جنگهای پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخهها
←مغازی و سرایا
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== [[مغازی]] و [[سرایا]] == | == [[مغازی]] و [[سرایا]] == | ||
اساس فعالیتهای پیامبر در | اساس فعالیتهای [[پیامبر]] در [[مدینه]]، بر مبنای [[دعوت]] و [[تبلیغ]] بود. [[رسول خدا]]{{صل}} پس از تنظیم امور مدینه، برای [[توسعه]] دعوت به بیرون از این [[شهر]] و [[رویارویی]] با [[دشمن]] اصلی که [[قریش]] بود، تحرکات نظامی خویش را آغاز کرد. در واقع [[جنگها]] و گُسیل نیروها از سوی رسول خدا{{صل}}، همه به منظور [[دفاع]]، و [[نبرد]] با [[مشرکان]]، عموماً به سبب مانع تراشی آنان بر سر [[ایمان آوردن]] [[مردم]] بود. از اینرو، [[جنگهای پیامبر]]، جنگهای آزادیخواهانه و آزادیبخش به شمار میآمد و به منظور رفع موانع در برابر [[آزادی عقیده]] بود<ref>جعفر مرتضی عاملی، هفت آسمان، ص۳۰.</ref>. | ||
مع الاسف در کتابهای کهن [[سیره]]، بررسی زندگانی و [[سیره رسول خدا]] {{صل}} بر محور جنگها و [[غزوات]] تنظیم شده، حال آنکه [[جنگ]] به عنوان اصل در [[سیره نبوی]] مطرح نبوده است. سیرهنویسان در بررسی جنگهای پیامبر، دو واژه | مع الاسف در کتابهای کهن [[سیره]]، بررسی زندگانی و [[سیره رسول خدا]]{{صل}} بر محور جنگها و [[غزوات]] تنظیم شده، حال آنکه [[جنگ]] به عنوان اصل در [[سیره نبوی]] مطرح نبوده است. [[سیرهنویسان]] در بررسی جنگهای پیامبر، دو واژه «[[غزوه]]» و «سریه» را به کار برده و معمولاً به جنگهایی که پیامبر خود در آن شرکت میکرد و [[فرماندهی]] را به طور مستقیم بر عهده داشت، «غزوه» و به جنگهایی که خود در آن شرکت نداشت، بلکه دستهای را با تعیین [[فرمانده]] به منطقهای اعزام میکرد، «سریه» اطلاق کردهاند. | ||
رسول خدا{{صل}} فرماندهی ۲۷ غزوه را خود بر عهده گرفت و فرماندهی ۳۸ سریه و [[بعث]] را نیز به یکی از [[اصحاب]] سپرد<ref>ابن هشام، ج۴، ص۲۵۶.</ref>. [[جنگهای رسول خدا]]{{صل}}، تنها در نُه مورد به [[پیکار]] انجامید و شرکتکنندگان در برخی از آنها، تعداد کمی بودند؛ چنان که مجموع تلفات [[انسانی]] در جنگهای رسول خدا{{صل}} بسیار ناچیز و کمتر از هزار نفر بود. تمامی این آمرها، [[گواه]] آن است که تعداد بسیاری از [[سریهها]] و [[غزوهها]]، در [[حقیقت]] هیئتهای [[سیاسی]] و فرستادگان [[دولت مدینه]] بودهاند و [[هدف]] آنان پیکار و جنگ نبوده، بلکه [[گفتگو]] و بستن [[قرارداد]] میان دو طرف و گاه [[مانور]] و [[نمایش قدرت]] بوده است. این [[قراردادها]] اهمیت فراوانی در [[جنگ با مشرکان مکه]] داشت و [[رسول خدا]]{{صل}} میکوشید با همراه کردن این [[قبایل]]، زمینه [[برتری]] بر [[قریش]] و در نهایت [[تسلیم]] آن را فراهم آورد. | |||
نخستین تلاشهای رسول خدا {{صل}} پس از حضور در مدینه برای مقابله با قریش، ناامن کردن مسیر تجاری ایشان بود که از نزدیکی مدینه میگذشت. [[مسلمانان]] [[مهاجر]] نیز گام نهادن در این | نخستین تلاشهای رسول خدا{{صل}} پس از حضور در [[مدینه]] برای مقابله با قریش، [[ناامن]] کردن مسیر [[تجاری]] ایشان بود که از نزدیکی مدینه میگذشت. [[مسلمانان]] [[مهاجر]] نیز گام نهادن در این راه [[حق]] طبیعی خویش میدانستند. رسول خدا{{صل}}، اینگونه تحرکات را عملا از ماه [[هفتم هجری]] آغاز کرد و سه سریه را یکی به «[[عیص]]» در کنار [[ساحل]] [[دریای سرخ]]، دیگری به «[[رابغ]]» و سومی را به «[[خرار]]» اختصاص داد، و خود [[فرماندهی]] دو [[غزوه]] دیگر را بر عهده گرفت که یکی «بُواط» و دیگری «[[ذی العشیره]]» بود. تمامی جنگهای نخستین [[پیامبر]] بر نیروی [[مهاجران]] تکیه داشت و هیچ یک از [[انصار]] در آن شرکت نداشتند<ref>سهیلی، ج۵، ص۵۲، ۵۶ و ۶۲.</ref> و این تحرکات، هیچ غنیمتی به همراه نداشت. مهمترین حوادثی که از این پس در کتابهای [[سیره نبوی]] مطرح میشود، به شرح زیر است.<ref>[[منصور داداش نژاد|داداش نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۵۹.</ref> | ||
== غزوات پیامبر خاتم == | == غزوات پیامبر خاتم == |