۹.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ}}<ref>«ای مردم! به راستی برهانی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است» سوره نساء، آیه ۱۷۴.</ref>. {{متن قرآن|ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا}}<ref>«سپس خورشید را بر آن رهنمون گرداندیم» سوره فرقان، آیه ۴۵.</ref> | واژه [[حجّت]] از ریشه حجج و در اصل به معنای قصد است. [[دلیل]] نیز به معنای نشان دادن و [[ارشاد]]، و [[برهان]] به معنای روشنی و بیان است. دلیل را اگر روشن باشد برهان و اگر دلالت بر مقصود کند حجّت گویند. هر سه کلمه حجّت، برهان و دلیل در [[قرآن]] به کار رفته است: {{متن قرآن|قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ}}<ref>«بگو: برهان رسا از آن خداوند است» سوره انعام، آیه ۱۴۹.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ}}<ref>«ای مردم! به راستی برهانی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است» سوره نساء، آیه ۱۷۴.</ref>. {{متن قرآن|ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا}}<ref>«سپس خورشید را بر آن رهنمون گرداندیم» سوره فرقان، آیه ۴۵.</ref>. | ||
[[امام سجاد]] {{ع}} در [[صحیفه]] از [[حجت خدا]]، [[حجت]] [[پیامبر]]، حجت قرآن، و حجت‌های [[انسان]] در برابر [[خدا]] سخن گفته است | |||
[[امام سجاد]] {{ع}} در [[صحیفه]] از [[حجت خدا]]، [[حجت]] [[پیامبر]]، حجت قرآن، و حجت‌های [[انسان]] در برابر [[خدا]] سخن گفته است. | |||
=== حجت [[برتر]] خدا === | === حجت [[برتر]] خدا === | ||
[[حجت‌های خدا]] پی‌در‌پی و آشکار است: خدایا تو حجت‌های خود را در پی یکدیگر و به [[یاری]] یکدیگر اقامه کرده‌ای<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>. همچنین حجت خدا [[باطل]] شدنی نیست و اگر [[خدای متعال]] در [[عقوبت]] سرکشان شتاب نمی‌ورزد دلیل بر بطلان حجت او نیست: و چون در بازخواستشان شتاب نکنی حجت تو باطل نمی‌گردد که حجت تو پای بر جای است و بطلان‌ناپذیر<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>. [[امام]] {{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|أَعْلَمُ أَنَّ الْحُجَّةَ لَكَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «می‌دانم که حجت، تو راست». | [[حجت‌های خدا]] پی‌در‌پی و آشکار است: خدایا تو حجت‌های خود را در پی یکدیگر و به [[یاری]] یکدیگر اقامه کرده‌ای<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>. همچنین حجت خدا [[باطل]] شدنی نیست و اگر [[خدای متعال]] در [[عقوبت]] سرکشان شتاب نمی‌ورزد دلیل بر بطلان حجت او نیست: و چون در بازخواستشان شتاب نکنی حجت تو باطل نمی‌گردد که حجت تو پای بر جای است و بطلان‌ناپذیر<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>. [[امام]] {{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|أَعْلَمُ أَنَّ الْحُجَّةَ لَكَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «می‌دانم که حجت، تو راست». | ||
=== حجت قرآن === | === حجت قرآن === | ||
امام سجاد {{ع}} قرآن را کتابی که برهانش خاموش نمی‌شود معرفی می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ نُورَ هُدًى لَا يَطْفَأُ عَنِ الشَّاهِدِينَ بُرْهَانُهُ}}<ref>دعای ۴۲.</ref> «و (قرآن) چراغ [[هدایتی]] است که فروغ برهانش را [[خاموشی]] نیست». | امام سجاد {{ع}} قرآن را کتابی که برهانش خاموش نمی‌شود معرفی می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ نُورَ هُدًى لَا يَطْفَأُ عَنِ الشَّاهِدِينَ بُرْهَانُهُ}}<ref>دعای ۴۲.</ref> «و (قرآن) چراغ [[هدایتی]] است که فروغ برهانش را [[خاموشی]] نیست». | ||
=== حجت پیامبر و [[امامان]] {{عم}} === | === حجت پیامبر و [[امامان]] {{عم}} === | ||
امام {{ع}} از خدای متعال می‌خواهد تا حجت پیامبرش را بزرگ سازد و مقصود آن است که آن را بر حجت‌های دیگر [[پیروز]] سازد به گونه‌ای که برای کسی امکان نقض آن نباشد: {{متن حدیث|وَ عَظِّمْ بُرْهَانَهُ}}<ref>دعای ۴۲.</ref>؛ و برهان او را عظیم‌تر گردان. و نیز در [[دعای عرفه]] عرضه می‌دارد: «ای [[پروردگار]] من، بر [[اهل بیت]] طیبین او (پیامبر) که آنان را برای [[قیام]] به امر خود برگزیده‌ای... و حجت‌های خود بر [[بندگان]] قرار داده‌ای... تحیّت و [[درود]] بفرست»<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. | امام {{ع}} از خدای متعال می‌خواهد تا حجت پیامبرش را بزرگ سازد و مقصود آن است که آن را بر حجت‌های دیگر [[پیروز]] سازد به گونه‌ای که برای کسی امکان نقض آن نباشد: {{متن حدیث|وَ عَظِّمْ بُرْهَانَهُ}}<ref>دعای ۴۲.</ref>؛ و برهان او را عظیم‌تر گردان. و نیز در [[دعای عرفه]] عرضه می‌دارد: «ای [[پروردگار]] من، بر [[اهل بیت]] طیبین او (پیامبر) که آنان را برای [[قیام]] به امر خود برگزیده‌ای... و حجت‌های خود بر [[بندگان]] قرار داده‌ای... تحیّت و [[درود]] بفرست»<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. | ||
=== [[حجت]] [[انسان]] در برابر [[خدا]] === | === [[حجت]] [[انسان]] در برابر [[خدا]] === | ||
انسان در برابر خدا با توجه به باز بودن باب [[توبه]] هیچ حجتی ندارد: «[[حمد]] و [[سپاس]] خداوندی را که ما را به توبه [[راه]] نمود... تا هیچ یک از ما را عذری و حجتی نماند<ref>نیایش یکم.</ref> و حجت‌های انسان در برابر خدا [[ضعیف]] است»<ref>نیایش سی‌ونهم.</ref>. | انسان در برابر خدا با توجه به باز بودن باب [[توبه]] هیچ حجتی ندارد: «[[حمد]] و [[سپاس]] خداوندی را که ما را به توبه [[راه]] نمود... تا هیچ یک از ما را عذری و حجتی نماند<ref>نیایش یکم.</ref> و حجت‌های انسان در برابر خدا [[ضعیف]] است»<ref>نیایش سی‌ونهم.</ref>. | ||
| خط ۲۷: | خط ۳۲: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:حجت | [[رده:حجت]] | ||