|
|
| خط ۶۸: |
خط ۶۸: |
| # آزاد اندیشی در زمینه سالم به نتایج مطلوب می‌رسد؛ بنابراین، آزاد اندیشی نباید به ساختارشکنی و شالوده‌شکنی و بر هم زدن پایه‌های [[هویت ملی]] بینجامد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های استان سمنان، ۱۸/۸/۱۳۸۵.</ref>. | | # آزاد اندیشی در زمینه سالم به نتایج مطلوب می‌رسد؛ بنابراین، آزاد اندیشی نباید به ساختارشکنی و شالوده‌شکنی و بر هم زدن پایه‌های [[هویت ملی]] بینجامد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های استان سمنان، ۱۸/۸/۱۳۸۵.</ref>. |
| # برای آزاداندیشی ایجاد فضای گفتمانی لازم است و راهکار آن آزاداندیشی فردی و سازمانی است: [[فکر]] کردن، گفتن، [[نوشتن]]، انعکاس دادن در مجامعِ علمی، راه‌اندازی کرسی‌های آزاداندیشی و نهادینه کردن گفتگوی محترمانه، عاقلانه، منصفانه و با [[استدلال]]<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اعضای انجمن اهل قلم، ۷/۱۱/۱۳۸۱؛۳/۷/۱۳۹۰.</ref>.<ref>[[ابوالحسن حسنی (زاده 1348)|حسنی، ابوالحسن]]، [[آزادی اسلامی - حسنی (مقاله)|مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۱۵۳.</ref> | | # برای آزاداندیشی ایجاد فضای گفتمانی لازم است و راهکار آن آزاداندیشی فردی و سازمانی است: [[فکر]] کردن، گفتن، [[نوشتن]]، انعکاس دادن در مجامعِ علمی، راه‌اندازی کرسی‌های آزاداندیشی و نهادینه کردن گفتگوی محترمانه، عاقلانه، منصفانه و با [[استدلال]]<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اعضای انجمن اهل قلم، ۷/۱۱/۱۳۸۱؛۳/۷/۱۳۹۰.</ref>.<ref>[[ابوالحسن حسنی (زاده 1348)|حسنی، ابوالحسن]]، [[آزادی اسلامی - حسنی (مقاله)|مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۱۵۳.</ref> |
|
| |
| ==[[آزادی مطبوعات]]==
| |
| مسأله آزادی مطبوعات از یک‌سو، به [[آزادی فکر]] و بیان مربوط است و از سوی دیگر، به [[آزادی‌های سیاسی]] [[اجتماعی]]. مطبوعات، در این شکل گسترده از ویژگی دنیای جدید است و از همان بدو پیدایش مسأله آزادی مطبوعات اهمیت داشته است. اما نگاه [[حضرت آیت‌الله خامنه‌ای]] به این مسأله، یک نگاه [[اسلامی]] و بر پایه‌هایی [[استوار]] است که در آزادی فکر و بیان مطرح شده است.
| |
| مطبوعات سه [[وظیفه]] عمده دارند:
| |
| # [[نقد]] و [[نظارت]]،
| |
| # [[اطلاع‌رسانی]] صادقانه و شفاف،
| |
| # طرح و تبادل آراء و [[افکار]] در [[جامعه]]<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمع دانشجویان و اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۹/۱۲/۱۳۷۹.</ref>.
| |
|
| |
| اگرچه با توجه به نوع [[وظایف]] مطبوعات، به نظر برسد مسأله مطبوعات ذیل [[نظریه]] [[آزاداندیشی]] قرار دارد؛ مهمترین ویژگی مطبوعات که آن را از نظریه آزاداندیشی متمایز می‌کند، محیط مخاطبان آن است. مطبوعات با عموم [[مردم]] سروکار دارند و به محیط‌های تخصصی محدود نیستند. این ویژگی این امکان را می‌دهد که کسی با [[عیاری]] و بازیگری عکس مار را به جای کلمه مار به مخاطبان عرضه کند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های استان سمنان، ۱۸/۸/۱۳۸۵.</ref>. صاحب‌نظران باید با ورود به مطبوعات، آنها را از حالت کم‌محتوا خارج کنند و به بحث‌های تأمل‌برانگیز و ارشادکننده برای مردم بکشانند و [[فرهنگ]] [[انقلاب]] را تعمیق کنند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در مراسم فارغ‌التحصیلی گروهی از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس، ۱۲/۶/۱۳۷۷.</ref> که شاید مهمترین شیوه برخورد با این معضل است. این معضل، موقعیت بسیار مغتنمی برای [[دشمن]] است. به این دلیل، مسأله مطبوعات نیازمند حساسیت بیشتری است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران، ۱۹/۴/۱۳۷۹.</ref>.
