پرش به محتوا

نفی سخن‌چینی در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'پرده دری' به 'پرده‌دری')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{سیره معصوم}}
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = سخن‌چینی| عنوان مدخل  = سخن‌چینی| مداخل مرتبط = [[سخن‌چینی در نهج البلاغه]] - [[سخن‌چینی در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[نفی سخن‌چینی در معارف و سیره نبوی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = سخن‌چینی
| عنوان مدخل  = سخن‌چینی
| مداخل مرتبط = [[سخن‌چینی در قرآن]] - [[سخن‌چینی در حدیث]] - [[سخن‌چینی در نهج البلاغه]] - [[سخن‌چینی در معارف دعا و زیارات]] - [[سخن‌چینی در اخلاق اسلامی]] - [[سخن‌چینی در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[نفی سخن‌چینی در معارف و سیره نبوی]]
| پرسش مرتبط  =  
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
از زشت‌ترین [[زشتی‌ها]] برای [[آدمی]] [[سخن‌چینی]] است که خود نوعی پرده‌دری و فاش ساختن [[اسرار]] دیگران است و از اسباب مهم ایجاد [[کینه]] و [[دشمنی]] و عامل [[گسستگی]] پیوندها است. [[خدای سبحان]] به [[پیامبر]] گرامی‌اش فرمود: {{متن قرآن|وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَهِينٍ * هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ * مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ}}<ref>«و از هر سوگندخواره فرومایه‌ای فرمان مبر! * خرده‌گیری، پیشگامی در سخن‌چینی * بازدارنده خیری، تجاوزکاری، بزهکاری» سوره قلم، آیه ۱۰-۱۵.</ref>.
از زشت‌ترین [[زشتی‌ها]] برای [[آدمی]] [[سخن‌چینی]] است که خود نوعی پرده‌دری و فاش ساختن [[اسرار]] دیگران است و از اسباب مهم ایجاد [[کینه]] و [[دشمنی]] و عامل [[گسستگی]] پیوندها است. [[خدای سبحان]] به [[پیامبر]] گرامی‌اش فرمود: {{متن قرآن|وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَهِينٍ هَمَّازٍ مَشَّاءٍ بِنَمِيمٍ مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ}}<ref>«و از هر سوگندخواره فرومایه‌ای فرمان مبر! خرده‌گیری، پیشگامی در سخن‌چینی بازدارنده خیری، تجاوزکاری، بزهکاری» سوره قلم، آیه ۱۰-۱۵.</ref>.
 
آنان که نقّال سخنان مردمی به سوی مردمی دیگر به منظور ایجاد [[تباهی]] و تیرگی میان آنانند [[پست‌ترین]] گناهکارانند. به چنین اشخاصی نباید اعتنایی شود، بلکه باید از هر جامعه‌ای طرد شوند و افراد [[جامعه]] نه به سخن آنان گوش سپارند و نه در عملی پیرویشان کنند<ref>ر. ک: تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۷۱-۳۷۲.</ref>، که آنان مایه تیرگی و جدایی جامعه‌اند. از [[رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] شده است که درباره چنین کسان فرمود: {{متن حدیث|أَ لَا أُنَبِّئُكُمْ‏ بِشِرَارِكُمْ‏ قَالُوا بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ- قَالَ الْمَشَّاءُونَ بِالنَّمِيمَةِ الْمُفَرِّقُونَ بَيْنَ الْأَحِبَّةِ الْبَاغُونَ لِلْبُرَآءِ الْمَعَايِبَ}}<ref>«آیا شما را به بدترینتان آگاه نکنم؟ [گفتند: چرا ای رسول خدا. فرمود:] آنان که به سخن‌چینی روند و میانه دوستان جدایی افکنند و از پاکان عیب‌جویی کنند». الکافی، ج۲، ص۳۶۹؛ قریب به همین: من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۳۷۵؛ کشف الریبة، ص۴۱-۴۲.</ref>.
آنان که نقّال سخنان مردمی به سوی مردمی دیگر به منظور ایجاد [[تباهی]] و تیرگی میان آنانند [[پست‌ترین]] گناهکارانند. به چنین اشخاصی نباید اعتنایی شود، بلکه باید از هر جامعه‌ای طرد شوند و افراد [[جامعه]] نه به سخن آنان گوش سپارند و نه در عملی پیرویشان کنند<ref>ر. ک: تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۷۱-۳۷۲.</ref>، که آنان مایه تیرگی و جدایی جامعه‌اند. از [[رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] شده است که درباره چنین کسان فرمود: {{متن حدیث|أَ لَا أُنَبِّئُكُمْ‏ بِشِرَارِكُمْ‏ قَالُوا بَلَى يَا رَسُولَ اللَّهِ- قَالَ الْمَشَّاءُونَ بِالنَّمِيمَةِ الْمُفَرِّقُونَ بَيْنَ الْأَحِبَّةِ الْبَاغُونَ لِلْبُرَآءِ الْمَعَايِبَ}}<ref>«آیا شما را به بدترینتان آگاه نکنم؟ [گفتند: چرا ای رسول خدا. فرمود:] آنان که به سخن‌چینی روند و میانه دوستان جدایی افکنند و از پاکان عیب‌جویی کنند». الکافی، ج۲، ص۳۶۹؛ قریب به همین: من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۳۷۵؛ کشف الریبة، ص۴۱-۴۲.</ref>.


