عزاداری بر امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

عزاداری بر امام حسین (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۵

۶٬۴۶۰ بایت اضافه‌شده ، ۳ ژوئیه

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۳٬۱۵۵

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مرداد]]|روز=[[۱۵]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Bahmani}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = امام حسین
@@ خط ۴۷: / خط ۴۶: @@
 یکی از [[آیین‌های عزاداری]] در [[سوگ سید الشهدا]]{{ع}} و [[اهل بیت]]. در این [[آیین]]، [[عزاداران]] همراه نوحه‌ای که نوحه‌خوان می‌خواند، با دست بر سینه خود می‌زنند و از آهنگ و [[نظم]] خاصّی برخوردار است و به صورت گروهی انجام می‌گیرد. گروه [[سینه‌زن]]، اغلب اعضای یک هیئت و دسته‌اند و در مناسبت‌های خاص، در [[مسجد]]، [[حسینیه]] یا در خیابان‌ها و [[حرم‌ها]] به [[عزاداری]] می‌پردازند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.
-== [[زنجیرزنی]] ==
+== زنجیرزنی ==
+{{اصلی|زنجیرزنی}}
+مجموعه‌ای از حلقه‌های ریز متّصل به هم که به دسته‌ای چوبی یا فلزّی وصل می‌شود "زنجیر" نام دارد و آن را در ایام [[عاشورا]]، به‌صورت دسته جمعی و در هیأت‌های [[عزاداری]]، همراه با [[نوحه]] خوانی، بر پشت می‌زنند و گاهی جای آن کبود یا مجروح می‌شود. این شیوه [[عزاداری]] مورد اختلاف میان علماست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۱۴.</ref>.
-== [[خون گریستن]] ==
+== خون گریستن ==
+{{اصلی|خون گریستن}}
+به جای [[اشک]]، [[خون]] [[گریستن]]، تعبیری است که در”زیارت ناحیه مقدّسه” از زبان حضرت [[حجّت]] {{ع}} [[نقل]] شده که می‌‌فرماید: اگر روزگار مرا به تأخیر انداخت و نتوانستم یاریت کنم، صبح و شب بر تو [[خون]] می‌‌گریم و می‌‌نالم و به جای [[اشک]]، [[خون]] می‌‌گریم: {{متن حدیث|لَأَبْكِيَنَّ عَلَيْكَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً}}<ref>سوگنامه آل محمد، ص ۱۵۴.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۸۲.</ref>
-== [[چاووش خوانی]] ==
+== جامه سیاه ==
+{{اصلی|جامه سیاه}}
+رسم است که در سوگ عزیزان، [[لباس]] سیاه می‌‌پوشند، در ایام [[محرّم]] نیز [[عزاداران]] در عزای [[سید الشهدا]]، هم خود [[لباس]] سیاه می‌‌پوشند، هم [[مساجد]] و تکایا و سر در ساختمان‌ها را سیاهپوش می‌‌کنند<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها پیامدها (کتاب)|عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها پیامدها]] ص ۸۰؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۳۹.</ref>.
-== [[جامه سیاه]] ==
+== تعزیه ==
+{{اصلی|تعزیه}}
+اصل تعزیه و تعزیت، یعنی تسلیت‌گویی به کسی در [[مصیبت]] و عزایی که بر او واقع شده است. امّا در اصطلاح، به اجرای نمایشنامه مذهبی درباره موضوعات [[دینی]] مثل حادثه [[عاشورا]] گفته می‌شود که به صورت زنده و در حضور [[مردم]] انجام می‌گیرد. به آن "شبیه خوانی" هم می‌گویند و [[هدف]] از آن، نمایش یک حادثه و احیای یاد و خاطره آن است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.