| |
|
| |
| با این حال، به جهت سنخ وظایف مطبوعات و [[انتظار خاص]]ی که از آنها هست، نمی‌توان از مطبوعات و آزادی مطبوعات [[چشم]] پوشید<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمع دانشجویان و اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۹/۱۲/۱۳۷۹.</ref>؛ اما باید توجه داشت که [[آزادی]] وسیله انجام [[رسالت]] مطبوعات است، نه آنکه رسالت مطبوعات پای آزادی همه‌جانبه و بی‌بندوبار [[قربانی]] شود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات به مناسبت میلاد حضرت فاطمه زهرا{{س}}، ۱۸/۷/۱۳۷۷.</ref>. [[آزادی مطبوعات]] برای انجام این [[وظایف]] است و تأمین آزادی مطبوعات در این جهت هم نشانه [[رشد]] و [[آزادگی]] [[ملت]] است و هم باعث آن؛ بنابراین با آزادی مطبوعات و آزادی قلم، نباید [[ارزش‌ها]] پامال شود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمع دانشجویان و اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۹/۱۲/۱۳۷۹.</ref>.
| |
|
| |
| اگر مطبوعات رسالت مطلوب خود را انجام دهند، تنوع و تعدد آنها مطلوب نیز است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جوانان در مصلای بزرگ تهران، ۱/۲/۱۳۷۹.</ref>. اما برخی مطبوعات [[مصالح ملی]] را رعایت نمی‌کنند؛ ارزش‌های [[اسلام]] و [[انقلاب]] را مخدوش جلوه می‌دهند و فضایی مطلوب برای [[دشمن]] فراهم می‌کنند؛ اما در نهایت فریاد عدم آزادی نیز برمی‌آورند. [[حضرت آیت‌الله خامنه‌ای]] با [[خیانت]]، سم‌پاشی، [[اضلال]] و شارلاتانیزم شمردن این نوع [[کارها]] حساب آنها را از مسأله آزادی مطبوعات جدا می‌کند و خواستار برخورد با آنها و جلوگیری از این کارها می‌شود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با وزیر، معاونین و رؤسای مناطق آموزش و پرورش سراسر کشور، ۲۱/۵/۱۳۷۱؛ دیدار مهمانان خارجی دهه فجر و قشرهای مختلف مردم در روز نیمه شعبان، ۱۸/۱۱/۱۳۷۱؛ دیدار مدیران و مسئولان مطبوعات کشور، ۱۳/۲/۱۳۷۵؛ گفت و شنود به مناسبت میلاد حضرت فاطمه زهرا{{س}}، ۱۸/۷/۱۳۷۷؛ خطبه‌های نماز جمعه تهران، ۸/۵/۱۳۷۸؛ دیدار جوانان در مصلای بزرگ تهران، ۱/۲/۱۳۷۹؛ دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران، ۱۹/۴/۱۳۷۹؛ دیدار گروه کثیری از کارگران و معلمان به مناسبت روز کارگر و هفته معلم، ۱۱/۲/۱۳۸۱.</ref>. به نظر ایشان محدود کردن این مطبوعات، محدود کردن آزادی مطبوعات و انتقال اطلاعات نیست؛ بلکه انتقال سالم اطلاعات و جلوگیری از [[نفوذ]] دشمن است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جوانان در مصلای بزرگ تهران، ۱/۲/۱۳۷۹.</ref>.
| |
|
| |
| این محدودیت حتی جنبه بین‌المللی نیز باید داشته باشد. اگر مطبوعات یک [[کشور]] به یکی از [[مذاهب اسلامی]] [[حمله]] کنند و مطبوعات کشور دیگر نیز متقابلاً به [[مذهب]] آنها حمله نمایند، دعواهای [[سیاسی]] در قلمرو [[فکر]] مذهبی و [[دینی]] وارد شده و گروه‌ها با پشتوانه فکر و [[تعصب]] دینی به [[جان]] هم می‌افتند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اعضای شرکت‌کننده در گردهمایی نخستین دوره شورای عالی بین‌المللی مجمع‌التقریب بین المذاهب‌الإسلامیة، ۱/۷/۱۳۷۰.</ref>؛ چنان‌که افرادی را برای [[نوشتن]] کتاب علیه [[جمهوری اسلامی]] یا علیه [[تشیع]] یا علیه برخی از [[عقاید]] [[ملت]] [[مسلمان]] [[ایران]] به [[خدمت]] گرفتند و از سوی دیگر عده‌ای را هم وادار کردند با زبان خود آنها، به این کتاب‌ها و به این اشکال‌ها و دشنام‌ها پاسخ دهند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با رؤسای سه قوه کارگزاران نظام اسلامی و شخصیت‌های خارجی شرکت‌کننده در کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، ۱۳/۵/۱۳۷۵.</ref>. البته در حوزه بین‌الملل شاید نتوان از روش‌های [[قضایی]] و [[حکومتی]] برای حل این [[مشکلات]] استفاده کرد و استفاده از نهادهایی چون تقریب لازم می‌آید<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اعضای شرکت‌کننده در گردهمایی نخستین دوره شورای عالی بین‌المللی مجمع‌التقریب بین المذاهب‌الإسلامیة، ۱/۷/۱۳۷۰.</ref>.<ref>[[ابوالحسن حسنی (زاده 1348)|حسنی، ابوالحسن]]، [[آزادی اسلامی - حسنی (مقاله)|مقاله «آزادی اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۱۵۹.</ref>
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
