|
|
| خط ۵۰۸: |
خط ۵۰۸: |
| ===[[صبر در مصیبت]]=== | | ===[[صبر در مصیبت]]=== |
| سومین نوع از صبرها که در [[قرآن]] به آن پرداخته شده، صبر در مصیبت و [[ابتلائات]] است؛ زیرا [[سنت الهی]] بر این قرار گرفته تا [[انسان]] در [[زندگی دنیوی]] همواره با انواع ابتلائات از [[شرور]] و [[خیرات]] مواجه شود که صبر در مصیبت‌هایی که شرور‌آمیز است بسیار سخت‌تر است؛ چراکه مصیبت‌هایی چون از دست دادن [[زن]]، فرزند، [[مال]]، [[مقام]]، [[منصب]]، امتیازات [[اجتماعی]] و مانند آنها انسان را به [[جزع]] و فزع می‌افکند؛ اما [[مؤمنان]] با [[باور]] به اینکه همه اینها بر اساس [[مشیت]] [[حکیمانه]] و [[علم]] و [[قدرت الهی]] است که نهایت این [[مصیبت‌ها]] به نفع شخص تمام می‌شود، بر آنها صبر می‌کنند و به [[پاداش]] عظیم [[رشد]] کمالی در [[دنیا]] و [[بهشت اخروی]] نائل می‌شوند.<ref>بقره، آیات ۱۵۵ تا ۱۵۷</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[صبر پیامبر الگوی مؤمنان (مقاله)|صبر پیامبر الگوی مؤمنان ]].</ref>. | | سومین نوع از صبرها که در [[قرآن]] به آن پرداخته شده، صبر در مصیبت و [[ابتلائات]] است؛ زیرا [[سنت الهی]] بر این قرار گرفته تا [[انسان]] در [[زندگی دنیوی]] همواره با انواع ابتلائات از [[شرور]] و [[خیرات]] مواجه شود که صبر در مصیبت‌هایی که شرور‌آمیز است بسیار سخت‌تر است؛ چراکه مصیبت‌هایی چون از دست دادن [[زن]]، فرزند، [[مال]]، [[مقام]]، [[منصب]]، امتیازات [[اجتماعی]] و مانند آنها انسان را به [[جزع]] و فزع می‌افکند؛ اما [[مؤمنان]] با [[باور]] به اینکه همه اینها بر اساس [[مشیت]] [[حکیمانه]] و [[علم]] و [[قدرت الهی]] است که نهایت این [[مصیبت‌ها]] به نفع شخص تمام می‌شود، بر آنها صبر می‌کنند و به [[پاداش]] عظیم [[رشد]] کمالی در [[دنیا]] و [[بهشت اخروی]] نائل می‌شوند.<ref>بقره، آیات ۱۵۵ تا ۱۵۷</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[صبر پیامبر الگوی مؤمنان (مقاله)|صبر پیامبر الگوی مؤمنان ]].</ref>. |
|
| |
| ==نسبت صبر با علم و [[معرفت]]==
| |
| از نظر [[آموزه‌های قرآن]]، صبر کردن زمانی تحقق می‌یابد که شخص علم هرچند اجمالی نسبت به این صبرهای سه‌گانه داشته باشد؛ البته اگر [[علم تفصیلی]] نسبت به هر یک از این امور داشته و از آثار و [[برکات]] آن [[آگاه]] باشد، صبر کردن بسیار آسان‌تر می‌شود. کسی که هیچ [[آگاهی]] و [[علمی]] نسبت به موضوع نداشته باشد، نمی‌تواند صبر کند، به ویژه اگر این موضوعات به گونه‌ای باشد که برخلاف [[اعتقاد]] و باورهای شخص باشد و [[کراهت]] شدیدی نسبت به آنها داشته باشد. اصولا انسان زمانی نسبت به چیزی در [[زندگی]] [[اعتراض]] می‌کند که نسبت به آن [[شناختی]] ندارد یا به طور [[فطری]] از آن [[کراهت]] دارد.
| |
| در داستان [[همراهی]] [[موسی]]{{ع}} با [[خضر]]{{ع}} نخستین سخن خضر{{ع}} این است: کیف [[تصبر]] علی ما لم تحط به خبرا؛ چگونه بر چیزی [[صبر]] می‌کنی که اطلاعی نسبت به آن نداری؟<ref>کهف، آیه ۶۸</ref> [[حضرت موسی]]{{ع}} در پاسخ می‌گوید که ان‌شاء‌الله صبر می‌کند؛ اما در آزمون‌های سه‌گانه نشان می‌دهد که نمی‌تواند نسبت به [[اعمال]] بظاهر خلاف [[شریعت]] که [[عقل]] و نقل آن را [[تأیید]] می‌کند، [[اعتراض]] نکند و صبر پیشه گیرد.<ref>کهف، آیات ۶۹ تا ۸۲</ref>
| |
|
| |
| [[خدا]] در [[قرآن]] به این نکته به‌اشکال گوناگون توجه می‌دهد که میان صبر و [[علم]] و [[معرفت]] و [[آگاهی]] رابطه وجود دارد؛ از این رو درباره صبر بر [[مصیبت‌ها]] به این نکته توجه می‌دهد که [[صابرین]] کسانی هستند که [[مالکیت خدا]] را [[باور]] دارند و او را [[علیم]] و [[قدیر]] دانسته و [[مشیت]] و کارهایش را بر اساس [[حکمت]] می‌دانند؛ لذا [[صبر در مصیبت]] را به کسانی نسبت می‌دهد که هنگام [[مصیبت]] «[[استرجاع]]» داشته و می‌گویند: «انا لله و انا الیه راجعون؛ ما از آن خداییم و به سوی او بازمی‌گردیم». در [[حقیقت]] این صابرین هرچند که [[علم کامل]] و احاطی به جزئیات اهداف و [[مقاصد الهی]] در [[ابتلائات]] و مصیبت‌ها ندارند، ولی می‌دانند که این‌گونه تصرفات از سوی خدا مبتنی بر رحمتی است که [[انسان]] را برای آن [[خلق]] کرده و همین اطلاع ولو اندک تاب‌آوری آنان را افزون می‌کند.<ref>بقره، آیات ۱۵۵ تا ۱۵۷؛ هود، آیه ۱۱۹</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[صبر پیامبر الگوی مؤمنان (مقاله)|صبر پیامبر الگوی مؤمنان ]].</ref>.
| |
|
| |
|
| ==صبرهای [[پیامبری]] از نظر قرآن== | | ==صبرهای [[پیامبری]] از نظر قرآن== |