-== [[تعزیه]] ==
+== تباکی ==
+{{اصلی|تباکی}}
+تباکی یعنی خود را به [[گریه]] زدن، خود را گریان نشان دادن، خود را شبیه [[گریه]] کننده ساختن، حالتِ [[گریه]] به خود گرفتن. تباکی در [[عزاداری]] بدان معناست که شخص، حالات فرد گریه کننده را به خود بگیرد تا در اثر آن، رقت قلب، تأثر [[باطنی]] و گریه برای او حاصل شود. از این جهت تباکی را می‌توان نوعی [[خضوع]] و [[فروتنی]] ظاهری دانست که منجر به [[خشوع]] و فروتنی باطنی می‌شود. در راه احیای [[عاشورا]] و [[سوگواری]] بر عزای حسین {{ع}}، هم [[گریستن]]، هم گریاندن و هم حالتِ [[گریه]] داشتن [[ثواب]] دارد. حتّی اگر کسی نگرید یا گریه‌اش نیاید، گرفتن این حالت، هم در خود شخص حالت [[اندوه]] و تحسّر ایجاد می‌‌کند، هم به مجلس عزا، چهره و رنگ [[غم]] می‌‌بخشد<ref>[[مهدی مسائلی|مسائلی، مهدی]]، [[فرهنگ سوگ شیعی (کتاب)|مقاله «تباکی»، فرهنگ سوگ شیعی]]، ص ۱۱۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۱۲؛ [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها پیامدها (کتاب)|عاشورا ریشه‌ها انگیزه‌ها رویدادها پیامدها]] ص ۷۹.</ref>.
-== [[تباکی]] ==
+== پرده‌خوانی ==
+{{اصلی|پرده‌خوانی}}
+[[نوحه]] خوانی بر اساس پرده‌ای که به دیوار [[نصب]] می‌کنند و روی آن تصاویری از چهره‌های خوب و بد در تاریخ اسلام، به‌ویژه حوادث مربوط به عاشوراست و [[نوحه]] خوان، طبق صحنه‌های تصویر، اشعار و [[مراثی]] را می‌خواند و [[مردم]] که اغلب پای دیوارها در کوچه‌ها و میادین یا تکیه‌ها پای صحبت و نوحه‌اش می‌نشینند، دور او جمع می‌شوند و می‌گریند و به پرده خوان، طبق [[نذر]] و نیاز خویش، کمک [[مالی]] می‌کنند<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۹۳.</ref>.
-== [[پرده‌خوانی]] ==
+== پامنبری ==
+{{اصلی|پامنبری}}
-== [[پامنبری]] ==
+«پامنبری» از اصطلاحات [[مجالس عزاداری]] است و به فرد یا افرادی گفته می‌شود که در مجالس عزاداری همراه واعظ یا مداح حاضر می‌شوند و هنگام سخنرانی یا [[مداحی]] پایین [[منبر]] می‌نشینند و [[وظیفه]] کمک‌رسانی به واعظ و روضه‌خوان در «گرم کردن» و اداره بهتر مجلس و برقراری ارتباط با مستمعان را برعهده دارند<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۹۲.</ref>.
 == منابع ==
@@ خط ۶۹: / خط ۸۰: @@
 # [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
 # [[پرونده:IM010259.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|'''وظایف امت نسبت به قرآن و عترت''']]
+# [[پرونده:1100827.jpg|22px]] [[مهدی مسائلی|مسائلی، مهدی]]، [[فرهنگ سوگ شیعی (کتاب)|'''مقاله «تباکی»، فرهنگ سوگ شیعی''']]
+# [[پرونده:1100827.jpg|22px]] [[محسن حسام مظاهری|مظاهری، محسن حسام]]، [[فرهنگ سوگ شیعی (کتاب)|'''مقاله «گریه»، فرهنگ سوگ شیعی''']]
 # [[پرونده:IM009875.jpg|22px]] [[صدیقه درویش‌زاده کاخکی|درویش‌زاده کاخکی، صدیقه]]، [[عزاداری (مقاله)| مقاله «عزاداری»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۷ (کتاب)|'''دانشنامه امام خمینی ج۷''']]
 {{پایان منابع}}