عدی بن حاتم طائی: تفاوت میان نسخه‌ها
تغییرمسیر به عدی بن حاتم حذف شد
(تغییرمسیر به عدی بن حاتم) برچسب: تغییر مسیر جدید |
(تغییرمسیر به عدی بن حاتم حذف شد) برچسب‌ها: تغییرمسیر حذف شد پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = عدی بن حاتم طائی | مداخل مرتبط = [[عدی بن حاتم طائی در رجال و تراجم]] - [[عدی بن حاتم طائی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | |||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = عدی بن حاتم طائی | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین | |||
| نام کامل = عَدی بن حاتم بن عبد الله طایی | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = {{فهرست جعبه افقی| أبو وهب | ابوطریف }} | |||
| لقب = [[الطائی]] | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[بنی‌طی]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = [[حاتم طایی]] | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = {{فهرست جعبه| [[طرماح بن عدی بن حاتم طائی]] | [[طرفه بن عدی بن حاتم طائی]] | [[طریف بن عدی بن حاتم طائی]] | [[طارف بن عدی بن حاتم طائی]] }} | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = | |||
| تاریخ درگذشت = [[۶۷ هجری]] | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = | |||
| محل شهادت = | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }} | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[واقعه رده]] | [[جنگ جمل]] | [[جنگ صفین]] | [[جنگ نهروان]] }} | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = [[رئیس]] [[قبیله]] [[بنی‌طی]] | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = [[امام علی]] | |||
| راویان از او = [[شیخ من احفاده عن ابیه]] | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
'''عدی بن حاتم طائی''' با [[علی]] {{ع}} در [[صفین]] شرکت کرد و سه فرزندش در آن [[جنگ]] به [[شهادت]] رسیدند. سال‌ها بعد [[معاویه]] او را دید و به کنایه گفت: [[علی]] {{ع}} [[انصاف]] را درباره تو رعایت نکرد؛ چون پسران خود را در پشت [[جبهه]] نگه داشت و پسران تو را به کشتن داد. عدی پاسخ داد: من [[انصاف]] را درباره [[علی]] {{ع}} رعایت نکردم، چرا که او کشته شد و من هنوز زنده هستم<ref>ر. ک: [[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]، داستان راستان، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۳۵۳ و ۴۶۲.</ref>. | |||
== مقدمه == | |||
ابو طریف عَدی بن حاتم بن [[عبد الله]] طایی، [[فرزند]] سخاوتمند مشهور [[عرب]]، [[حاتم طایی]]، و از [[یاران پیامبر]] خداست. عَدی، [[ریاست]] [[قبیله]] خود (طَی) را به عهده داشت و به [[سال هفتم هجری]] به [[خدمت]] [[پیامبر]] رسید و [[اسلام]] آورد. [[پیامبر]] {{صل}} او را گرامی داشت و به وی [[حرمت]] نهاد. عدی، در دگرگونی‌های پس از [[پیامبر خدا]]، به [[ولایت]] [[علی]] {{ع}} [[وفادار]] ماند و از [[حریم]] [[حق]] و [[ولایت]]، [[دفاع]] کرد. او در نبردهای [[علی]] {{ع}} همراه وی بود و چون یکی از فرزندانش به [[معاویه]] پیوست، از آن [[فرزند]]، [[برائت]] جست. سخنان او در برابر فتنه‌آفرینان، نشانی از [[درک عمیق]] او از وقایع و موضع [[علی]] {{ع}} و نیز [[استوار]] گامی وی در [[صراط]] [[حق]] است، از جمله این [[کلام]] ارجمند او که: ای [[مردم]]! به [[خدا]] [[سوگند]]، اگر کس دیگری جز [[علی]] {{ع}} ما را به [[جنگ]] با نمازگزاران فرا می‌خواند، پاسخ مثبت نمی‌دادیم.... او در [[صِفین]]، از کسانی بود که با توجه به [[منطق]] استوارش از سوی [[علی]] {{ع}} برای [[گفتگو]] با دشمنْ [[برگزیده]] شد. همچنین یکی از فرزندانش را در یکی از [[نبردها]] از دست داد و یک چشمش نیز [[نابینا]] گشت. [[معاویه]]، عَدی را بزرگ می‌داشت و به وی [[حرمت]] می‌نهاد؛ اما او در مناسبت‌های مختلف، از [[امام علی]] {{ع}} یاد می‌کرد و آن بزرگوار را می‌ستود و در مقابل [[معاویه]]، موضع حق‌مدارانه‌اش را از دست نمی‌داد. او در حدود سال ۶۸ [[هجری]] در ۱۲۰ سالگی درگذشت<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۴۹.</ref>. | |||
== عدی بن حاتم طائی == | |||
