امامت امام حسن مجتبی: تفاوت میان نسخه‌ها

# [[رسول خدا]] {{صل}} فرموده‌اند: {{متن حدیث| الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ إِمَامَانِ قَامَا أَوْ قَعَدَا}}. این سخن [[پیامبر اکرم]] {{صل}} که مورد قبول [[مسلمانان]] است بر [[امامت]] و [[ولایت امام حسن]] و [[امام حسین]] {{عم}} به خوبی دلالت دارد<ref>کفایة الأثر؛ ص ۳۸، شیخ مفید می‌گوید: {{عربی|و اتفقوا علی أنه {{ع}} قال فی الحسن و الحسین ابنای هذان إمامان قاما أو قعدا}}. قاضی نورالله در إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج ۱۹، ص ۲۱۶ می‌نویسد: {{عربی|و قد تواتر الحدیث عن النبی {{صل}} أنه قال: ولدای هذان امامان قاما أو قعدا، و هما ریحانتای من الدنیا}}. مجلسی در بحار ادعای اجماع اهل قبله می‌کند: {{عربی|و اجتمع أهل القبلة علی أن النبی ص قال: الحسن و الحسین إمامان قاما أو قعدا}}. بحار الأنوار، ج ۴۳، ص ۲۹۱.</ref>

# [[سلیم بن قیس]] می‌گوید: زمانی که [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به پسرش [[حسن]] {{ع}} [[وصیت]] می‌فرمود، حاضر بودم، [[علی]] {{ع}} [[حسین]] {{ع}} و [[محمد بن حنفیه]] و سایر فرزندانش را با رؤساء [[شیعه]] و اهل بیتش گواه گرفت، سپس کتاب و [[سلاح]] [[امامت]] را باور تحویل داد و فرمود: "پسر عزیزم رسول خدا {{صل}} مرا امر فرمود که به تو وصیت کنم و کتب و سلاحم را به تو سپارم، چنان که پیغمبر به من وصیت فرمود و کتب و سلاحش را به من سپرد و باز مرا امر کرد که به تو امر کنم، چون مرگت فرارسد، آنها را به برادرت حسین {{ع}} بسپاری، سپس به پسرش حسین {{ع}} متوجه شد و فرمود: و رسول خدا {{صل}} به تو أمر فرموده که آنها را به این پسرت بسپاری، سپس دست علی بن الحسین {{ع}} را گرفت و فرمود: رسول خدا {{ع}} به تو امر فرموده است که آنها را به پسرت محمد بن علی بسپاری و از جانب پیغمبر و من به او سلام برسانی"<ref>{{متن حدیث|يَا بُنَيَّ أَمَرَنِي رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنْ أُوصِيَ إِلَيْكَ وَ أَنْ أَدْفَعَ إِلَيْكَ كُتُبِي وَ سِلاَحِي كَمَا أَوْصَى إِلَيَّ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ دَفَعَ إِلَيَّ كُتُبَهُ وَ سِلاَحَهُ وَ أَمَرَنِي أَنْ آمُرَكَ إِذَا حَضَرَكَ اَلْمَوْتُ أَنْ تَدْفَعَهُ إِلَى أَخِيكَ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَى اِبْنِهِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَقَالَ وَ أَمَرَكَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنْ تَدْفَعَهُ إِلَى اِبْنِكَ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَى عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِمَا السَّلاَمُ فَقَالَ وَ أَمَرَكَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنْ تَدْفَعَ وَصِيَّتَكَ إِلَى اِبْنِكَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ فَأَقْرِئْهُ مِنْ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ مِنِّي اَلسَّلاَمَ}}؛ کافی باب الاشاره و النص علی الحسن بن علی {{ع}}، ج ۱، ص ۲۹۷، ح اول. و ر. ک: ح ۵. .</ref>.