خط ۲۳: خط ۱۸:


== [[زشتی]] [[سخن‌چینی]] در [[سخنان پیامبر اعظم]] {{صل}} ==
== [[زشتی]] [[سخن‌چینی]] در [[سخنان پیامبر اعظم]] {{صل}} ==
* '''دو به هم‌زنی''': سخن‌چینی آن است که [[انسان]] سخنی را از بعضی افراد پیش دیگران نقل کرده، میان آنها [[اختلاف]] ایجاد کند: {{متن حدیث|أ تدرون ما العضة؟.. نقل الحديث من بعض النّاس إلى بعض ليفسدوا بينهم}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۰.</ref>.
#'''دو به هم‌زنی''': سخن‌چینی آن است که [[انسان]] سخنی را از بعضی افراد پیش دیگران نقل کرده، میان آنها [[اختلاف]] ایجاد کند: {{متن حدیث| أَ تَدْرُونَ مَا الْعَضَّةِ ؟ . . نُقِلَ الْحَدِيثُ مِنْ بَعْضِ النَّاسِ إِلَى بَعْضٍ لِيُفْسِدُوا بَيْنَهُمْ }}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۰.</ref>.
* '''منفور‌ترین فرد در [[قیامت]]''': در [[حدیث نبوی]] آمده است: هشت [[طایفه]] در قیامت از همه منفورترند، یکی از آنها [[سخن‌چین]] است که میان [[دوستان]] جدایی می‌اندازد: {{متن حدیث|ثمانية أبغض خليقة اللَّه يوم القيامة... و المشّاءون بالنّميمة}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۲۹۴.</ref>.
#'''منفور‌ترین فرد در [[قیامت]]''': در [[حدیث نبوی]] آمده است: هشت [[طایفه]] در قیامت از همه منفورترند، یکی از آنها [[سخن‌چین]] است که میان [[دوستان]] جدایی می‌اندازد: {{متن حدیث| ثَمانِيَةَ أَبْغَضَ خَلِيقَةُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ . . . وَ الْمَشَّاءُونَ بِالنَّمِيمَةِ }}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۲۹۴.</ref>.
* '''دور بودن از [[عقل]]''': [[پیامبر اسلام]] فرمود: هر که بد [[مردم]] را بگوید و سخن‌چینی نماید، از عقل به دور است یا خللی در اوست: {{متن حدیث| من سعى بالنّاس فهو بغير رشده أو فيه شي‏ء منه}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۰۲۴.</ref>.
#'''دور بودن از [[عقل]]''': [[پیامبر اسلام]] فرمود: هر که بد [[مردم]] را بگوید و سخن‌چینی نماید، از عقل به دور است یا خللی در اوست: {{متن حدیث| مَنْ سَعَى بِالنَّاسِ فَهُوَ بِغَيْرِ رُشْدُهُ أَوْ فِيهِ شَيْ‏ءُ مِنْهُ }}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۰۲۴.</ref>.
* '''[[عذاب قبر]]''': در [[حدیثی]] از [[پیامبر]] آمده است که فرمود: سخن‌چینی موجب عذاب قبر می‌شود: {{متن حدیث|النميمة عذاب القبر}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۱۹۳.</ref>.
#'''[[عذاب قبر]]''': در [[حدیثی]] از [[پیامبر]] آمده است که فرمود: سخن‌چینی موجب عذاب قبر می‌شود: {{متن حدیث| النَّمِيمَةَ عَذَابِ الْقَبْرِ }}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۱۹۳.</ref>.
* '''[[خواری]] در قیامت''': [[حضرت]] فرمود: هر که از مؤمنی، بد بگوید و [[سعایت]] او را کند، [[خداوند]] در [[روز قیامت]] وی را [[خوار]] و [[زبون]] می‌کند:  
#'''[[خواری]] در قیامت''': [[حضرت]] فرمود: هر که از مؤمنی، بد بگوید و [[سعایت]] او را کند، [[خداوند]] در [[روز قیامت]] وی را [[خوار]] و [[زبون]] می‌کند: {{متن حدیث| مَنْ سَعَى بِمُؤْمِنٍ أَقَامَهُ اللَّهُ مَقَامَ ذُلُّ وَ خزى يَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۹۹۶.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۱۵۵.</ref>
{{متن حدیث|من سعى بمؤمن أقامه اللَّه مقام ذلّ و خزى يوم القيامة}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۹۹۶.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۱۵۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۵٬۱۹۲

ویرایش