عدی پسر حاتم طایی، [[رئیس]] قبیلۀ طی و نصرانی‌مذهب بود. در جریان حملۀ [[لشکر]] [[اسلام]] فرار کرد. خواهرش سفانه به دست [[مسلمانان]] [[اسیر]] شد. سفانه با [[کرامت]] و [[محبت پیامبر]] {{صل}} مواجه شد. [[رسول خدا]] {{صل}} او را با لباسی نو و [[پول]] و مرکب به قبیله‌اش باز گرداند. [[رفتار]] کریمانۀ [[رسول اکرم]] {{صل}} با سفانه، عدی را کنجکاو ساخت تا به دیدن [[پیامبر]] {{صل}} بیاید. او [[کرامت]] و [[رفتار]] پیامبرانه را در ایشان دید و [[ایمان]] آورد.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[داستان راستان (کتاب)|داستان راستان]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۳۵۳.</ref> | |||
عدی با [[امام علی|علی]] {{ع}} در [[صفین]] شرکت کرد و سه فرزندش در آن [[جنگ]] به [[شهادت]] رسیدند. سال‌ها بعد [[معاویه]] او را دید و به کنایه گفت: [[علی]] {{ع}} [[انصاف]] را درباره تو رعایت نکرد؛ چون پسران خود را در پشت [[جبهه]] نگه داشت و پسران تو را به کشتن داد. عدی پاسخ داد: من [[انصاف]] را درباره [[امام علی|علی]] {{ع}} رعایت نکردم، چرا که او کشته شد و من هنوز زنده هستم. سپس شروع به بیان [[فضایل علی]] {{ع}} کرد: | |||
به [[خدا]] قسم، [[امام علی|علی]] {{ع}} بسیار دوراندیش و نیرومند بود. به [[عدالت]] [[سخن]] می‌گفت و با [[قاطعیت]] فیصله می‌داد. [[علم]] و [[حکمت]] از اطرافش می‌جوشید. از زرق و برق [[دنیا]] متنفر بود و با [[شب]] و [[تنهایی]] [[شب]] مأنوس بود. زیاد [[اشک]] می‌ریخت و بسیار [[فکر]] می‌کرد. در میان ما که بود یکی از ما بود. اگر چیزی از او می‌خواستیم می‌پذیرفت و از ما فاصله نمی‌گرفت. با این همه این‌قدر [[عظمت]] داشت که نمی‌توانستیم به او [[خیره]] شویم و... در اینجا [[اشک]] [[معاویه]] سرازیر شد و گفت: [[خداوند]] او را [[رحمت]] کند، همین‌طور بود که گفتی. حالت تو نسبت به او چگونه است؟ عدی پاسخ داد: [[شبیه]] [[مادری]] که عزیزش را در دامنش سر بریده باشند. روزگار نمی‌گذارد فراموشش کنم.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[داستان راستان (کتاب)|داستان راستان]]، مجموعه آثار، ج ۱۸، ص ۴۶۲.</ref> | |||
== [[جرح و تعدیل]] [[شیعه]] == | |||
*{{عربی|السید الخوئی: ثقة}} | |||
*{{عربی|المامقانی: حسن بل ثقة}} | |||
*{{عربی|الطوسی: من أصحاب رسول اللّه {{صل}}}}<ref>رجال الشیخ الطوسی: ص۲۳، ر۲۹.</ref> | |||
*{{عربی|الطوسی: من أصحاب علی {{ع}}}}<ref>رجال الشیخ الطوسی: ص۴۹، ر۳۶.</ref> | |||
*{{عربی|الکشّی: من السابقین الذین رجعوا إلی أمیر المؤمنین {{ع}}}}<ref>رجال الکشی: ص۳۸، ر۷۸.</ref> | |||
*{{عربی|القهبائی: من السابقین الذین رجعوا إلی أمیر المؤمنین {{ع}} وقیل: توبتهم}} <ref>مجمع: ج۴، ص۱۳۶.</ref> | |||
*{{عربی|المجلسی: ممدوح}}<ref>وجیز: ص۱۴.</ref> | |||
*{{عربی|الجزائری عدّه فی قسم الضعیف}}<ref>حاوی: ص۳۰۵، ر۱۸۴۰.</ref>. | |||
*{{عربی|حضر فتح المدائن وشهد مع علی {{ع}} الجمل وصفین والنهروان وکان من امراء علی {{ع}} یوم صفین}}<ref>تهذیب الکمال: ص۱۹، ر۵۲۴.</ref>.<ref>[https://hoveyat.valiasr-aj.com/showrec.php?id=2789 جهاز رواة الحدیث]</ref> | |||
== مشایخ در روایت == | |||
* [[امام علی]]<ref>الکافی جلد ۷ صفحه ۴۶٠ حدیث ۱ کتاب ۷ باب ۱۸؛ التهذیب جلد ۶ حدیث ۲۹۹؛ التهذیب جلد ۶ حدیث ٣۲۲</ref> | |||
== روایت‌کنندگان از او == | |||
* شیخ من احفاده عن ابیه<ref>الکافی جلد ۷ صفحه ۴۶٠ حدیث ۱ کتاب ۷ باب ۱۸؛ التهذیب جلد ۶ حدیث ۲۹۹؛ التهذیب جلد ۶ حدیث ٣۲۲</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | |||
{{مدخل وابسته}} | |||
* [[طرماح بن عدی بن حاتم طائی]] (فرزند) | |||
* [[طرفه بن عدی بن حاتم طائی]] (فرزند) | |||
* [[طریف بن عدی بن حاتم طائی]] (فرزند) | |||
* [[طارف بن عدی بن حاتم طائی]] (فرزند) | |||
* [[بنی‌طی]] (قبیله) | |||
* [[حاتم طایی]] (پدر) | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
* [[پرونده:13681148.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین''']] | |||
* [[پرونده:1368951.jpg|22px]] [[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[امیر مؤمنان علی (کتاب)|'''امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت''']]. | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
{{یاران امام علی}} | |||
{{یاران امام حسن}} | |||
[[رده:مدخل گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]] | |||
[[رده:اعلام]] | |||
[[رده:اصحاب پیامبر]] | |||
[[رده:اصحاب امام علی]] | |||
[[رده:بنی‌طی]] | |||