بعد از [[شهادت]] [[امیرالمومنین]] {{ع}}، [[امام حسن]] {{ع}} خطبه‌ای ایراد فرمود سپس [[عبدالله بن عباس]] گفت: {{عربی| مَعَاشِرَ النَّاسِ هَذَا ابْنُ نَبِيِّكُمْ وَ وَصِيُّ إِمَامِكُمْ فَبَايِعُوه‏}}. [[مردم]] هم پذیرفتند و با [[امام حسن]] به عنوان [[خلیفه]] [[بیعت]] کردند و [[امام]] هم [[اقدام]] به [[تصدی]] امور نمود.<ref>همانگونه که شیخ مفید می‌گوید: {{عربی|فاستجاب له الناس فقالوا ما أحبه إلینا و أوجب حقه علینا و تبادروا إلی البیعه له بالخلافة و ذلک فی یوم الجمعة الحادی و العشرین من شهر رمضان سنة أربعین من الهجرة فرتب العمال و أمر الأمراء و أنفذ عبدالله بن العباس {{ع}} إلی البصرة و نظر فی الأمور}}؛ الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۷.</ref>

در ماجرای [[صلح]] با [[معاویه]] در پاسخ به اعتراض به بعضی از [[مخالفان]] [[مصالحه]]، می‌فرماید: {{متن حدیث|ألا تعلمون أننی إمامکم مفترض الطاعة علیکم و أحد سیدی شباب أهل الجنة بنص من رسول الله {{صل}} علی؟ قالوا بلی}}<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۱۶ و إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۹. آیا نمی‌دانید که من امام مفترض الطاعه بر شما هستم و به نص رسول خدا {{صل}} یکی از دو سروران جوانان بهشتم؟ گفتند: آری.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، جلد ۲ ص ۱۹-۲۴.</ref>

=== [[افضلیت]] ===  

بنا بر [[آیات قرآن کریم]] مانند [[آیه]] سؤال و [[آیه تطهیر]] و [[آیه اولی الامر]] و [[احادیث متواتر]] مانند [[حدیث ثقلین]] [[افضلیت]] در [[علم]] و [[مرجعیت علمی اهل بیت]] {{عم}} از جمله [[امام حسن]] {{ع}} ثابت است و در [[مقام]] عمل نیز این [[منزلت]] مورد اعتراف همه قرار گرفته است. بنا بر [[روایات]] تفسیری قریب به ۴۰ [[آیه]] [[قرآن]] درباره [[امام مجتبی]] آمده است.<ref>ر. ک: الامام المجتبی {{ع}} مهجة قلب المصطفی، ص ۱۷.</ref> [[جایگاه]] و مکانت علمی [[امام مجتبی]] در حدی است که [[امیرالمومنین]] {{ع}} برای پاسخ به مسائل به وی ارجاع داده و پس از آنکه [[امام حسن]] {{ع}} [[حکم]] تمام شقوق و احتمالات مساله را تبیین کردند [[امیرالمومنین]] {{ع}} با تبسم فرمود: "صدقت یا بُنی"، آنگاه این [[آیه شریفه]] را تلاوت نمود: {{متن قرآن|ذُرِّيَّةً بَعْضُهَا مِنْ بَعْضٍ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref>سوره آل عمران، آیه ۴۳. ر. ک: تهذیب الأحکام، ج ۵، ص ۳۵۵. إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۸.</ref>. بنا بر [[نقل]] منابع [[عامه]]، آن حضرت در سن نوجوانی در [[مسجد]] [[مدینه]] می‌نشست و [[مردم]] دور او گرد آمده و سؤالات و مشکلات دینی آنان را حل می‌فرمود و [[برتری]] وی بر دیگران آشکار بود<ref>ر. ک: الکشف و البیان (تفسیر ثعلبی)، ج ۱۰، ص ۱۶۵.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، جلد ۲ ص ۱۹-۲۴.</ref>

از [[امام حسن]] {{ع}} [[کرامات]] و امور خارق العاده زیادی [[نقل]] شده است<ref>ر. ک: الخرائج و الجرائح، ج ۱، ص ۲۳۶ و بحار، ج ۴۳، ص ۳۲۳.</ref> که هر یک می‌تواند به عنوان [[دلیل]] بر [[امامت]] آن حضرت باشد مانند اینکه در [[روایت]] آمده است که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} سنگ ریزه‌ای را در دستان [[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{عم}} قرار دادند ناگهان سنگ ریزه شروع به [[تسبیح]] گفتن نمود آن حضرت] {{صل}} فرمودند: {{متن حدیث|الحصی لا یسبّحن إلا فی یدی نبیّ أو وصیّ و الحسن و الحسین من عترتی و أوصیائی و خلفائی}}<ref>إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۱۵.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، جلد ۲ ص ۱۹-۲۴.</ref>