جامعه بشری: تفاوت میان نسخه‌ها

[[امام علی]] {{ع}} صنف‌های مختلف برای [[مردم]] در نظر می‌گیرد. این اصناف که در [[نامه]] ۵۳ از آن تعبیر به طبقه شده است، ناظر بر تقسیم‌بندی حرفه‌ای است، نه نظام‌های طبقاتی مرسوم در اصطلاح [[سیاسی]] جدید که [[جامعه]] را در یک‌ دسته‌بندی کلی به دو طبقه [[حاکم]] و محکوم تقسیم می‌کند. [[امام]] {{ع}} در [[نامه]] ۵۳ مردم را به هفت صنف [[سپاهیان]]، کاتبان، [[قضات]]، اهل [[جزیه]]، بازرگانان و صنعتگران و طبقه فرودست تقسیم می‌کند. این‌ تقسیم‌بندی، گرچه در شرایط مختلف [[اجتماعی]] و زمانی تغییر می‌کند، اما در مجموع بیانگر تأیید [[اختلاف]] سطوح [[مردم]] در [[جامعه]] است. از این‌رو [[امام]] در [[کلامی]] در مورد اختلاف‌های طبیعی افراد فرمود: خیر [[مردم]] در [[اختلاف]] بین آن‌هاست. اگر [[مردم]] همه برابر باشند، نابود می‌شوند. اما با این همه مطابق با دستوراتی [[مردمان]] را در برقراری پیوند با یکدیگر و مددرسانی به هم در اجتماع سفارش می‌کند<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 235.</ref>.

یکی از ارکان [[روابط اجتماعی]] اصل [[مساوات]] و [[برابری]] است. در [[مکتب]] [[وحی]]، گرچه [[مردم]] به گونه‌های مختلف آفریده شده‌اند و تفاوت‌هایی از نظر موقعیت‌های طبیعی دارند، اما همه به حسب گوهر و ذات برابرند. [[آزادی]] و [[عدالت]] در [[اسلام]] زاده اصل [[برابری]] و [[مساوات]] بین انسان‌هاست<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ }}؛ سوره حجرات، آیه ۱۳</ref>. این مفهوم در [[سیره]] و [[سنت]] [[ائمه معصومین]] {{عم}} نیز پی‌گیری می‌شد. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در [[حدیثی]] [[مردم]] را همچون دندانه‌های یک شانه مساوی و برابر می‌داند. [[برابری]] و مساواتی که مورد نظر [[اسلام]] است، گرچه [[مردم]] را از نظر [[حقوق]] و ارزش‌های انسانی هم‌سان و برابر می‌شمارد، اما در عین حال اختلاف‌های طبیعی بین افراد را امری طبیعی و مورد پذیرش می‌داند. [[مساوات]]، افزون بر تأثیری که در ارکان [[جامعه]] می‌گذارد، در [[رفتار]] [[انسان‌ها]] با هم، به‌عنوان افرادی که با هم در تماس و تعامل هستند، تأثیرگذار است. در [[روابط اجتماعی]] تنها ملاک [[برتری]] رعایت [[تقوای الهی]] است و [[مال]] و [[ثروت]] و [[نسب]] ... هیچ‌یک [[ارزش]] فرد را در استفاده از [[حقوق]] بیشتر نسبت به دیگران افزایش نمی‌دهد. افراد با یکدیگر برابر و در استفاده از مواهب و [[حقوق]] [[اجتماعی]] مساوی‌اند<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 235.</ref>.