نفس رحمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[امام خمینی]] وجه نام‌گذاری نفس [[رحمان]] را برگرفته از تنفیس [[کرب]] می‌داند، به این معنا که [[خداوند]] با این [[فیض]] از [[اسمای ذاتی]] در [[غیب]] ذاتی که به جهت نداشتن ظهور در ضیق و اندماج­اند، رفع ضیق و کرب می‌کند. ایشان نفس رحمانی را دارای دو جهت ظهوری و بطونی می‌داند که به حسب [[باطن]] بسیط و از جهت ظاهر مرتبط با ماهیات است. [[امام]] در آثار خود کوشیده است نفس رحمانی را با برخی [[آیات الهی]] و [[روایات]] تطبیق و [[تفسیر]] کند و از جمله ویژگی‌های نفس رحمانی را عبارت از؛ ظهور فعلی که [[ذات الهی]] نشئت می‌گیرد می‌داند که با اشیاء [[معیت]] قیومیه دارد.<ref>[[باقر صاحبی|صاحبی، باقر]]، [[نفس رحمانی (مقاله)|مقاله «نفس رحمانی»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱۰ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۱۰، ص۶۹–۶۲.</ref>

نَفَس به معنای [[نسیم]] هوای درون و جمع آن انفاس است.<ref>فیومی، المصباح المنیر، ۶۱۷.</ref> این واژه همچنین به معنای [[رهایی]] از [[رنج]] و [[اندوه]] به کار می‌رود.<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ۶/۲۳۶؛ طریحی، مجمع البحرین، ۴/۱۱۷.</ref> رحمان از اسامی مختص خداوند و به معنای [[مهربان]] است.<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ۱۲/۲۳۰؛ طریحی، مجمع البحرین، ۶/۶۹.</ref> نفس رحمانی در اصطلاح عرفانی حقیقتی در باطن [[حق‌تعالی]] است که حامل صورت تمام [[حقایق]] می‌باشد و ظهور آن در مرتبه تعین ثانی است.<ref>کاشانی، لطائف الاعلام، ۵۶۷.</ref> این [[حقیقت]]، نخستین حقیقت حاصل‌ شده از [[اجتماع]] اسمای ذاتیه<ref>فناری، مصباح الانس، ۳۶۹.</ref> و انبساط و امتداد وجود بر اعیان ثابته، برای تحقق عینی موجودات است.<ref>قیصری، شرح فصوص الحکم، ۲۹۵، ۴۱۳ و ۷۳۵–۷۳۶.</ref> [[امام خمینی]] تجلی ظهوری فعلی را [[فیض مقدس]] و وجود منبسط می‌داند که به اعتبار بسط و ظهور در مراتب تعینات، [[نفس رحمانی]] نامیده می‌شود.<ref>امام خمینی، تعلیقات، ۲۹۲–۲۹۳.</ref> عرفا در وجه نام‌گذاری نفس رحمانی گفته‌اند این اصطلاح برگرفته از تنفیس [[کرب]] (بازگشایی گرفتگی) یا به جهت مشابهت آن با [[نفس انسانی]] است.<ref>[[باقر صاحبی|صاحبی، باقر]]، [[نفس رحمانی (مقاله)|مقاله «نفس رحمانی»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱۰ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۱۰، ص۶۹–۶۲.</ref>