علم حضوری معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها
←دلایل علم حضوری امام
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==دلایل علم حضوری امام== | ==دلایل علم حضوری امام== | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[آیا علم معصوم شأنی است یا فعلی؟ (پرسش)|آیا علم معصوم شأنی است یا فعلی؟]]'''{{پایان}} | |||
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F8FBF9| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}} | |||
چندین دلیل برای اینکه علم امام(علیه السلام) حضوری است بیان شده است که به برخی از آنها اشاره می شود: | |||
#امام به حسب مقام نورانیتی که دارد کاملترین انسان زمان خود و مظهر تام اسماء و صفات خدایی است و بالفعل به همه چیز عالم و به هر واقعۀ شخصی آشناست و به حسب وجود عنصریِ خود به هر طرف توجه کند، حقایق برای وی روشن میشود.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، بررسی های اسلامی، ج 1، ص 195؛ سبحانی، سیدمحمدجعفر، منابع علم امامان شیعه، ص 147 ـ 150</ref> | #امام به حسب مقام نورانیتی که دارد کاملترین انسان زمان خود و مظهر تام اسماء و صفات خدایی است و بالفعل به همه چیز عالم و به هر واقعۀ شخصی آشناست و به حسب وجود عنصریِ خود به هر طرف توجه کند، حقایق برای وی روشن میشود.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، بررسی های اسلامی، ج 1، ص 195؛ سبحانی، سیدمحمدجعفر، منابع علم امامان شیعه، ص 147 ـ 150</ref> | ||
#نافعتر بودن علم حضوری برای امت: جانشین پیامبر باید کسی باشد که صفات ایشان را داشته باشد. امام باید علم سرشار و جوشیدۀ از علم الهی داشته باشد تا بتواند مردم را از انحراف نگه دارد. متصف بودن به علم حضوری برای امام لازم است تا اگر کسی سؤالی داشت بتواند به آن پاسخ دهد.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 47 ـ 57؛ پارسانسب، گل افشان، پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا، ص ص 44 ـ 46</ref> | #نافعتر بودن علم حضوری برای امت: جانشین پیامبر باید کسی باشد که صفات ایشان را داشته باشد. امام باید علم سرشار و جوشیدۀ از علم الهی داشته باشد تا بتواند مردم را از انحراف نگه دارد. متصف بودن به علم حضوری برای امام لازم است تا اگر کسی سؤالی داشت بتواند به آن پاسخ دهد.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 47 ـ 57؛ پارسانسب، گل افشان، پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا، ص ص 44 ـ 46</ref> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
#دورتر بودن علم حضوری از نافرمانی مردم: اگر مردم بدانند که امام، نهان و آشکار آنان و گناهانی که مرتکب می‌شوند و طاعاتی که انجام می‌دهند را می‌داند و چون می‌داند به آنان گزارش می‌دهد و هنگام انجام گناه آنان را منع و نهی می‌کند و گاهِ طاعات تشویق‌شان می‌نماید، این موجب می‌گردد مردم از مصیبت دورتر و به طاعات نزدیک‌تر شوند.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 47 ـ 57</ref> | #دورتر بودن علم حضوری از نافرمانی مردم: اگر مردم بدانند که امام، نهان و آشکار آنان و گناهانی که مرتکب می‌شوند و طاعاتی که انجام می‌دهند را می‌داند و چون می‌داند به آنان گزارش می‌دهد و هنگام انجام گناه آنان را منع و نهی می‌کند و گاهِ طاعات تشویق‌شان می‌نماید، این موجب می‌گردد مردم از مصیبت دورتر و به طاعات نزدیک‌تر شوند.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 47 ـ 57</ref> | ||
#اصل در علم فعلی بودن است و آیات و روایاتی که علم را برای اهل بیت(علیهم السلام) اثبات می کنند مطلق هستند و قید ارادی بودن را ندارند، همچنین روایاتی داریم که حضوری و فعلی بودن علم ایشان را اثبات می کند مانند: امام صادق(علیه السلام) فرمودند:<ref>مفید، محمد بن محمد، اختصاص، ص 217</ref> «دنیا برای امام تمثل پیدا می‌کند مثل نصف یک گردو (گردوی شکافته) که چیزی از آن، از او پنهان نیست.» یعنی امام به کل دنیا احاطه دارد.<ref>ر.ک. مهدی فر، حسن، علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص 218</ref> و دلایل دیگر.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 47 ـ 57</ref> البته برخی از این دلایل مورد مناقشه قرار گرفته که در جای خود به آن اشاره شده است.<ref>ر.ک. مهدی فر، حسن، علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص 218</ref> | #اصل در علم فعلی بودن است و آیات و روایاتی که علم را برای اهل بیت(علیهم السلام) اثبات می کنند مطلق هستند و قید ارادی بودن را ندارند، همچنین روایاتی داریم که حضوری و فعلی بودن علم ایشان را اثبات می کند مانند: امام صادق(علیه السلام) فرمودند:<ref>مفید، محمد بن محمد، اختصاص، ص 217</ref> «دنیا برای امام تمثل پیدا می‌کند مثل نصف یک گردو (گردوی شکافته) که چیزی از آن، از او پنهان نیست.» یعنی امام به کل دنیا احاطه دارد.<ref>ر.ک. مهدی فر، حسن، علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص 218</ref> و دلایل دیگر.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 47 ـ 57</ref> البته برخی از این دلایل مورد مناقشه قرار گرفته که در جای خود به آن اشاره شده است.<ref>ر.ک. مهدی فر، حسن، علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص 218</ref> | ||
'''خلاصۀ سخن آنکه'''، حتی اگر از امامان(علیهم السلام) بیانات و شواهدی بر حضوری بودن علمشان به دست ما نرسیده بود، دلالت عقل بر آن کافی و واضح بود.<ref>ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 108 ـ 113</ref> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||